Pałac Tyszkiewiczów w Kretyndze

Pałac Tyszkiewczów
Państwo	Litwa
Miejscowość	Kretynga
Rozpoczęcie budowy	XIX wiek
Ważniejsze przebudowy	1875
Położenie na mapie Litwy (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pałac Tyszkiewczów
55°54′00″N 21°14′55″E/55,900000 21,248611

Pałac Tyszkiewiczów w Kretyndze – pałac należący do rodziny Tyszkiewiczów zbudowany w 1875, obecnie Muzeum Etnograficzno-Krajoznawcze w Kretyndze.

Historia

Pałac zbudował w 1875 nowy właściciel należącej wcześniej do Zubowów Kretyngi hr. Józef Tyszkiewicz, przebudowując dwa istniejące dotąd budynki. W czasie I wojny światowej częściowo zniszczony zachował swój charakter w międzywojennej Litwie. Rezydował w nim potomek Józefa Tyszkiewicza Aleksander Tyszkiewicz (1864-1945) wywieziony po aneksji Litwy w 1940 przez władze radzieckie na Sybir. Pałac jest budowlą zbudowaną na planie prostokąta z niskim portykiem od frontu. Łączy się z nim zbudowana z trzech kondygnacji oranżeria^[1] – Józef Tyszkiewicz urządził w niej słynny ogród zimowy obejmujący m.in. połączone kanałami sadzawki, groty i wodospad. W 1940 władze Litewskiej SRR umieściły w oranżerii kasyno, później mieściła ona m.in. halę sportową. Sam pałac został zamieniony na szkołę rolniczą. Niegdyś w budynku znajdowała się obszerna kolekcja dzieł sztuki zgromadzonych przez Tyszkiewiczów, obecnie jej część można obejrzeć w muzeum. W latach 80. przeprowadzono gruntowną renowację pałacu urządzając w nim muzeum. Do stanu użytkowania przywrócono również oranżerię z jej ogrodem zimowym – obecnie można w niej podziwiać ponad 130 gatunków roślin. Już w niepodległej Litwie w pałacu powstała restauracja "U Hrabiego". Kretynżski pałac otoczony jest parkiem krajobrazowym zaprojektowanym w XIX wieku przez ogrodnika z Austrii Hajduka. Pierwotnie obejmował on 300 ha powierzchni. Rosną w nim trzy dęby, które według legendy mają pochodzić z czasów hetmana Chodkiewicza.

Przypisy

Bibliografia

• MieczysławM. Jackiewicz MieczysławM., Litwa podróż sentymentalna, Warszawa: Ex Libris Galeria Polskiej Książki, 2006, ISBN 83-89913-79-8, OCLC 69275428 .