Pałac Królewski w Turynie

Pałac Królewski w Turynie

Pałac Królewski w Turynie
Państwo	Włochy
Miejscowość	Turyn
Adres	Palazzo Reale di Torino, Piazzetta Reale 1, 10122 Torino
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	barok
Architekt	Amedeo di Castellamonte, Filippo Juvara, Palagio Palagi
Inwestor	Krystyna Maria Burbon
Rozpoczęcie budowy	1645
Ukończenie budowy	1800
Ważniejsze przebudowy	XIX wiek
Pierwszy właściciel	Krystyna Maria Burbon
Kolejni właściciele	dynastia sabaudzka
Obecny właściciel	państwo włoskie
Położenie na mapie Turynu Pałac Królewski w Turynie
Położenie na mapie Włoch Pałac Królewski w Turynie
Położenie na mapie Piemontu Pałac Królewski w Turynie
45°04′22″N 7°41′10″E/45,072778 7,686111
Strona internetowa

Fundatorka pałacu, Krystyna Maria Burbon (obraz olejny nieznanego artysty z 1633 roku)

Pałac Królewski w Turynie (wł. Palazzo Reale di Torino) – pałac dynastii sabaudzkiej w Turynie, zbudowany w XVII wieku z inicjatywy regentki Sabaudii, Krystyny Marii Burbon. W 1946 roku przejęty przez państwo włoskie i przeznaczony na muzeum dynastii sabaudzkiej.

Historia

Budowę pałacu zleciła po 1645 roku regentka Sabaudii, Krystyna Maria Burbon, która zapragnęła mieć reprezentacyjną rezydencję dla swego dworu. Pałac miał stanowić połączenie z innymi budynkami, istniejącymi w okolicy i będącymi siedzibą dworu. Wcześniej na jego miejscu stał pałac biskupi. Pałac został zaprojektowany przez nieznanego architekta, ale pierwszy projekt prawdopodobnie wykonał Amedeo di Castellamonte, autor fasady. Prace wykończeniowe i dekoracja wnętrz kontynuowane były przez kolejnych władców: Wiktora Amadeusza II, Karola Emanuela III i Wiktora Amadeusza III. Budowę pałacu ukończono w 1800 roku. W 1663 roku, z okazji ślubu Karola Emanuela II z Franciszką Magdaleną Orleańską ukończono korpus główny pałacu oraz jego fasadę. W 1694 roku ukończono budowę kaplicy Świętego Całunu, zaprojektowanej w 1668 roku Guarino Guarini jako element łączący od strony zachodniej pałac królewski z katedrą turyńską. W 1697 roku francuski architekt krajobrazu André Le Nôtre zaprojektował klomby kwiatowe. W 1720 roku z okazji ślubu Karola Emanuela III z Anną Wittelsbach Filippo Juvara zaprojektował ogromne schody zwane „scala delle forbici” („schody nożyczek”), łączące pierwsze i drugie piętro. Nazwa pochodzi od ozdobnego motywu, umieszczonego na drugim piętrze, będącego odpowiedzią artysty na plotki kurtyzan, nie wierzących w możliwość zbudowania takich schodów. W XIX wieku król Karol Abert zlecił architektowi Palagio Palagiemu przebudowę pałacu w stylu neoklasycznym^[1].

W 1946 roku Pałac Królewski został przejęty przez państwo włoskie i przeznaczony na muzeum dynastii sabaudzkiej^[2].

W 1997 roku Pałac Królewski wraz z innymi rezydencjami królewskimi dynastii sabaudzkiej został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO^[3].

Wystrój wnętrza

Dekoracje wnętrz i znajdujące się w nich meble są dziełem wielu artystów, którzy pracowali tam od XVII do XIX wieku. Na pierwsze piętro pałacu prowadzą monumentalne schody Domenico Ferriego z lat 1864–1865), ozdobione XVIII-wiecznymi malowidłami i rzeźbami^[4].

Ogromną Salę Szwajcarów (Salone degli Svizzeri) zdobi fryz braci Antonio i Gian Francesco Fea, przedstawiający legendarnych przodków dynastii sabaudzkiej oraz wielki obraz Emanuel Filibert w bitwie pod San Quintino, namalowany w 1557) roku przez Palma di Giovane; znajduje się tu też Galeria Świętego Całunu z przejściem do kaplicy, Galleria delle Battaglie, słynne schody z nożyczkami Filippo Juvary oraz przejście do kolejnych, reprezentacyjnych pomieszczeń^[4].

Pierwszym z nich jest pokój z kirasjerów (sala dei corazzieri) ozdobiony dwoma gobelinami z końca XVII wieku, następnie sala Piechurów i Cnót (sala degli Staffieri o delle Virtù), przedstawionych na fryzie i obrazie pędzla Charles'a Dauphina; ściany pomieszczenia zdobią gobeliny. Salę paziów lub zwycięstw (sala dei Paggi o delle Vittorie) zdobią XVII-wieczne dekoracje. Majestatyczną salę tronową (sala del Trono) zdobią złote nacięcia z różnych epok. Kolejne pomieszczenia: pokój Audiencji (sala delle Udienze) i pokój Rady (sala del Consiglio) zachowały swe XVI-wieczne stropy. Gabinet chiński (Gabinetto Cinese) jest pokryty oryginalnymi jeziorami według projektu Juvary oraz freskiem Claudio Francesco Beaumonta. Sypialnię Karola Alberta zdobi obraz Defendente Ferrari oraz ozdobny klęcznik Karola Alberta. W sali śniadaniowej (sala della Colazione) uwagę zwraca ozdobna przesłona kominkowa, którą wykonał Giuseppe Maria Bonzanigo. Galeria Daniela (Galleria del Daniel), zamykająca wschodnie skrzydło pałacu, została ukończona w czasach Wiktora Amadeusza II^[4].

Dalej następują pokoje królowej: sypialnia, pokój do pracy, pokój do toalety, pokój służby i kaplica prywatna, wszystkie bogato zdobione. Z prywatnego gabinetu z miniatur (Gabinetto delle miniature), nazwanego tak z powodu znajdującej się w nim kolekcji miniaturowych portretów dynastii sabaudzkiej (z XVII i XIX wieku) droga wiedzie do jadalni (Sala da pranzo), ozdobionej turyńskimi gobelinami i dalej, do XVII-wiecznego pokoju kawy (Sala del caffé) oraz do wytwornej alkowy (Camera dell'alcova), w której znajduje się część kolekcji japońskich i chińskich wazonów Karola Alberta. Ostatnie pokoje to sala tronowa królowej (sala del trono della Regina), z marmurowymi owalami (1739) i malowidłem Triumf Gracji na sklepieniu, oraz sala balowa (Sala da ballo), z kolumnami z białego marmuru. Na drugim piętrze znajdują się pozostaleapartamenty z książąt Sabaudii i książąt Aosty, z dekoracjami i meblami z XVII i XIX wieku^[4].

Przypisy