Pałac w Kamieńcu (województwo warmińsko-mazurskie)
 nr rej. 69/49 z 11.09. 1949 oraz K/47 z 4.05.1959 | |
 Pałac w Kamieńcu, stan obecny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Styl architektoniczny | późnobarokowy |
| Architekt | Jan von Collas |
| Ukończenie budowy | 1720 |
| Zniszczono | 22 stycznia 1945 |
| Pierwszy właściciel | |
Położenie na mapie gminy Susz _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Susz") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu iławskiego  | |
 53°46′17,616″N 19°22′37,487″E/53,771560 19,377080 | |
Pałac w Kamieńcu – późnobarokowy pałac w Kamieńcu, budowany na zlecenie Albrechta Konrada Fincka von Finckenstein (1660-1735) w pierwszej połowie XVIII w. wedle projektu osiadłego w Prusach Wschodnich angielskiego architekta Jana von Collasa. Wchodził w skład majątku ziemskiego (ordynacji) rodu Finckensteinów. Budowa trwała cztery lata i została zakończona w 1720 roku[1]. Pałac został zbudowany w stylu francuskiego baroku.
Został splądrowany i nieznacznie uszkodzony w styczniu 1945 r. przez Armię Czerwoną. Od 1945 pałac był sukcesywnie obrabowywany z elementów wyposażenia przez szabrowników. W 1947 roku dla zatarcia śladów szabru został wzniecony pożar, który strawił cały dach.
Architektura
Pałac usytuowany frontem ku zachodowi miał dwa boczne, do przodu wysunięte ryzality (północne i południowe) i środkowy cofnięty, ozdobiony trójkątnym tympanonem, w którym znajduje się herb rodziny von Finckenstein podtrzymywany przez dwa lwy. Część środkowa pałacu miała wymiary 65,5 m x 83,5 m, dwupiętrowe skrzydła boczne zajmowały powierzchnię o jednakowych wymiarach 65,5 m x 83,5 m. Nakryty był wysokim, łamanym dachem, krytym dachówką. Wykonane z piaskowca detale architektoniczne nawiązywały do form rokokowych. Mansardowy dach wykonany był z zielonej glazurowanej cegły i miał 12 kominów wylotowych w kolorze lśniącego granatu. Całość dachu zdobiła frontowa attyka, składająca się z czterech rzeźb figuralnych, przedstawiających Alegorię Czterech Pór Roku: Jowisz, Junona, Herkules i Wenera.
W otoczeniu pałacu urządzono na wzór francuski rozległy ogród z romantyczną grotą ogrodową. Do dziś zachowały się fragmenty kanałów łączących go z pobliskim jeziorem – rezerwatem przyrody Gaudy.
Do nowej rezydencji Finckensteinów z racji jej urody, przepychu, bogatego wystroju wnętrz oraz otaczających pałac ogrodów i parku, przylgnęła nazwa wschodniopruskiego Wersalu.
Królowie pruscy w Kamieńcu
Król Prus Fryderyk Wilhelm I, wydając pozwolenie na budowę pałacu, zmienił swym edyktem z 1718 r. nazwę miejscowości Habersdorf na Finckenstein, a jednocześnie nałożył na Finckensteinów obowiązek wydzielenia w nowo zbudowanym pałacu oddzielnego skrzydła, przeznaczonego na rezydencję dla siebie i swej małżonki, potrzebną królewskiej parze podczas ich monarszych podróży z Berlina przez Kwidzyn i Prabuty do Królewca – pałac zlokalizowany był przy XVIII-wiecznym trakcie kurierskim z Berlina do Królewca. W pałacu gościli m.in. Fryderyk Wilhelm I i Fryderyk Wilhelm II Hohenzollern oraz ich następcy. W 1807 r. od 1 kwietnia do 6 czerwca miał w pałacu swą kwaterę Napoleon Bonaparte; w tym czasie spędził trzy tygodnie ze swą metresą, Marią Walewską. Dzieje tego romansu opisał Marian Brandys w powieści "Kłopoty z panią Walewską". Do wybuchu II wojny światowej właściciele pałacu pokazywali gościom wnętrze napoleońskiego apartamentu z sypialnią, gdzie dominowało wielkie łoże z baldachimem i zasłonkami z purpurowego jedwabiu[2].
Galeria
Pałac od tyłu
Środkowy ryzalit z tympanonem
Ruiny pałacu
Pałac w Kamieńcu przed II wojną światową
4 rzeźby z pałacu zostały przeniesione do parku miejskiego w Iławie
Herb von Finckenstein
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Bartosz Gondek To o tym miejscu zachwycony Napoleon powiedział: "Enfin chateau", czyli "Wreszcie porządny pałac"
- ↑ Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 147
Linki zewnętrzne
- Historia i architektura parku i pałacu w Kamieńcu Suskim. solectwogaldowo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-03-24)].
- Fotogaleria pałacu w obecnym stanie
- Galeria zdjęć z czasów świetności pałacu (teksty w j. niem.)
- 6 zegarów słonecznych na pałacu w Kamieńcu
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Iława County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.93 N
- S: 53.40 N
- W: 19.11 E
- E: 19.97 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol dworu do legendy mapy
Autor: Marcin n® ☼, Licencja: CC BY-SA 2.5
Pałac w Kamieńcu, w powiecie Iławskim
Pałac w Kamieńcu Suskim przed wojną
Wappen der Grafen Finck von Finckenstein
