Pałac Fengerów w Toruniu

Pałac Fengerów
w Toruniu
Symbol zabytku nr rej. A/510 z 25 września 1963
Ilustracja
Fasada budynku
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Adres

ul. Mostowa 14

Ukończenie budowy

XIV w.

Ważniejsze przebudowy

pocz. XVI, pocz. XVII w., po 1742 r., XIX w., pocz. XX w.

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Fengeróww Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia53°00′33″N 18°36′31″E/53,009167 18,608611

Pałac Fengerów w Toruniu – dawny pałac miejski w Toruniu powstały z przebudowy dwóch kamienic gotyckich. W skład zespołu historycznej zabudowy działki, na której stoi pałac, wchodzą ponadto dwie oficyny boczne oraz spichrz przy ul. Podmurnej 13.

Historia

Na miejscu obecnego budynku w średniowieczu znajdowały się dwie kamienice gotyckie, połączone prawdopodobnie na pocz. XVI w. Na pocz. XVII w. zostały one przebudowane w dwóch etapach przez ówczesnych właścicieli - rodzinę Rüdigerów. Została wówczas ukształtowana zachowana do dzisiaj zabudowa działki z budynkiem głównym od strony ul. Mostowej, dwiema oficynami - północną i południowo-wschodnią oraz spichrzem na tyłach działki, od strony wschodniej (ul. Podmurna).

W 1742 rozpoczęta została kolejna przebudowa, tym razem dla Jakuba Fengera. Fasada zyskała nowy wystrój, a we wnętrzu wprowadzono nową klatkę schodową oraz drewniane stropy z malowaną dekoracją. Autorem przebudowy był być może Jan Baptysta Cocchi[1]. Osiemnastowieczna fasada miała znaną z rysunku Steinera, rokokową fasadę o wstrzemięźliwej dekoracji, na którą składały się płyciny, pilastry i skromnie użyta ornamentyka. Wyróżniały się kute żelazne kraty w oknach parteru[2].

W XIX w. i na pocz. XX w. pałac był sukcesywnie przebudowywany i przekształcany na cele mieszkalne, handlowe oraz produkcyjne (mieściła się tu m.in. destylarnia wódki). Fasadę uproszczono być może na pocz. XX w.[3]

W 1792 roku w budynku tym urodził się Fryderyk Florian Skarbek[4], historyk, literat i ekonomista, blisko związany z rodziną Fryderyka Chopina, który mieszkał tu podczas wakacji w 1825 roku. Wizytę Fryderyka Chopina upamiętnia wmurowana w fasadę dawnego pałacu tablica wykonana według projektu Zygfryda Gardzielewskiego. Uroczyste odsłonięcie tablicy nastąpiło 12 maja 1957 roku[5].

Przypisy

  1. Dzieje sztuki Torunia, Toruń 2009, s. 312-313.
  2. Toruń i miasta ziemi chełmińskiej na rysunkach Jerzego Fryderyka Steinera z pierwszej połowy XVIII wieku (tzw. Album Steinera), red M. Biskup, Toruń 1998, s. 126, 222-223.
  3. Joanna Kucharzewska, Pałac Fengerów przy ul. Mostowej w Toruniu w świetle nowych badań zabytkoznawczo-konserwatorskich, „Studia i materiały z dziedzictwa kulturowego Torunia i regionu”, Raczkowski, Juliusz, red., Jakubek-Raczkowska, Monika, red., 1, Toruń: Dom Organizatora, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, 2020, DOI10.12775/SiMzDzKTiR_T1.2013.014.
  4. Toruń – oficjalna strona miejska.
  5. Ziółkiewicz i Paczuski 2002 ↓, s. 23.

Bibliografia

  • Joanna Kucharzewska, Pałac Fengerów przy ul. Mostowej w Toruniu w świetle nowych badań zabytkoznawczo-konserwatorskich, „Studia i materiały z dziedzictwa kulturowego Torunia i regionu”, Raczkowski, Juliusz, red., Jakubek-Raczkowska, Monika, red., 1, Toruń: Dom Organizatora, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa, 2020, DOI10.12775/SiMzDzKTiR_T1.2013.014.
  • Antoni Ziółkiewicz, Adam Paczuski: Pomniki Torunia. Toruń: Wydawnictwo Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturalnego w Toruniu, 2002. ISBN 83-87768-85-5.

Media użyte na tej stronie

Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Torun Mostowa 14 (palac Fengerow) fasada.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC BY 3.0
Toruń, Mostowa 14, dawny pałac Fengerów, zbudowany 1742, przebudowany w 1833 (zabytek nr A/510)