Pałac Wiatrów

Pałac Wiatrów
Hawa Mahal
हवा महल
Ilustracja
Fasada Pałacu Wiatrów od wschodu
Państwo

 Indie

Miejscowość

Jaipur

Styl architektoniczny

architektura radźputów

Architekt

Lal Chand Ustad

Wysokość całkowita

15 m

Ukończenie budowy

1799

Pierwszy właściciel

Sawai Pratap Singh

Położenie na mapie Radżastanu
Mapa konturowa Radżastanu, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac WiatrówHawa Mahal”
Położenie na mapie Indii
Ziemia26°55′26″N 75°49′35″E/26,923889 75,826389
Pałac Wiatrów
Pałac Wiatrów, ok. 1875 roku
Fasada – strona wschodnia, detal z dżarokhami
Wnętrze – strona wschodnia pałacu
Fasada – strona zachodnia
Dziedziniec

Pałac Wiatrów, także Hawa Mahal (hindi हवा महल havā mahal) – pałac w Jaipurze, wzniesiony w 1799 roku z inicjatywy maharadży Sawai Pratapa Singha (1778–1803), doskonały przykład architektury radźputów. Budowla z czerwonego piaskowca z monumentalną fasadą stanęła przy jednej z głównych ulic Jaipuru, aby umożliwić damom dworu obserwowanie życia codziennego miasta – w fasadzie budowli znajdują się 953 małe zabudowane transenną balkony tzw. dżarokh.

W budynku mieści się Muzeum Archeologiczne z kolekcją rzeźb i wyrobów lokalnego rzemiosła. Najstarsze eksponaty pochodzą z II wieku p.n.e.

Nazwa

Nazwa Pałac Wiatrów została nadana budowli z uwagi na jej lekką konstrukcję i panującą we wnętrzach lekką, chłodną „bryzę”[1][2][3].

Historia

Pałac został wzniesiony w 1799 roku z inicjatywy maharadży Sawai Pratapa Singha, panującego w latach 1778–1803, patrona literatury, sztuki i architektury[4]. Pratapa Singh dedykował pałac Krysznie, stąd fasada budowli przypomina kształtem mukut – koronę Kryszny[2][5]. Projekt wykonał Lal Chand Ustad[4]. Budowla stanęła w południowo-wschodnim rogu kompleksu pałacowego maharadży sarahad[4].

Nie zachowały się żadne dokumenty odnośnie do oryginalnego przeznaczenia pałacu[2]. Pałac został zbudowany w okresie, kiedy restrykcyjnie przestrzegano praktyki purdah – uniemożliwiania publicznej obserwacji kobiet[2]. Stąd powszechne przekonanie, że budowla stanęła by umożliwić damom dworu obserwowanie z ukrycia życia codziennego miasta[1][6][2].

Z pałacu roztacza się widok na Jantar Mantar – średniowieczne obserwatorium i na cały Jaipur[2].

Architektura

Powstały z czerwonego piaskowca pałac to struktura okalająca dwa dziedzińce z monumentalną fasadą w części wschodniej[4]. Pięciopiętrowa fasada z 953 małymi, zabudowanymi transenną balkonami tzw. dżarokhami przypomina ul[4][7]. Dekoracyjna fasada bazuje na powtarzanym w pionie i w poziomie motywie trzech dżarokh złożonych z trzech elementów – większego oflankowanego dwoma mniejszymi[4]. Trzy piętra zdobione w ten sposób nakryte są dwoma piętrami wieńczącymi budowlę[4]. Czwarte piętro powtarza motyw potrójnych dżarokh o zmiennej wysokości, by utworzyć zwieńczenie[4]. Ostatnie, piąte piętro dźwiga dach bangaldar[4]. Wszystkie piętra są wąskie, mieszcząc jedno pomieszczenie[4], a ściany budowli mają jedynie 20 cm grubości[5].

Przypisy

  1. a b Mark M. Jarzombek, Vikramaditya Prakash: A Global History of Architecture. John Wiley & Sons, 2011. ISBN 978-0-470-90248-6. [dostęp 2015-01-25]. (ang.)
  2. a b c d e f Renu Saran: Monuments of India. Diamond Pocket Books Pvt Ltd, 2014. ISBN 978-93-5165-298-4. [dostęp 2015-01-25]. (ang.)
  3. Giles Henry Rupert: Jaipur Nama: Tales from the Pink City. Penguin Books India, 2006, s. 68–69. ISBN 978-0-14-400100-2. [dostęp 2015-01-25]. (ang.)
  4. a b c d e f g h i j Vibhuti Sachdev, Giles Henry Rupert Tillotson: Building Jaipur: The Making of an Indian City. Reaktion Books, 2002, s. 71–72. ISBN 978-1-86189-137-2. [dostęp 2015-01-25]. (ang.)
  5. a b Anuradha Chaturvedi, Dharmendar Kanwar, Ranjana Sengupta: DK Eyewitness Travel Guide: Delhi, Agra & Jaipur. Dorling Kindersley Ltd, 2013, s. 186. ISBN 978-1-4093-3587-0. [dostęp 2015-01-25]. (ang.)
  6. Manohar Sajnani: Encyclopaedia of Tourism Resources in India, Volume 1. Gyan Publishing House, 2001, s. 287. ISBN 978-81-7835-017-2. [dostęp 2015-01-25]. (ang.)
  7. iloveIndia.com: Hawa Mahal (ang.). [dostęp 2015-01-25].

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: Przewodniki Wiedzy i Życia – Indie. Warszawa: Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2007, s. 290–291. ISBN 978-83-7448-611-8.

Media użyte na tej stronie

India location map.svg
(c) Uwe Dedering z niemieckiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
Location map of India.

Equirectangular projection. Strechted by 106.0%. Geographic limits of the map:

  • N: 37.5° N
  • S: 5.0° N
  • W: 67.0° E
  • E: 99.0° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Flag of India.svg
The Flag of India. The colours are saffron, white and green. The navy blue wheel in the center of the flag has a diameter approximately the width of the white band and is called Ashoka's Dharma Chakra, with 24 spokes (after Ashoka, the Great). Each spoke depicts one hour of the day, portraying the prevalence of righteousness all 24 hours of it.
Hawamahal20080213-5.jpg
Autor: Hans A. Rosbach, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hawa Mahal (Palace of Winds) in Jaipur. From the top.
Jaipur Hawa Mahal.jpg
Autor: Nazz81, Licencja: CC BY-SA 3.0
Jaipur Hawa Mahal
Blank Map Rajasthan state and districts.png
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to Miljoshi (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0
Blank - Map of w:Rajasthan state, India with district boundaries.
Jaipur, Hawa Mahal, Palace of the Winds and the Principal Street, c. 1875.jpg
Hawa Mahal, Palace of the Winds, and the Principal Street, Jaipur, c. 1875.
Hawamahal20080213-8.jpg
Autor: Hans A. Rosbach, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hawa Mahal (Palace of Winds) in Jaipur. Inside.
A close-up of Hawa Mahal.jpg
Autor: Avantica David, Licencja: CC BY-SA 3.0
Hawa Mahal, Jaipur
Hawa Mahal 2011.jpg
Autor: Marcin Białek, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałac Wiatrów w Jaipurze w Indiach.