Pałac w Wojanowie
nr rej. 240 z 24.08.1950 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres | Wojanów 9 |
Typ budynku | |
Kondygnacje | 3 |
Ukończenie budowy | 1667 r. |
Ważniejsze przebudowy | 1833 r. |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
50°52′32″N 15°48′50″E/50,875556 15,813889 | |
Strona internetowa |
Pałac w Wojanowie – pałac w miejscowości Wojanów w województwie dolnośląskim. Usytuowany po południowej stronie drogi z Jeleniej Góry do Janowic Wielkich.
Historia
Dobra w Wojanowie w źródłach pisanych po raz pierwszy pojawiają się w XIII wieku. Miejscowość, jako lenno rycerskie, w 1281 roku należała do Eberharda von Schildau. Około połowy XIV w. jako właściciela dóbr dokumenty wymieniają Hansa von Zedlitza. W XVI w. część majątku przeszła pod władanie Schaffgotschów, a następnie von Zedlitz. Nickel von Zedlitz und Nimmersath buduje w latach 1603–1607 nowy renesansowy dwór[1]. W trakcie wojny trzydziestoletniej w 1642 roku dwór spalili Szwedzi[1]. Odbudowano go w 1667 roku, kiedy właścicielem był Christoph von Zedlitz[1], w kolejnych latach obiekt zmieniał często właścicieli. W 1754 r. Wojanów nabył kupiec Daniel von Buchs, zlecił barokową przebudowę pałacu[1]. Dobra wojanowskie w 1817 roku przejął Karl Sigismund von Rothkirch, a po nim Karl Albrecht Ike, który w latach 1832–1833 zmodernizował pałac i założył park krajobrazowy. Obiekt przebudowano w duchu klasycystycznej odmiany neogotyku. Autorem projektu był architekt z kręgu Karla Friedricha Schinkla[1]. W roku 1839 księżna Luiza Niderlandzka otrzymała od swojego ojca, króla Prus Fryderyka Wilhelma III, majątek w Wojanowie. Zadecydowano wówczas o przebudowie, która przystosowała rezydencję do nowej funkcji, rzekomo według jednej z dwóch koncepcji autorstwa: Friedricha Augusta Stülera lub Hermanna Wentzla. W latach 30. i 40. XIX w. przekształcono park według planów Petera Josepha Lenne[1]. Włości należały do rodziny królewskiej do 1908 roku, kiedy zostały sprzedane przez ostatnią spadkobierczynię Marię zu Wied. Do 1945 roku pałac należał kolejno do: Carla Kriegowa, konsula Effenberga oraz wydawcy gazet Kammera. W trakcie II wojny światowej w pałacu urządzono obóz pracy dla robotników przymusowych. Po 1945 roku w pałacu i folwarku znajdował się PGR[1]. Obecnie pałac jest własnością prywatną, mieści się w nim kompleks hotelowo-konferencyjny[1].
Opis obiektu
Pałac posadowiony na wysokim cokole, przechodzącym w taras po stronie południowej. 3-kondygnacyjny z mezzaninem na planie zbliżonym do kwadratu z okrągłymi alkierzowymi wieżami, nakryty stromym dachem namiotowym[1]. W elewacji ogrodowej rozległy taras z bocznymi schodami, skrajne naroża flankowane przez oranżerie[1]. W elewacji frontowej zachował się dwudzielny portal zwieńczony fryzami, na których umieszczono szesnaście tarcz herbowych. Fryz lewy (od lewej): von Zedlitz, von Runge, von Seidlitz, von Schwertau, von Stosch, von Lohenstein, (?), von Schlichting. Fryz prawy (od lewej): von Zedlitz, von Nimpsch, von Zedlitz, von Rötteln, von Schaffgotsch, von Hochberg. W elewacji również obramienia okien w dolnej kondygnacji oraz wewnętrzny portal prowadzący do piwnicy[1]. Korpus boniowany zwieńczony krenelażem[1]. Wnętrze 2-traktowe i 3-dzielne[1]. Znaczna część wyposażenia XIX w. pałacu uległa zniszczeniu w przeciągu lat powojennych i pożaru w 2002 r. Szczęśliwie zachowała się sala balowa z polichromią oraz ornamentalne malowidła sklepień z jednej z górnych kondygnacji wież[1].
Galeria
Fryzy z herbami[2]
Miniatura pałacu w Parku Miniatur Zabytków w Kowarach
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 413-418. ISBN 978-83-89102-63-8.
- ↑ Lewy (od lewej): von Zedlitz, von Runge, von Seidlitz, von Schwertau, von Stosch, von Lohenstein, (?), von Schlichting. Prawy (od lewej): von Zedlitz, von Nimpsch, von Zedlitz, von Rötteln, von Schaffgotsch, von Hochberg, (?), (?)
Bibliografia
- Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
- Wojciech Kapałczyński, Piotr Napierała: Zamki, pałace i dwory Kotliny Jeleniogórskiej. Wrocław: Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, 2005, s. 133-136. ISBN 83-92292-21-9.
- Zabytki sztuki w Polsce : Śląsk. Warszawa: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, 2006., 2005, s. 941. ISBN 83-92290-61-5.Sprawdź autora:1.
Linki zewnętrzne
- Archiwalne widoki pałacu w bibliotece Polona
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.9134 N
- S: 49.9809 N
- W: 14.7603 E
- E: 17.9091 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Symbol dworu do legendy mapy
Autor: Dr. Bernd Gross, Licencja: CC BY-SA 4.0
Miniaturen Park der Niederschlesischen Baudenkmäler in Kowary, Niederschlesien
Zamek Chojnik - litografia z poczatku XIX wieku
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów, pałac (dec. zamek), 2 poł. XVII, 1 poł. XIX
Logo Pomników Historii Polski
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów, pałac (dec. zamek), 2 poł. XVII, 1 poł. XIX
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów, pałac (dec. zamek), 2 poł. XVII, 1 poł. XIX
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów 9, zespół pałacowy, XVII, XIX, fontanna
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów, pałac (dec. zamek), 2 poł. XVII, 1 poł. XIX
Autor: Poconaco, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów, zespół folwarczny, 2-3 ćw. XIX
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY 3.0
Wojanów, pałac (dec. zamek), 2 poł. XVII, 1 poł. XIX