Pałac arcybiskupi w Valletcie

Pałac arcybiskupi
Il-Palazz tal-Arċisqof
Ilustracja
Fasada pałacu arcybiskupiego (2019)
Państwo

 Malta

Miejscowość

Valletta

Adres

90 Triq L-Arċisqof (Archbishop Street)

Typ budynku

pałac

Architekt

Tommaso Dingli

Inwestor

Baldassare Cagliares

Rozpoczęcie budowy

1622

Ukończenie budowy

1631

Ważniejsze przebudowy

1730
XX wiek

Właściciel

Archidiecezja maltańska

Położenie na mapie Malty
Mapa konturowa Malty, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac arcybiskupi”
Położenie na mapie Morza Śródziemnego
Mapa konturowa Morza Śródziemnego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Pałac arcybiskupi”
Ziemia35°54′02,2″N 14°30′46,5″E/35,900611 14,512917

Pałac Arcybiskupi (malt. Il-Palazz tal-Arċisqof), znany do 1944 roku jako Pałac Biskupi (malt. Il-Palazz tal-Isqof)[a] – pałac w Valletcie na Malcie będący do roku 1976 rezydencją rzymskokatolickiego arcybiskupa Malty. Został zbudowany w XVII wieku.

Historia

Pałac został wybudowany jako rezydencja dla Baldassare Cagliaresa, pierwszego urodzonego na Malcie biskupa Malty[2], między rokiem 1622 a 1631[3][b]. Został zaprojektowany przez architekta Tommaso Dingliego[5]. Budowa siedziby biskupa była kontrowersyjna, ponieważ zakon św. Jana, który w tamtym czasie rządził Maltą, uważał, że plany Cagliaresa dotyczące przeniesienia siedziby biskupa do Valletty naruszają jurysdykcję Zakonu nad miastem[5].

Mimo to budynek został w większości ukończony, a siedziba administracyjna diecezji maltańskiej i rezydencja biskupa zostały przeniesione do Valletty w połowie lat 30. XVII wieku[2][6]. Koszt budowy do roku 1631 wyniósł 12 000 scudi[5]. Poza funkcjami administracyjnymi i mieszkalnymi pałac był także miejscem powitania dostojników[4], a także mieścił archiwum archidiecezji (Archivum Archiepiscopalis Melitensis, AAM)[6].

W 1730 roku budynek został rozbudowany, dodana została loggia i inne udogodnienia. Koszty pokrył biskup Paul Alphéran de Bussan. Z powodu sporu między diecezją a Zakonem pierwsza kondygnacja pałacu pozostawała niedokończona aż do XX wieku, kiedy została ukończona za episkopatu arcybiskupa Mikiela Gonziego[5]. Te ostatnie prace podjął architekt Vincenzo Bonello[7].

Pod koniec lat 70. XX wieku kuria przeniosła się z pałacu do pomieszczeń w Florianie, również AAM zostało tam przeniesione[6]. Mikiel Gonzi był ostatnim arcybiskupem, który faktycznie mieszkał w pałacu[3], ale dziś budynek jest nadal używany przez archidiecezję, mieści się w nim Trybunał Sądowy[4].

Budynek i jego przyległości przeszły w roku 2019 prace konserwatorskie sfinansowane przez Archidiecezję[4]; niekiedy, przy specjalnych okazjach jest otwarty dla publiczności[3][7][8][9].

Opis

W pałacu znajduje się oratorium poświęcone Świętemu Józefowi[5]. Posiada również podziemne cysterny wodne, naturalne źródło i ogród, przy czym ten ostatni to największy ogród na terenie mieszkalnym w Valletcie. W ogrodzie tym znajdują się drzewa cytrusowe i XVII-wieczna fontanna[4][8].

W pałacu znajduje się kolekcja obrazów i rzeźb, w tym portret Alphérana de Bussan autorstwa Francesco Zahry[9].

Zobacz też

  • Pałac biskupi w Birgu
  • Pałac arcybiskupi w Mdinie

Uwagi

  1. Malta była diecezją kierowaną przez biskupa, zanim 1 stycznia 1944 roku została wyniesiona przez papieża Piusa XII do godności archidiecezji kierowanej przez arcybiskupa[1]
  2. Jedno ze źródeł podaje, że budynek pochodzi z lat 40. XVII wieku[4]

Przypisy

  1. Nicholas Joseph Doublet: First solemn entry of the Archbishop of Malta into Mdina Cathedral in 1944. [w:] Times of Malta [on-line]. 2015-03-29. [dostęp 2022-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-28)]. (ang.).
  2. a b Apostolic Journey of His Holiness Pope Francis to Malta 2–3 April 2022. Archdiocese of Malta, 2022. [dostęp 2022-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-28)]. (ang.).
  3. a b c The Archbishop's Palace open to visitors during Notte Bianca. Archdiocese of Malta, 2017-10-05. [dostęp 2022-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-25)]. (malt.).
  4. a b c d e Coryse Borg: Restoration project giving some TLC to Archbishop’s Palace. newsbook.com.mt, 2019-03-15. [dostęp 2022-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-26)]. (ang.).
  5. a b c d e Victor F. Denaro. More houses in Valletta. „Melita Historica”. 3 (2), s. 5–6, 1961. (ang.). 
  6. a b c Joseph Bezzina: The Four Foremost Ecclesiastical Archives of Malta. archivaecclesiae.org. [dostęp 2022-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-18)]. (ang.).
  7. a b The Archbishop's Palace opens its doors for Notte Bianca. Archdiocese of Malta, 2019-09-28. [dostęp 2022-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)]. (ang.).
  8. a b The Archbishop's Palace open to visitors during the Valletta Green Festival. Archdiocese of Malta, 2018-05-05. [dostęp 2022-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-28)]. (malt.).
  9. a b New attraction at the Archbishop's Palace for Notte Bianca 2018. Archdiocese of Malta, 2018-10-05. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-09)]. (malt.).

Media użyte na tej stronie