Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie

Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie
Ilustracja
Północna i zachodnia fasada pałacu
Państwo Litwa
MiejscowośćWilno
Adresul. Zawalna 26
/ ul. Trocka 1 Wilno
Typ budynkupałac
Styl architektonicznyklasycyzm
ArchitektWawrzyniec Gucewicz, Tomasz Tyszecki (autor przebudowy w 1840)
InwestorMichał Józef Tyszkiewicz
Kondygnacje2
Rozpoczęcie budowy1783
Ważniejsze przebudowy1840
Pierwszy właścicielMichał Józef Tyszkiewicz
Kolejni właściciele

Józef Michał Tyszkiewicz
Józef Tyszkiewicz II
Adolf Wendorff
Maria Aniela z Wendorffów zamężna Bukowska
Konstanty Bukowski

Obecny właścicielWileński Uniwersytet Techniczny im. Giedymina, Wydział Architektury
Położenie na mapie Wilna
Mapa konturowa Wilna, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie”
Położenie na mapie Litwy
Ziemia54°40′46″N 25°16′41″E/54,679444 25,278056

Pałac Tyszkiewiczów w Wilnie – jeden z zabytków architektonicznych, zlokalizowany w centrum Starego Miasta w Wilnie u zbiegu ulic Zawalnej, Trockiej i Kiejdańskiej (lit. Pylimo g. 26,Trakų g. 1 і Kėdainių g.).

Historia

Pierwszy murowany budynek w tym miejscu zbudowano w XV wieku i należał do rodu Żylińskich, później Karpiów. W 1783 roku Karpiowie zamówili projekt przebudowy budynku u architekta Wawrzyńca Gucewicza.

Po tym, jak Janina Karp wyszła za mąż za Michała Józefa Tyszkiewicza, który zapoczątkował birżańską linie Tyszkiewiczów, pałac około 1790 roku przeszedł na własność Tyszkiewiczów. W 1839 roku właścicielem pałacu był Józef Michał Tyszkiewicz, a po jego śmierci pałac odziedziczył jego syn Józef Tyszkiewicz. W 1840 roku architekt Tomasz Tyszecki przebudował budynek.

W połowie XIX wieku zbudowano portal z balkonem podtrzymywanym przez dwa atlanty według projektu architekta Mikołaja Czagina. Rzeźby wykonał Francesco Andriolli i jego uczeń Józef Kozłowski. Z powodu rzeźb atlantów pałac nazywany jest Domem pod bałwanami[1].

W pałacu mieszkali Konstanty Tyszkiewicz, Eustachy Tyszkiewicz, Józef Tyszkiewicz. Dla Wileńskiego Muzeum Starożytności Eustachy Tyszkiewicz przeznaczył część swojej kolekcji znajdującej się w pałacu. Po likwidacji Uniwersytetu Wileńskiego w 1832 roku, był to swego rodzaju ośrodek intelektualny Wilna[2], odbywały się koncerty i spotkania. Miały tu miejsce tajne spotkania powstańców styczniowych. Po stłumieniu powstania władze rosyjskie sekwestrowały pałac.

W końcu XIX wieku pałac kupił inżynier kolejnictwa Adolf Wendorff. Po I wojnie światowej dożywotnim właścicielem pałacu wraz z przyległymi nieruchomościami przy zbiegu ulic Zawalnej, Trockiej i zaułka Kiejdańskiego był Konstanty Bukowski, mąż córki Wendorffa - Marii Anieli. W roku 1936 w budynku pałacu znajdowała się piekarnia, sklep i szkoła powszechna na 1 piętrze.

W latach 1944-1991 działała tu Wileńska Specjalna Szkoła Średnia im. Juozasa Bartašiūnasa przygotowująca funkcjonariuszy MSW ZSRR. Później (1991-1997) mieścił się tu Wydział Prawa Uniwersytetu Wileńskiego, a na pierwszym piętrze od strony ul. Zawalnej funkcjonowała apteka i kawiarnia.

Obecnie budynek jest własnością Wileńskiego Uniwersytetu Technicznego im. Giedymina, znajduje się w nim Wydział Architektury.

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Pałace Wilna, www.wilno.name [dostęp 2015-12-18].
  2. Historia pałaców Wileńskich (PDF) – Niezbędnik turysty – Poznaj Wilno, poznajwilno.pl [dostęp 2015-12-18].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Coat of arms of Vilnius Gold.png
Coat of arms of Vilnius
2010 02 09Vilnius45Tiškevičiųherbas.jpg
Autor: Rimantas Lazdynas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tyszkiewicz Palace in Vilnius, Lithuania
VGTU Architektūros fakultetas4.jpg
Vilnius Gedeminas technical university, architecture faculty, Lithuania
Vilniaus miesto zemelapis.png
Autor: Tocekas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Vilniaus miesto žemėlapis.
Tiškevičiųrūmai2010 02 09Vilnius41.JPG
Autor: Rimantas Lazdynas, Licencja: CC BY-SA 3.0
Tyszkiewicz Palace in Vilnius, Lithuania