PZL.5

PZL.5
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Polska

Producent

PZL

Typ

samolot sportowy

Konstrukcja

dwupłat o konstrukcji mieszanej, podwozie klasyczne – stałe

Załoga

2

Historia
Data oblotu

1930

Lata produkcji

1930–1932

Wycofanie ze służby

1939

Dane techniczne
Napęd

1 silnik rzędowy de Havilland Gipsy I

Moc

100 KM

Wymiary
Rozpiętość

8,40 m

Długość

6,70 m

Wysokość

2,53 m

Powierzchnia nośna

21,80 m²

Masa
Własna

431 kg

Startowa

676 kg

Osiągi
Prędkość maks.

164 km/h

Prędkość wznoszenia

3,4 m/s

Pułap

3 715 m

Zasięg

530 km

Dane operacyjne
Użytkownicy
Polska

PZL.5 (PZL-5) – polski samolot sportowy projektu Władysława Kozłowskiego i inż. Stefana Malinowskiego opracowany i oblatany w 1930 roku w Państwowych Zakładach Lotniczych.

Historia

Pod koniec lat dwudziestych XX wieku gwałtowny rozwój lotnictwa w Polsce zaowocował powstaniem wielu aeroklubów. Pojawiło się zatem zapotrzebowanie na samolot szkolno-sportowy rodzimej produkcji. W tym czasie jedyną polską konstrukcją tego typu, był opracowany i wyprodukowany przez studentów Politechniki Warszawskiej, w niewielkiej liczbie kilku sztuk, samolot JD-2. Na zamówienie Ministerstwa Komunikacji zakłady PZL opracowały dwupłatowy samolot sportowy PZL.5. Samolot ten wyprodukowany w liczbie 11 egzemplarzy seryjnych trafił do polskich aeroklubów, oraz brał udział w licznych zawodach i rajdach. O wstrzymaniu dalszej produkcji zadecydowało pojawienie się lepszej konstrukcji RWD-5. Podobny los spotkał szkolną wersję PZL.5 bis, który rywalizację w konkursie na samolot szkolny, przegrał z RWD-8. Ogółem powstało tylko 15 egzemplarzy PZL.5 w różnych wersjach. Cena wynosiła 9600 zł za płatowiec i 14.000 zł za silnik Gipsy I[1].

Służba w lotnictwie

Samolot ten był wykorzystywany w lotnictwie szkolnym i sportowym, biorąc udział w licznych rajdach i zawodach. W roku 1930 PZL.5 wziął udział w międzynarodowych zawodach samolotów sportowych Challenge 1930. Rok później na tym samolocie wykonano pierwszy kobiecy rajd lotniczy dookoła Polski. W polskich aeroklubach był używany do wybuchu II wojny światowej.

Samoloty te posiadali także właściciele prywatni, jak inż. Stanisław Prauss (następnie Zenon Dregier) i Jan Rudowski (następnie L. Świężkowski)[2].

Znane egzemplarze[3][4]

  • SP-AEE - Silnik Cirrus Mark III, Aeroklub Wileński, 15. miejsce w 5. Krajowym Lotniczym Konkursie Turystycznym w 1933 r.
  • SP-AFD - Silnik Gipsy I, Aeroklub Śląski
  • SP-AFF - Silnik Gipsy II, Aeroklub Krakowski, 12. miejsce w 5. Krajowym Lotniczym Konkursie Turystycznym w 1933 r.
  • SP-AFG - Silnik Cirrus Mark III, Aeroklub Warszawski, 6. miejsce w 5. Krajowym Lotniczym Konkursie Turystycznym w 1933 r.
  • SP-AFJ - Silnik Gipsy II, Aeroklub Krakowski
  • SP-AFM - Silnik Gipsy I, Aeroklub Śląski, 18. miejsce w 5. Krajowym Lotniczym Konkursie Turystycznym w 1933 r.
  • SP-AFP - Silnik Gipsy I, Aeroklub Śląski, 17. miejsce w 5. Krajowym Lotniczym Konkursie Turystycznym w 1933 r.

Opis techniczny

Drewniany, kryty płótnem samolot dwupłatowy ze stałym podwoziem. Samolot dwumiejscowy wyposażony w silnik rzędowy de Havilland "Gipsy I" o mocy 100 KM.

Wersje

  • PZL.5 - samolot sportowy, prototyp.
  • PZL.5a - samolot sportowy, wersja seryjna.
  • PZL.5bis - samolot sportowy, prototyp wersji szkolnej.

Przypisy

  1. ↑ Jerzy B Cynk, Polish Aircraft 1893-1939, London: Putnam, 1971, s. 143-144, ISBN 0-370-00085-4, OCLC 241671.
  2. ↑ Kronika ogólna. „Skrzydlata Polska”. 6-7/1938. IX (164-165), s. 208, czerwiec – lipiec 1934. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. 
  3. ↑ Polona, polona.pl [dostęp 2017-12-03].
  4. ↑ Polona, polona.pl [dostęp 2017-12-03].
Ciągi oznaczeń samolotów produkowanych przez zakłady PZL
PZL przed 1939 r.
PZL Warszawa-Okęcie
WSK-Mielec
PZL-Świdnik
Szybowce zakładów PZL

Media użyte na tej stronie

REF new (questionmark).svg
Autor: Sławobóg, Licencja: LGPL
Icon for missing references
Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Pzl5.jpg
Polski samolot sportowy PZL.5 z lat 30.