Pałac Górków w Krakowie

Pałac Górków
Symbol zabytku nr rej. A-155 z 28 maja 1965
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Kanonicza 24
ul. Podzamcze 4

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac Górków”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac Górków”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałac Górków”
Ziemia50°03′20,3″N 19°56′14,0″E/50,055639 19,937222

Pałac Górków (Pałac Prymasa Krzyckiego także Dom pod Telegrafem) – manierystyczny zabytkowy pałac znajdujący się w Krakowie przy ul. Kanonicza 24.

Pałac Górków od 2004 roku jest siedzibą Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków oraz Oddziału Ochrony Zabytków Urzędu Miasta Krakowa.

Historia

W połowie XIV w. istniały w tym miejscu pierwsze drewniane zabudowania. Około 1400 roku powstał w tym miejscu gotycki murowany dom Klemensa Moskarzewskiego. Od 1407 roku należał on do rodzin Kurozwęckich[1]. W drugiej połowie XVI wieku został przekształcony przez nich poprzez połączenie dwóch XV-wiecznych kamienic w gotycko-renesansowy pałac.

Pałac był wielokrotnie przebudowywany i rozbudowywany.

Od 1591 roku pałac należał do krakowskiej kapituły katedralnej – był własnością sekretarza królowej Bonyprymasa Andrzeja Krzyckiego i zgodnie z jego intencją miał być rezydencją prymasów, jednak po jego śmierci rodzina spadkobiercy sprzedała pałac Andrzejowi Górce.

Rodzina Górków (stąd nazwa pałacu) ufundowała przebudowę budynku w stylu manierystycznym z krużgankami wokół dziedzińca[1].

Kolejne zmiany wystroju budynku miały miejsce w XVIII wieku, kiedy zyskał on charakter barokowo-klasycystyczny[1].

Pałac został zniszczony w czasie walk konfederacji barskiej (1768-1772). Został odbudowany przez biskupa Józefa Olechowskiego. W czasie odbudowy zamurowano krużganki i wykonano nowe polichromie. W 1806 roku budynek został przejęty przez Austriaków. Mieściły się tu koszary, biura, areszt policji, biuro telegraficzne. Wówczas zmieniono układ wnętrz i ich wystrój, a pod koniec XIX wieku zbudowano oficynę wschodnią[1].

Po 1945 roku pałac przekazano służbie zdrowia. W trakcie remontu trwającego od 1967 roku odkryto krużganki i zdemontowano belki stropowe. Ostatnie badania oraz prace konserwatorskie i remontowe konserwatorskie zakończono w 2006 roku[1].

Jaroslav Hašek

Tablica Jarosława Haszka.

Latem 1903 roku w areszcie znajdującym się w tym budynku został osadzony, "za włóczęgostwo", Jaroslav Hašek, czeski pisarz i dziennikarz. Współcześnie informuje o tym fakcie tablica pamiątkowa, wmurowana w fasadę budynku od strony ul. Podzamcze. Została ona ufundowana i wykonana, w 2004 roku, przez firmę Matalodlew SA a jej pojektantem był Antoni Kałużny.

Przypisy

  1. a b c d e B. Sanocka: Pałac Górków w Krakowie (pol.). Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego, 2008. [dostęp 2022-07-12].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Krakow Center - basic map.svg
Autor: RaNo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Old town in Krakow - basic map
Gorkow Palace, Jaroslav Hasek (Czech writer, journalist) commemorative plaque (2004 design. by Antoni Kałużny), 24 Kanonicza street (4 Podzamcze street), Old Town, Krakow, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałac Górków, tablica pamiątkowa Jarosława Haszka (2004 proj Antoni Kałużny), ul. Kanonicza 24 (ul. Podzamcze 4), Stare Miasto, Kraków
PałacGórków-UlicaKanonicza24-POL, Kraków.jpg
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Pałac Górków w Krakowie przy ulicy Kanoniczej 24.