Pałac w Zielonej

Pałac w Zielonej
Symbol zabytku nr rej.
- A/173/2021 z 29.10.2021 (woj. śląskie)[1]
- A/475/91 z 13.02.1991 (woj. częstochowskie)[2]
Na zdjęciu widać dwukondygnacyjny budynek z trzykondygnacyjnym ryzalitem w części środkowej. Siedmioosiowa elewacja obiektu jest koloru żółtego, z białymi obramowaniami okien i drzwi. Ryzalit posiada balkon wsparty na czterech kolumnach. Przed budynkiem znajduje się placyk wykonany częściowo z asfaltu, a częściowo wyłożony trylinką, na którego środku znajduje się trawnik, a obok stoi żółto-czarna koparka oraz znajdują się zwały piasku. Po lewej stronie budynku widać rozłożyste drzewo, a w oddali również widoczne są zadrzewienia.
Pałac w Kaletach-Zielonej (lipiec 2022)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kalety

Typ budynku

Pałac

Ukończenie budowy

XIX w.

Ważniejsze przebudowy

XX w.

Właściciel

Marcin Mierzwiński[3]

Położenie na mapie Kalet
Mapa konturowa Kalet, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Zielonej”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pałac w Zielonej”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Pałac w Zielonej”
Ziemia50°32′57,01″N 18°58′16,00″E/50,549169 18,971111

Pałac w Zielonej – wybudowany w XIX w., w miejscowości Kalety, w dzielnicy Zielona[2].

Historia

Pałac myśliwski otoczony parkiem został zbudowany w latach 1860–1861 z inicjatywy hrabiego Guidona Henckla von Donnersmarcka. Poza sezonem łowieckim zamieszkiwali w nim urzędnicy hrabiego, natomiast w sezonie łowieckim byli to pojedynczy lub małe grupki myśliwych. W okresach polowań zbiorowych rozpoczynano tam i kończono polowania. Po II wojnie światowej posiadłość upaństwowiono i ulokowano w niej bazę Ośrodka Transportu Leśnego. W pałacu urządzono biura oraz warsztaty. Na parterze zostały ustawione pięciotonowe tokarki, w wyniku czego podłogi uległy zniszczeniu. Działalność Ośrodka przyczyniła się do ogromnej dewastacji budynku; w chwili wpisania na listę zabytków potwierdzono 70-procentowe zniszczenia tego obiektu[4][5][6].

W 2020 roku zrujnowany pałac zakupił właściciel firmy NaturDay, podejmując się jego remontu[7]. Ten zakończył się w lipcu roku następnego[3].

Architektura

Frontowa elewacja jest siedmioosiowa, w części środkowej trzyosiowy ryzalit. Budynek nie jest podpiwniczony, ma dwie kondygnacje; w miejscu ryzalitu – trzykondygnacyjny. Nad wejściem taras z żelazną balustradą, wsparty na filarach. Mury z cegły i kamienia wapiennego, stropy drewniane, dach czterospadowy kryty papą[4].

Przypisy

  1. Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 1 lipca 2022 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2022-08-12]
  2. a b Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2018-12-31].
  3. a b Jarosław Myśliwski: Pałac w Zielonej odzyskał blask. Tak wyglądał w sobotni wieczór. Gwarek, 2021-08-29. [dostęp 2021-08-29]. (pol.).
  4. a b Edward Goszyk: Pałac myśliwski w Zielonej. [w:] Montes Tarnovicensis nr 18 [on-line]. wrzesień 2005. [dostęp 2012-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  5. Łukasz Skop: PAŁAC DONNERSMARCKA. tg.net.pl – Tarnowskie Góry – Portal Powiatu Tarnogórskiego. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
  6. Damian Dąbrowski: Kalety Zielona. Pałace Śląska, październik 2010. [dostęp 2012-08-30]. (pol.).
  7. Redakcja TG: Kaletański pałac ma nowego właściciela. tarnowskiegory.info, 2020-08-04. [dostęp 2021-08-29]. (pol.).

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Upper Silesia coat of arms.png
Historical coat of arms of Upper Silesia (Oberschlesien). The region is now in Poland and there exists the voivodship of Silesia, but it has different borders.
Kalety location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Kalety, Poland
Ta mapa of Kalety została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Tarnowskie Góry County location map 2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Tarnowskie Góry County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.6412 N
  • S: 50.3183 N
  • W: 18.55 E
  • E: 19.154 E
Donnersmarck palace in Kalety (002).jpg
Autor: Michał Bulsa, Licencja: CC BY-SA 4.0
Donnersmarck palace in Kalety