Pałac Opatów w Oliwie

Pałac Opatów

(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0 Nowy Pałac Opatów
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Gdańsk
Adres	Cystersów 18 80-330 Gdańsk
Typ budynku	pałac
Rozpoczęcie budowy	XV
Ważniejsze przebudowy	1754–1756
Położenie na mapie Gdańska Pałac Opatów
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pałac Opatów
Położenie na mapie województwa pomorskiego Pałac Opatów
54°24′39″N 18°33′37″E/54,410833 18,560278
Strona internetowa

Pałac Opatów – zabytkowy^[1] pałac w Gdańsku Oliwie, składający się ze starszego skrzydła wschodniego z XV wieku i nowszego skrzydła południowego z XVII wieku. Umiejscowiony jest w Parku Oliwskim.

Historia

Stary Pałac (zbudowany w XV wieku)

Pałac od strony Łabędziego Stawu

Najstarsza część budynku, tzw. Stary Pałac powstał w XV wieku, w stylu gotyckim. Świadectwem i pozostałością są wymiary oraz układ cegły (na zewnątrz pozostawiono nieotynkowane fragmenty muru) i gotyckie sklepienie krzyżowe w piwnicach. Po 1577 budynek został powiększony do dzisiejszych rozmiarów i służył opatom jeszcze do XVII wieku^[2]. W pierwszej połowie XVII wieku dobudowano do niego tzw. Nowy Pałac.

Budynek otrzymał ostateczny kształt w trakcie przebudowy w latach 1754–1756, z fundacji ostatniego opata klasztoru oliwskiego Jacka Józefa Rybińskiego. Utrzymany jest w stylu rokoko.

1 października 1831 nastąpiła likwidacja klasztoru oliwskiego, a jego dobra zostały rozdzielone pomiędzy miasto Gdańsk i króla pruskiego^[3].

W okresie Wolnego Miasta Gdańska w pomieszczeniach pałacowych znajdowało się muzeum krajowe.

W 1945 roku, pod koniec II wojny światowej pałac (w międzyczasie zdegradowany do roli magazynów) został podpalony przez Niemców, w ramach czyszczenia przedpola frontu przed Armią Czerwoną. Pałac został odbudowany w roku 1965 wysiłkiem ówczesnego Muzeum Pomorskiego w Gdańsku i pełnił początkowo funkcje działu etnograficznego muzeum.

Od 1989 roku mieści się tu Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. Stała ekspozycja obejmuje dzieła polskich artystów XIX i XX wieku (malarstwo, rzeźba, ceramika). W Oddziale znajduje się także Galeria Promocyjna, w której prezentowane są prace młodych twórców. Często organizowane są wystawy czasowe sztuki współczesnej, koncerty muzyki kameralnej, konferencje, spotkania z artystami. Latem odbywa się festiwal muzyki Mozarta Mozartiana.

Nowy Pałac, ok. 1900

Spalony pałac po II wojnie światowej

(c) Diego Delso, CC BY-SA 3.0

Pałac w nocy

Zobacz też

• Archikatedra oliwska
• Spichlerz Opacki
• Potok Oliwski

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Oddział Sztuki Współczesnej – Pałac Opatów w portalu Kultura polska
• Archiwalne widoki pałacu w bibliotece Polona