Pałac Wodzickich w Krakowie

Pałac Wodzickich
Symbol zabytku nr rej. A-43 5.06.1931 oraz 28.03.1973
Ilustracja
Pałac Wodzickich w Krakowie
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. św. Jana 11
ul. św. Marka 17a

Typ budynku

pałac

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac Wodzickich”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac Wodzickich”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałac Wodzickich”
Ziemia50°03′49,70″N 19°56′21,42″E/50,063806 19,939283

Pałac Wodzickich w Krakowiewczesnoklasycystyczny pałac z bogato dekorowaną fasadą powstały około 1780 r. z połączenia dwóch kamienic i przebudowany na pałac przez starostę krakowskiego Przebedowskiego. Pałac znajduje się przy ul. św. Jana 11.

Pierwotny pałac, zw. niekiedy „Pałacem Przebendowskich”, powstał w tym miejscu ok. 1741 r. w wyniku połączenia i przebudowy dwóch sąsiadujących ze sobą gotyckich kamieniczek. Zachowały się z nich dwa portale z XV i XVI w. Wzniesiona wtedy budowla była rozłożona na planie prostokąta i ustawiona równolegle do ulicy[1].

Po pożarze z 1781 roku został zakupiony przez Franciszka Wodzickiego i przebudowany zgodnie z projektem Jana Ferdynanda Naxa. Frontowa elewacja pałacu jest symetryczna, cechuje się siedmiopolowym podziałem, którego rytm wyznaczają okazałe pilastry oraz imponująca attyka w typie balustrady z wazonami. Na szczycie attyki znajduje się wielki kartusz z herbem rodu Wodzickich (Leliwa) otoczony rzeźbami (m.in. Diany). Dobrze zachowały się także wnętrza pierwszego piętra budynku, gdzie znajdują się oryginalne stiuki, polichromie, boazerie, intarsjowane posadzki i kominek.

Z pałacem Wodzickich wiąże się kilka wydarzeń historycznych. W 1830 r. rezydencja należała do Stanisława Wodzickiego, prezesa Senatu Rządzącego Rzeczypospolitej Krakowskiej. Był on uważany za zwolennika polityki Metternicha i dlatego w grudniu owego roku przed pałacem zebrała się ogromna manifestacja ludności domagającej się ustąpienia Wodzickiego z zajmowanego stanowiska, co też niebawem nastąpiło. W 1848 r. manifestujące tłumy krakowian domagały się od urzędującego w pałacu komisarza Maurycego Deyma, naczelnika urzędu cyrkularnego Krakowa, aby uwolnił więźniów politycznych. Wydarzenie to upamiętnił Teofil Lenartowicz, który przedstawił na rysunku fasadę pałacu i tłum demonstrantów.

Rezydencja przetrwała okres II wojny światowej. Podczas prac konserwatorskich prowadzonych po 1945 r. odkryto wspomnianą polichromię i belkowane renesansowe stropy. Po odrestaurowaniu pałac został przeznaczony na siedzibę Krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP)[2].

Przypisy

  1. Marek Żukow-Karczewski, Pałace Krakowa. Pałac Wodzickich (Przebendowskich), „Echo Krakowa”, 178 (12987) 1989.
  2. Marek Żukow-Karczewski, op. cit.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Krakow Center - basic map.svg
Autor: RaNo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Old town in Krakow - basic map
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Pałac Wodzickich.JPG
Autor: Cancre, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałac Wodzickich. Ulica św. Jana w Krakowie