Pałac Sapiehów w Wieleniu
| ||
 nr rej. 138/5/A z 4.05.1964[1] | ||
 (c) pl, CC BY-SA 3.0 Pałac Sapiehów w Wieleniu | ||
| Państwo |  Polska | |
| Województwo |  wielkopolskie | |
| Miejscowość | Wieleń | |
| Adres | Aleja Zamkowa, 64-730 Wieleń | |
| Typ budynku | pałac | |
| Styl architektoniczny | barok | |
| Architekt | Karol Martin Frantz | |
| Inwestor | Piotr Sapieha | |
| Kondygnacje | 3 | |
| Zniszczono | 1945 | |
Położenie na mapie Wielenia  | ||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | ||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | ||
Położenie na mapie powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego  | ||
Położenie na mapie gminy Wieleń _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Wieleń") | ||
 52°54′07″N 16°10′37″E/52,901944 16,176944 | ||
Pałac Sapiehów w Wieleniu – zabytkowy pałac, położony w Wieleniu, w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim, w województwie wielkopolskim.
Barokowy pałac w Wieleniu stanął prawdopodobnie w miejscu obronnego, średniowiecznego zamku. Został wzniesiony przez ówczesnego właściciela dóbr wieleńskich, wojewodę smoleńskiego, Piotra Sapiehę, ożenionego z Joanną Sułkowską. Architektem pałacu był Karol Marcin Frantz, nadworny architekt rodziny Sułkowskich. W założeniu miała to być rezydencja czworoboczna, czteroskrzydłowa, z dziedzińcem wewnętrznym. Budowa pałacu nie została jednak ukończona w całości. Udało się wybudować dwa skrzydła, południowe i zachodnie, oraz częściowo północne i wschodnie, które zostały rozebrane jeszcze w XVIII wieku. Za czasów Piotra Sapiehy zaprojektowano również park z alejami ozdobionymi kamiennymi rzeźbami.
Pod koniec XVIII wieku pałac przeszedł w ręce Fryderyka von Blankensee. Kolejnym właścicielem dóbr, w latach 1855–1945, była rodzina von Schulenberg. Pod koniec II wojny światowej pałac został spalony i przez lata popadał w ruinę, mimo to elewacja zachowała się w dobrym stanie. Pilastry, wsparte na boniowanym cokole, sięgają fryzu i gzymsu, a trójkątny naczółek z herbem von Schulenbergów, wieńczy trójosiowy ryzalit elewacji frontowej.
Do zespołu pałacowego należy budynek bramny, oficyna z 1885 r., oranżeria, dom ogrodnika, zabytkowy cmentarz z kaplicą-mauzoleum rodziny von Blankensee i von Schulenberg oraz park[2]. Po II wojnie światowej drzewostan parku uległ zniszczeniu. Pierwotnie rosły w nim rodzime gatunki drzew, takie jak: platan klonolistny, klon, buk, dąb, olcha, lipa.
W zadrzewieniu parku znalazły się również: czeremcha, kasztanowiec drobnokwiatowy, daglezja, suchodrzew tatarski.
Park zdobiły także obrośnięte winoroślą pergole oraz aleje: lipowa, brzozowa i świerkowa.
Przypisy
- ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie. 2020-09-30.
- ↑ Zabytki w mieście i gminie Wieleń. Serwis informacyjny miasta i gminy Wieleń. [dostęp 2012-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-15)].
Bibliografia
- Pałac w Wieleniu. Region Wielkopolska. [dostęp 2012-10-06].
- Stanisława Zajchowska: Powiat trzcianecki wczoraj i dziś. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1961, s. 37–38.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.70 N
- S: 51.05 N
- W: 15.68 E
- E: 19.19 E
Autor:
Mapa powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego, Polska
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol dworu do legendy mapy
Schloss Filehne, Kreis Czarnikau, Provinz Posen, Lithografie aus dem 19. Jahrhundert
Autor:
Mapa gminy Wieleń, Polska
Autor:
Mapa Wielenia, Polska
(c) pl, CC BY-SA 3.0
Wieleń, al. Zamkowa - zespół pałacowy z XVIII, XVIII/XIX w.: pałac Sapiehów (zabytek nr 135/5/A)