Pałac Schöna w Sosnowcu Środuli
 nr rej. A-1241 10 kwietnia 1980 | |
 Pałac na Środuli - elewacja północna i zachodnia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | Sosnowiec |
| Adres | ul.Chemiczna 12 |
| Typ budynku | pałac |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | nieznany |
| Kondygnacje | 4 |
| Ukończenie budowy | |
| Pierwszy właściciel | Ernst Schön |
Położenie na mapie Sosnowca  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°17′56,9″N 19°08′35,6″E/50,299139 19,143222 | |
Pałac Schönów (przy ulicy Chemicznej) – neobarokowy pałac miejski w Sosnowcu, tzw. pałac ojca lub pałac główny w Zespole Parkowo-Pałacowy Schöna[1].
Opis
Okazały, reprezentacyjny pałac z 1885, należący niegdyś do fabrykanckiej rodziny Schönów, wzniesiony przez Ernsta Schöna[1], otoczony parkiem, wybudowany wzdłuż północnego krańca przędzalni czesankowej[2]. Usytuowany jest na styku dzielnicy Pogoń i Środula, na lewym brzegu rzeki Czarna Przemsza[1].
Obecnie w pałacu mieści się:
- Muzeum w Sosnowcu (od 1985[3]),
- sala reprezentacyjne Urzędu Stanu Cywilnego w Sosnowcu (od 1991[3]),
- restauracja (od 1998[3]).
Architektura
Pałac w stylu neobarokowym[4], usytuowany na planie czworoboku z basztami w trzech narożach. Posiada cztery kondygnacje, nakrywa go dach mansardowy, a baszty mają cebulaste hełmy[2]. Na fasadach wyróżniają się tarasy podtrzymywane przez barokowe kolumny z piaskowca[4]. Partię przyziemia zaznaczono kamienną okładziną. Elewacje bogato ozdobiono sztukaterią, wśród której przeważają liście i owoce dębu z monogramem "S". Widoczne są także płyciny dekorowane rocaille´ami i bogatymi girlandami. Na fasadzie spotykamy motyw ludzkiej twarzy, kartusze i hermy[2].
Pierwotnie fasada pałacu znajdowała się od strony kolei. W latach 40. XX w. przeniesiono ją na stronę południową, od strony fabryki, na miejsce wyburzonej okazałej oranżerii[2].
Obiekt był bardzo dobrze wyposażony i wyróżniał się gustownym wystrojem[4]. Parter był zajęty przez pomieszczenia przeznaczone na spotkania towarzyskie oraz pokoje mieszkalne. Na pierwszym piętrze z jednej strony znajdowały się sypialnie i ubikacje, obok zaś prywatne pokoje właściciela pałacu. Po drugiej stronie parteru znajdowały się bogato wykończone pokoje dla gości. Drugie piętro zajmowały pokoje służby, częściowo pokoje gościnne oraz inne pomieszczenia gospodarcze[4].
Galeria
Pałac nocą
Wnętrze
Witraże
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c Pałac Schoena w Sosnowcu – WikiZagłębie, wikizaglebie.pl [dostęp 2022-06-10].
- ↑ a b c d Pałac Schona - Pogoń, pogon.wikidot.com [dostęp 2017-08-06] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-06] (pol.).
- ↑ a b c Pałac Schoena w Sosnowcu – WikiZagłębie, wikizaglebie.pl [dostęp 2021-11-10].
- ↑ a b c d Muzeum w Sosnowcu architektoniczną perełką naszego regionu, „Twoje Zagłębie”, 5 marca 2017 [dostęp 2017-08-06] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Ernst Schön - fundator pałacu w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego
- Opis pałacu Ernst Schön'a w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego
- Model 3D pałacu
| Zamki, Dwory, Pałace | |
|---|---|
| Obiekty sakralne | |
| Parki i ogordy | |
| Obiekty zniszczone |
|
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: AnnaBnk, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sosnowiec, pałac główny (ojca), 1894-97/XX
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY 3.0
Sosnowiec, Środula, neobarokowy pałac główny (ojca) w Zespole Pałacowo-Parkowym Schöna, 1894-97/XX, widok od strony północno-zachodniej
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałac Ernesta Schöna w Sosnowcu, widok od strony północno-zachodniej, zima 2020/2021
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Muzeum Sosnowca w pałacu Schöenów przu ul. Chemicznej w Sosnowcu - Środuli.
Autor: Mkos, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Sosnowiec - pałac główny w zespole pałacowym Schöna
Autor: Krzysztof Popławski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schoen's neo-baroque palace in Sosnowiec in winter, view from the north - the seat of the museum
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Muzeum Sosnowca w pałacu Schöenów przu ul. Chemicznej w Sosnowcu - Środuli.