Pałac w Żarskiej Wsi

Pałac w Żarskiej Wsi

nr rej. pałac A/5457/1275 z 6.06.1965, park 840/J z 12.08.1984[1]
Pałac w Żarskiej Wsi
Państwo	Polska
Miejscowość	Żarska Wieś
Typ budynku	pałac
Ukończenie budowy	1740 r.[2]
Ważniejsze przebudowy	XIX w.[2]
Położenie na mapie gminy wiejskiej Zgorzelec Pałac w Żarskiej Wsi
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pałac w Żarskiej Wsi
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Żarskiej Wsi
Położenie na mapie powiatu zgorzeleckiego Pałac w Żarskiej Wsi
51°11′31,75″N 15°06′03,07″E/51,192153 15,100853

Pałac w Żarskiej Wsi – wzniesiony w 1740 roku, w XIX wieku przebudowany, w latach 1945–1989 był użytkowany przez PGR. Obecnie własność prywatna w stanie ruiny.

Położenie

Pałac położony jest we wsi Żarska Wieś, w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Zgorzelec.

Historia

Pałac w Żarskiej Wsi został wzniesiony w 1740 roku przez Hansa Bartholomeusa von Gehler, być może z wykorzystaniem fragmentów istniejącego wcześniej w tym miejscu dworu^[2]. W XIX wieku obiekt został przebudowany, dodano wówczas ryzalit i klatkę schodową^[2]. W ostatnich miesiącach II wojny światowej w pałacu ukrywano bezcenne zbiory rzeźb i obrazów średniowiecznych^[3]. Przechowywano tu także 17 tys. książek z tzw. Biblioteki Milicha z Görlitz^[3]. Po 1945 roku budynek był użytkowany przez miejscowy PGR i został w tym czasie zdewastowany^[2]. Od 1989 roku budowla nie była użytkowana i popadła w ruinę^[4]. Obecnie pałac jest własnością prywatną, jego stan jednak nie zmienił się^[4].

Architektura

Pałac jest budowlą wzniesioną na planie prostokąta, ma dwie kondygnacje i sześciokondygnacyjną wieżę dostawioną od strony parku^[2]. Od strony dziedzińca gospodarczego znajdują się trzy ryzality, boczne są prostokątne, a środkowy jest ośmioboczny^[2]. Dachy są czterospadowe, a wieża nakryta jest dachem hełmowym w prześwitem^[2]. Prostokątne okna ujęto w opaski, a portale mają wykroje koszowe^[2]. Nad środkowym portalem, w przyziemiu wieży widnieje tablica fundacyjna z datą budowy i nazwiskiem właściciela^[2]. Elewacje zostały podzielone lizenami i gzymsem międzypiętrowym^[2].
Dziedziniec otoczony jest zniszczonymi zabudowaniami gospodarczymi i mieszkalnymi pochodzącymi z XIX wieku^[2]. Za pałacem znajduje się rozległy park krajobrazowy pochodzący z XVIII i XIX wieku ze stawem, skałkami i drewnianą kaplicą cmentarną pochodzącą z około 1920 roku^[2].

Przypisy

Bibliografia

• Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (M-Ż). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-61-4.