Pałac Królewski w Bukareszcie

Pałac Królewski w Bukareszcie
Palatul Regal din București
Państwo	Rumunia
Miejscowość	Bukareszt
Adres	Calea Victoriei 49 – 53
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	neoklasycystyczny
Architekt	N. Nenciulescu
Ukończenie budowy	1937
Zniszczono	1989
Odbudowano	po 1989
Kolejni właściciele	rumuńska rodzina królewska, państwo rumuńskie, Narodowe Muzeum Sztuki
	Położenie na mapie Bukaresztu Pałac Królewski w Bukareszcie
	Położenie na mapie Rumunii Pałac Królewski w Bukareszcie
	44°26′22″N 26°05′44″E/44,439444 26,095556
	Strona internetowa

Pałac Królewski (rum. Palatul Regal) – monumentalny gmach, znajdujący się w Bukareszcie, na Piaţa Revoluţiei, do 1989 znanym jako Piaţa Palatului. Obecnie w dawnej siedzibie królewskiej mieści się Narodowe Muzeum Sztuki (Muzeul Naţional de Artă al României).

Pierwotny gmach został wzniesiony w 1815 przez kanclerza Dincu Golescu i mieścił najważniejsze urzędy państwowe, rezydowali w nim również hospodarowie Wołoszczyzny. Budynek został później rozbudowany przez Aleksandra Jana Cuzę, pierwszego władcę Zjednoczonych Księstw Mołdawii i Wołoszczyzny, a następnie rozbudował go król Karol I w latach 1882–1885 według projektu francuskiego architekta Paula Gottereau. Kształtem przypominał on współczesny gmach i stanowił zimową rezydencję rodziny królewskiej. W 1926 niemal cały budynek strawił pożar, ocalały tylko marmurowe schody.

Odbudowę (a właściwie budowę od podstaw nowego budynku) przeprowadzono w latach 30. i zakończono w 1937 r. Pracami kierował Rumun, N. Nenciulescu. W wyniku prac pałac uzyskał dzisiejszy, klasycystyczny kształt. Nowe skrzydło, zwane skrzydłem Kretzulescu (ze względu na bliskość cerkwi o takiej nazwie) przeznaczono na zbiory muzealne. W 1939 r. przed pałacem stanął pomnik konny Karola I, autorstwa Chorwata Ivana Meštrovicia

W 1944 r. (po przejściu Rumunii na stronę aliantów) na pałac spadło osiemdziesiąt niemieckich bomb. Po wymuszonej abdykacji króla Michała I w 1947 r. i proklamowaniu republiki, muzeum otwarto dla szerokiej publiczności (oficjalnie w 1950 r.); gości witał ogromny posąg Stalina, a dawne pokoje reprezentacyjne zajęła Rada Ministrów (później Rada Państwa). Przy okazji, niemal natychmiast po obaleniu monarchii, komuniści rozebrali także pomnik Karola I i, prawdopodobnie, przetopili go, a części mogły zostać użyte do odlania pomnika Lenina, wzniesionego przy Domu Prasy.

W 1961 r. muzeum przeniesiono do skrzydła północnego, które całkowicie przebudowano. W okresie komunistycznym z tyłu pałacu dobudowano tzw. Salę Pałacową (Sala Palatului, 1959-60), siedzibę KC Komunistycznej Partii Rumunii. Po 1989 r. w części tej mieścił się rumuński Senat, który w 2005 r. przeniesiony został do Pałacu Parlamentu.

Podczas rewolucji w 1989 r. pałac był świadkiem krwawych walk pomiędzy powstańcami a oddziałami wiernymi Nicolae Ceaușescu i znalazł się na linii ognia; częściowo spłonął, zniszczeniu uległa też część kolekcji. Po 1990 r. przeprowadzono remont i przeznaczono cały budynek na potrzeby muzeum (ponowne otwarcie nastąpiło w 2000 r.), ale w niektórych miejscach widać jeszcze ślady po kulach.

W 2010 r. przed pałacem stanął pomnik króla Karola I, wzorowany na przedwojennym.