Pałac Czeczów w Kozach

Pałac Czeczów
Platan

Pałac Czeczówneoklasycystyczny pałac znajdujący się w Beskidzie Małym, we wsi Kozy, w powiecie bielskim, niedaleko Bielska-Białej. Pałac wraz z zachowanymi zabudowaniami dworskimi i parkiem dworskim znajduje się w centrum wsi, przy drodze krajowej nr 52.

Pałac wraz z towarzyszącymi zabudowaniami i parkiem pochodzi z XVIII wieku. Bezpośrednio z pałacem stykają się lodownia oraz wybudowana w 1859 r. neogotycka kaplica dworska. Po obu stronach towarzyszą pałacowi oficyny będące niegdyś zabudowaniami gospodarczymi, a opodal stoi także czworokątny barokowy, XVIII-wieczny budynek byłej pałacowej owczarni kryty drewnianym gontem.

W parku dworskim rośnie okazały, jeden z najstarszych w Polsce, ponaddwustuletni platan, który w 2012 r. otrzymał tytuł „Drzewo Roku” w konkursie ekologicznym zorganizowanym przez Klub Gaja.

Historia

Źródła historyczne dotyczące pałacu są skąpe. Przypuszcza się, że został postawiony przez krakowską rodzinę Jordanów, której własnością Kozy były od 1749. Od ok. 1850 wieś należała do Józefa Karola Humborga, a następnie Stanisława Kluckiego. Następnie przeszła we władanie baronów Czecz de Lindewald, którzy przebudowali pałac na swoją siedzibę rodową, nadając mu obecny klasycystyczny kształt.

W posiadaniu rodu Czeczów majątek należał do końca II wojny światowej. Następnie pałac zajęli żołnierze Armii Czerwonej, kompletnie go dewastując. Zrujnowaną posiadłość ostatni z rodu Czeczów – Stanisław – przekazał na własność gminie.

Pałac był przez pewien czas wykorzystywany w różnych celach, np. jako apteka, sala porodowa, świetlica środowiskowa, zabudowania były też wynajmowane przez prywatnych przedsiębiorców. W końcu budynek pałacu został opuszczony i niszczał.

W 2011 rozpoczął się kompletny remont pałacu i parku przy dofinansowaniu unijnym (gmina 3 mln zł, Unia – 1 mln euro). Remont zakończono w grudniu 2013. W 2015 odbyła się rewaloryzacja parku pałacowego i usytuowanej w nim lodowni[1].

Budynek jest obecnie wykorzystywany na działalność kulturalną. Znajdują się w nim biblioteka, sale wystawowe, plastyczne, a także sala ślubów, prowadzone są prelekcje, wystawy i koncerty. W pałacu znajduje się siedziba Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Kóz.

Przypisy

  1. Wykaz prac konserwatorskich przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków, przeprowadzonych w latach 2013-2015 (wybór), w: Wiadomości Konserwatorskie Województwa Śląskiego, nr 8/2016, s. 406, ISBN 978-83-945841-1-5

Bibliografia

  • Krzysztof Wojtasiński, Odnowiony Pałac Czeczów, „Wciąż Wędrujemy” 6 (18)/2014, s. 6-7.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kozy Palac 003.JPG
Palac z XVIII wieku w Kozach.
POL Kozy Pomnikowy platan.JPG
Autor: D T G, Licencja: CC BY-SA 3.0
Pomnikowy platan w Kozach, w pałacu dworskim. Drzewo Roku 2012 w konkursie internetowym.