Pałac Tyzenhausa w Grodnie

Pałac Tyzenhausa w Grodnie

Pałac Tyzenhausa na pocztówce z 1915 roku
Państwo	Białoruś
Miejscowość	Grodno
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	barok
Architekt	prawdopodobnie Józef Sacco
Inwestor	Antoni Tyzenhauz
Kondygnacje	2
Zniszczono	1915
Pierwszy właściciel	Antoni Tyzenhaus
Położenie na mapie Grodna Pałac Tyzenhausa
Położenie na mapie Białorusi (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pałac Tyzenhausa
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Pałac Tyzenhausa
53°41′05″N 23°50′04″E/53,684722 23,834444

Pałac Antoniego Tyzenhausa w Grodnie – nieistniejący pałac na Horodnicy w Grodnie wzniesiony dla Antoniego Tyzenhausa w XVIII wieku, spalony w 1915 roku.

Pałac został najprawdopodobniej zaprojektowany przez Józefa Sacco, z którym współdziałali: architekt Józef Mezer i malarze oraz dekoratorzy: Piotr Gierzydowicz, Karol (Łukasz) Hübel, Antoni Gruszecki i Louis Folville.

Pałac składał się z centralnej, dwukondygnacyjnej części oraz dwóch parterowych skrzydeł. Parterowe części pałacu były nakryte wysokim, gładkim trójspadowym dachem. Główny korpus pałacu miał układ dwutraktowy. Trakt frontowy mieścił na osi niewielki owalny westybul z jednobiegowymi schodami prowadzącymi na piętro. Od strony parku, w środkowej części pałacu istniały dwa salony i pokój jadalny oraz wielka sala balowa o funkcjonalności również koncertowej i teatralnej. Antoni Tyzenhaus utrzymywał w Horodnicy ponadtrzydziestoosobową kapelę, teatr oraz balet pod kierownictwem mistrzów tańca.

Oba skrzydła miały również układ dwutraktowy, z korytarzami pośrodku. Pokoje tu były przeznaczone dla gości, administracji, służby i na biura.

Po III rozbiorze Polski pałac został przeznaczony na siedzibę gubernatora. Bez wielkich zmian przetrwał w takim stanie do 1915 roku, gdy – w wyniku niemieckiego bombardowania – spłonął i nie został odbudowany po I wojnie światowej.

Obie wojny przetrwał park założony za pałacem, na zboczu schodzącym do rzeczki Horodniczanki, po 1920 roku przekształcony w ogród miejski.

Pałac na Horodnicy został opisany w 3. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego.

Bibliografia

• Horodnica, [w:] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 3: Województwo trockie, Księstwo Żmudzkie, Inflanty Polskie, Księstwo Kurlandzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992, s. 46–47, ISBN 83-04-03947-8, ISBN 83-04-03701-7 (całość) .