Pałac w Maciejowie

Pałac w Maciejowie
Symbol zabytku nr rej. 803/64 z 14.04.1964 roku[1]
Ilustracja
Widok od strony wejścia głównego
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Maciejów

Styl architektoniczny

klasycystyczny

Architekt

Carl Gotthard Langhans

Powierzchnia użytkowa

1500 m²

Rozpoczęcie budowy

1790

Pierwszy właściciel

hrabia Gottlieb Ernest von Henckel Donnersmarck

Położenie na mapie gminy Kluczbork
Mapa konturowa gminy Kluczbork, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Maciejowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Pałac w Maciejowie”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Maciejowie”
Ziemia51°02′03,955″N 18°17′17,902″E/51,034432 18,288306

Pałac w Maciejowie – klasycystyczny pałac, zaprojektowany przez Carla Gottharda Langhansa, zbudowany w roku ok. 1790. Wpisany do rejestru zabytków 14 kwietnia 1964 z numerem 803/64. W skład zespołu zabytkowego wchodzi park, który również jest zabytkiem, wpisanym do rejestru zabytków 25 sierpnia 1976 roku pod numerem 15/76.[1]

Historia

Fasada pałacu (przed 1939)

Najstarsze informacje o wsi Maciejów pochodzą z 1466 roku. w I poł.XVII wieku wieś była własnością Adama von Frankenberg, starosty kluczborskiego i byczyńskiego oraz członka rady księstwa brzeskiego. Po jego śmierci, w lutym 1650 roku, dobra stały się własnością syna. W roku 1739 właścicielem wsi był Leopold von Frankenberg. Na przełomie XVIII i XIX wieku Maciejów należał do hrabiego Franciszka von Gaschin, który odsprzedał go Ernstowi Filipowi von Bethusy-Huc. Kolejnym właścicielem, w 1886 roku, został baron Oskar von Rothkirch-Pantheu. W 1898 roku Maciejów przeszedł w posiadanie hrabiego Bernarda von Prittwitz-Gaffron, w 1909 roku Gustawa Staroste, w 1917 roku hrabia Johanna Broel Plater, a potem wsią zarządzał Kurt Dobers[2].

Podczas II wojny światowej, jako jeden z nielicznych obiektów nie został ograbiony ze swojego wyposażenia. Zachował się m.in. zespół romantycznych malowideł ściennych z przełomu XVIII i XIX w. Tempera na tynku w salonie na I piętrze wpisana jest w rejestr zabytków Ks.B.t.II-93/1/-8/07[3].

Po zakończeniu II wojny światowej pałac znalazł się w posiadaniu Skarbu Państwa i użytkownikiem został PGR w Maciejowie. Wskutek wieloletnich zaniedbań budowla została doprowadzona do ruiny. W 1982 roku pałac zakupiła osoba prywatna i budowla w części została odremontowana. Kolejna zmiana właściciela nastąpiła w 2006 roku. Obecnie pałac należy do prywatnego przedsiębiorcy, który przywrócił mu jego dawny blask. Pomieszczenia na parterze i piętrze zostały starannie odrestaurowane. Do najcenniejszych fragmentów dawnego wystroju należą polichromie ścienne z okresu budowy pałacu. Obecnie w zabytku powstało Muzeum Wnętrz.

Architektura i wnętrze pałacu

Pałac w Maciejowie wzniesiono według projektu Carla Gottharda Langhansa. Budynek jest murowany z cegły, otynkowany, zbudowany na planie prostokąta, dwukondygnacjowy, na wysokich piwnicach sklepionych żaglasto, nakryty wysokim czterospadowym dachem. Fasada jest jedenastoosiowa z umieszczonym centralnie wejściem do piwnic, ponad którym podjazd i portyk o dwóch jońskich kolumnach, zwieńczony został uproszczonym belkowaniem i trójkątnym spłaszczonym przyczółkiem. W elewacji ogrodowej zaakcentowana trójosiowa część środkowa, zwieńczona również trójkątnym spłaszczonym przyczółkiem. Okna są w prostokątnych obramieniach, część z gzymsikami jest wsparta na wolutach, w elewacjach bocznych, między oknami przestrzennie dekorowane są stiukowymi festonami. Układ wnętrz dwutraktowy z korytarzem między traktami i sienią oraz salonem na osi. Pomieszczenia przykryte sufitami, w salonie sufit z fasetami. W salonie na pierwszym piętrze zachował się zespół malowideł ściennych z przełomu XVIII i XIX wieku oraz oryginalny kominek. Front pałacu skierowany jest w stronę północno-wschodnią[4].

Pałac otacza zadbany park o powierzchni około 3,5 ha, w jego drzewostanie na szczególną uwagę zasługują około 200-letnie graby. Naprzeciw rezydencji, po drugiej stronie ulicy znajdują się budynki dawnego folwarku rozłożone wokół dziedzińca gospodarczego[5].

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2012-11-18].
  2. Rys historyczny pałacu. [dostęp 2012-11-22].
  3. Polskie Nieruchomości Zabytkowe = Pałac w Maciejowie. [dostęp 2012-11-22].
  4. Marek Gaworski, Najpiękniejsze zamki, pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego, "MATIANG Strzelce Opolskie", 2012, str.180.
  5. Pałace Śląska-Pałac w Maciejowie. [dostęp 2012-11-22].

Bibliografia

  • Marek Gaworski - "Najpiękniejsze zamki i pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego", Matiang, Strzelce Opolskie 2012, ISBN 978-83-932293-6-9

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda dwor.svg
Symbol dworu do legendy mapy
Kluczbork County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kluczbork County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1995 N
  • S: 50.7726 N
  • W: 17.8908 E
  • E: 18.4396 E
Maciejow palace facade.jpg
fasada pałacu w Maciejowie
Pałac w Maciejowie.jpg
Autor: marekopic, Licencja: CC BY-SA 3.0
Maciejów - klasycystyczny pałac z 1790 roku, widok od wejścia głównego (zabytek nr 803/64 z 14.04.1964)