Pałac w Borowej Oleśnickiej
![]() | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Ukończenie budowy | XVIII w. |
Ważniejsze przebudowy | przełom XIX i XX w. |
Pierwszy właściciel | von Logau |
Kolejni właściciele | von Schwerin, PGR |
Obecny właściciel | Jabłonowscy herbu Prus III |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
![]() | |
Strona internetowa |
Pałac Borowa – XVIII wieczny pałac rodziny von Schwerin, a następnie Jabłonowskich, zmodernizowany w XIX wieku w stylu klasycystyczno-modernistycznym, znajdujący się w Borowej Oleśnickiej.
Historia
Pałac wzniesiono w XVI wieku w stylu renesansowym jako położony na wyspie otoczonej fosą. Zapewne w końcu XVIII w. przebudowano go w stylu barokowym i zasypano fosę. Został rozbudowany na przełomie XIX i XX w. po pożarze, gdy wzniesiono wieżę i przybudówki. Do 1945 roku jego właścicielem była rodzina von Schwerin. Po wojnie stacjonowało w nim wojsko sowieckie. W 1969 roku pałac przeszedł w ręce PGR-u, a w jego wnętrzu urządzono biura, świetlice i szkołę. Następnie utworzono tam szkołę, która funkcjonowała do 2005 roku.
W 2005 roku Gmina Długołęka sprzedała pałac. W roku 2007 rodzina Jabłonowskich rozpoczęła gruntowny remont zrujnowanego obiektu z zamiarem przebudowy go na hotel i centrum konferencyjne. Remont zakończył się 5 lutego 2009 roku wraz z udostępnieniem budowli.
Architektura
Powierzchnia pałacu wynosi 2500 m2 włącznie z piwnicami. Charakterystycznymi elementami budynku są ryzality znajdujące się w osi północ-południe oraz w części środkowej. W południowym ryzalicie zwieńczonym trójkątnym frontonem znajduje się herb rodowy Schwerinów i dekoracja stiukowa. Podobnie wygląda ryzalit północny podzielony pilastrami jońskimi. Po zachodniej stronie ryzalit ma zwieńczenie tympanonu łukowego ozdobionego elementami sztukatorskimi. Dodatkowymi elementami są balkony z kamiennymi balustradami.
W południowo-wschodnim narożniku umieszczona została pięciokondygnacyjna wieża (o wysokości 40 m) z zegarem i dzwonem. Ostatnia kondygnacja posiada galeryjkę również z kamiennymi balustradami. Szczyt wieży zakończony jest zwężającym się faliście hełmem z kulą. Cały budynek zwieńczony jest gzymsem wieńczącym.
W pałacu znajduje się wysoki hol z ozdobionym sztukaterią sufitem. We wnętrzu budynku większość sal posiadała własne kominki powstałe przed 1945 rokiem. Wyjątkiem jest Sala Balowa o powierzchni 90 m2, gdzie kominek pochodzi z wcześniejszego okresu, oraz sala myśliwska z kominkiem renesansowym. Kominek w Sali Balowej całości pokryty jest boazerią w kolorze czarnym oraz brązowymi żłobieniami w kształcie zawijasów u góry i z jasno-brązowymi ściankami po bokach, ozdobiony herbami Hohenzollernów i Schwerinów. Wszystkie drzwi prowadzące do pomieszczeń są dwuskrzydłowe o wysokości 3 metrów. W pałacu istniała biblioteka, a jej katalogi znajdują się obecnie w Muzeum Narodowym w Warszawie.
Do pałacu prowadzi brama z oculusami znajdującymi się między czterema filarami wieńczonymi obdaszkami. Dwa środkowe filary stanowią bazę dla wyższych metalowych skrzydeł, a na ich szczycie znajdują się kamienne wazony. Nad wejściem jest balkon wsparty na dwóch kolumnach toskańskich[1]. Wokół pałacu znajduje się odrestaurowywany właśnie park położony na wyspach pomiędzy rzekami i kanałami.
Skrytka Grundmanna
Z pałacem w Borowej związanych jest wiele legend i sensacyjnych historii, z których na uwagę zasługuje jego wykorzystanie przez Günthera Grundmanna jako jednej z najważniejszych skrytek skarbów Dolnego Śląska. W 1943 roku zaczęto tam zwozić setki skrzyń z najcenniejszymi eksponatami Staatsarchiv Breslau i z Muzeum Śląskiego oraz zbiory prywatne. W grudniu 1944 roku część zbiorów została wywieziona do skrytek w pałacach położonych na zachód od Odry. Większość zbiorów pozostała jednak i została rozproszona, rozkradziona lub zniszczona przez przesiedleńców z Polski. Po latach poszukiwań obecnemu właścicielowi udało się odnaleźć kilkadziesiąt eksponatów ze zbiorów Grundmanna. Będą one wystawione w pałacu wraz z zachowanymi dokumentami dotyczącymi skarbu z Borowej.
Linki zewnętrzne
Przypisy
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Flaga województwa dolnośląskiego
Symbol dworu do legendy mapy
Wappen Schwerin 3 - Tyroff HA.jpg
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Fasada pałacu w Borowej Oleśnickiej
Autor: Robert Niedźwiedzki, Licencja: CC BY 3.0
Tarcza herbowa na pałacu w Borowej Oleśnickiej