Pałac Paców w Wilnie (ul. Świętojańska)

Pałac Paców w Wilnie przy ulicy Świętojańskiej

Fasada pałacu od ulicy Świętojańskiej
Państwo	Litwa
Miejscowość	Wilno
Adres	ul. Świętojańska 3 Wilno
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	późny barok
Kondygnacje	2
Rozpoczęcie budowy	przełom XVI i XVII w.
Ważniejsze przebudowy	2 poł. XVIII w.
Zniszczono	1655
Kolejni właściciele	Hieronim Wołłowicz Radziwiłłowie herbu Trąby Kazimierz Sapieha Piotr Michał Pac Michał Kazimierz Pac Józef Franciszek Pac Michał Jan Pac Aleksander Michał Sapieha Franciszek Sapieha
Obecny właściciel	Ministerstwo Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej
Położenie na mapie Wilna Pałac Paców w Wilnie przy ulicy Świętojańskiej
Położenie na mapie Litwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pałac Paców w Wilnie przy ulicy Świętojańskiej
54°40′53,8″N 25°17′14,8″E/54,681611 25,287444

Pałac Paców w Wilnie – jeden z zabytków architektonicznych, zlokalizowany w centrum Starego Miasta w Wilnie przy ul. Świętojańskiej 3 (lit. Šv. Jono g. 3).

Historia

Pałac Paców powstawał na przełomie XVI/XVII wieku w miejscu kamienicy Pigulczyńskiej. W końcu XVI wieku budynek nabył starosta generalny żmudzki Hieronim Wołłowicz. W pierwszej połowie XVII wieku właścicielami zostali Radziwiłłowie, później Kazimierz Sapieha, a dopiero w połowie XVII wieku wszedł w posiadanie Paców. W 1655 w czasie wojny polsko-rosyjskiej budynek pałacu został spalony. Odbudowany po wojnie należał m.in. do starosty generalnego żmudzkiego Piotra Michała Paca, hetmana wielkiego litewskiego Michała Kazimierza Paca oraz kasztelana żmudzkiego Józefa Franciszka Paca. W 1764 odziedziczył pałac ostatni z Paców – marszałek generalny litewski Michał Jan Pac^[1].

W 1783 pałac w złym stanie technicznym nabył kanclerz wielki litewski Aleksander Michał Sapieha, który dokonał gruntownej przebudowy, nadając mu obecną formę. Po powstaniu listopadowym w 1831 skonfiskowany przez władze carskie m.in. za udział w powstaniu ówczesnego właściciela - generała Franciszka Sapiehy. W skonfiskowanym pałacu urządzono siedzibę rosyjskiego gubernatora.

Od 1912 w pałacu znalazła siedzibę rosyjska resursa szlachecka i restauracja Russkij Mir. Po II wojnie światowej władze sowieckie przekazały budynek pracownikom łączności i służył jako Dom Kultury Łącznościowców. Po powstaniu niepodległego państwa litewskiego własność Poczty Litewskiej. W 1991 zakończył się remont pałacu prowadzony od 1978 przez polskie PKZ^[1].

Po ponad rocznych zabiegach 27 lipca 2007 podpisany został akt notarialny i Pałac Paców został oficjalnie zakupiony przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP z przeznaczeniem na nową siedzibę Ambasady RP w Republice Litewskiej, Konsulatu Generalnego RP oraz Instytutu Polskiego w Wilnie^[2][1]. Dzięki sprzedaży obiektu Poczta Litewska zamierzała pokryć swoje zadłużenie, a rząd polski zapłacił za zespół pałacowy 33 miliony litów (36 mln zł)^[2].

We wrześniu 2007, na miesiąc przed przeprowadzką pierwszych polskich instytucji do pałacu, rzeczniczka prasowa Prokuratury Generalnej Litwy poinformowała o badaniu okoliczności sprzedaży pałacu rządowi RP na skutek wniosku złożonego przez znanych z antypolskich wypowiedzi przewodniczącego Litewskiej Partii Centrum Romualdasa Ozolasa i przewodniczącego Litewskiego Związku Narodowców Gintarasa Songailę oraz członka państwowej komisji dziedzictwa Eugenijusa Jovaišę^[3].

Po remoncie i dostosowaniu do nowych potrzeb w dniu 13 września 2018 r. Pałac Paców - nowa siedziba Ambasady RP wraz z Wydziałem Konsularnym oraz Instytutem Polskim w Wilnie - została otwarta przez Ministra Spraw Zagranicznych Polski Jacka Czaputowicza i Ministra Spraw Zagranicznych Litwy Linasa Linkevičiusa^[4].

Galeria

• 

  Fasada pałacu w XIX w.

• 

  Wschodni budynek pałacu

• 

  Zachodni budynek pałacu

• 

  Południowy budynek pałacu

• 

  Hol polskiej ambasady

Zobacz też

• Pacowie
• Pałac Paców w Wilnie (ul. Wielka)
• Pałac Paca-Radziwiłłów w Warszawie

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Widok pałacu. paveldas.vilnius.lt. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-22)].
• Zdjęcia pałacu
• Film, ukazujący pałac przed i po remoncie
• Waldemar Wołkanowski: Od Pigułki do ambasady RP... nieco szerzej o historii Pałacu Paców cz. 1. wilnoteka.lt, 2018-10-18. (pol.).
• Waldemar Wołkanowski: Od Pigułki do ambasady RP... nieco szerzej o historii Pałacu Paców cz. 2. wilnoteka.lt, 2018-10-26. (pol.).