Pałacyk Cukrowników

Ten artykuł od 2015-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Pałacyk Cukrowników

nr rej. 919 z 15 listopada 1977[1]
Pałac i jego oficyny od strony ul. Mokotowskiej
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Adres	ul Mokotowska 25
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	rokoko
Ukończenie budowy	ok. 1915
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Pałacyk Cukrowników
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Pałacyk Cukrowników
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pałacyk Cukrowników
52°13′15,553″N 21°01′05,365″E/52,220987 21,018157

Pałacyk Cukrowników, właśc. pałacyk Zarządu Spółek Cukrowni Lubelskich – zabytkowy pałacyk znajdujący się przy ul Mokotowskiej 25 w Warszawie. Siedziba Instytutu Adama Mickiewicza^[2].

Opis

Pałac Cukrowników ok. 1937

W II połowie XIX wieku miejsce to w tej części ul. Mokotowskiej należało do Józefa Kaczyńskiego. Wydzielono z niej posesję o numerze hipotecznym 5048, na której w 1877 roku wybudowano parterowy dworek dla Kazimiery z Kaczyńskich Ćwierczakiewiczowej^[3]. W 1907 roku dworek przejął potomek pierwszego właściciela, Mieczysław Kaczyński, który wraz z Wacławem Cywińskim założył tutaj drukarnię, zakład litograficzny oraz wytwórnię toreb.

W 1910 roku budynek został wynajęty przez siedzibę zarządu spółek akcyjnych lubelskich cukrowni „Zbierski”, „Garbów”, „Lublin” i „Nielepów”. Prace adaptacyjne zlecono około 1915 roku Tadeuszowi Zielińskiemu^[4]. W 1922 roku Zarząd Cukrowni Lubelskich zakupił budynek, a przebudowa zakończyła się w 1926 roku. Podczas tychże prac, umieszczony w głębi dworek został wykreowany w stylu rokokowym, a od przodu wybudowano dwie oficyny zamykające wejście na podwórze. W 1935 roku pałacyk został zakupiony przez Mieczysława Broniewskiego, specjalistę z dziedziny cukrownictwa, który zaadaptował budynek na rodzinną rezydencję według projektu Antoniego Jawornickiego^[5]. Wówczas nad każdą z oficyn, u podstawy dachu umieszczono rzeźby amorka z towarzystwie zajączków (lewa oficyna) bądź cieląt (prawa oficyna). Zarząd Cukrowni Lubelskich przeniósł się natomiast do kamienicy przy ul. Koszykowej 8.

Podczas II wojny światowej budynek został zajęty przez gestapo, znajdowały się tutaj również biura zbytu podwarszawskich cukrowni, a prawdopodobnie mieszkali tutaj nadal niektórzy członkowie rodziny Mieczysława Broniewskiego. Budynek nie uległ zniszczeniu w wyniku działań wojennych.

Po wojnie budynek został odremontowany i swoje miejsce miał tam wtedy Klub Inteligencji Pracującej Związku Walki Młodych, Centralny Ośrodek Szkolenia Partyjnego PZPR, Międzynarodowe Centrum Matematyczne im. Stefana Banacha oraz Instytut Matematyczny Polskiej Akademii Nauk. W 1987 roku wykonany został generalny remont pałacowej elewacji^[6].

W 1977 pałacyk wraz z dziedzińcem i ogrodzeniem został wpisany do rejestru zabytków^[1].

W 2000 roku budynek odzyskali spadkobiercy dawnego właściciela, którzy następnie odsprzedali budynek obecnemu właścicielowi, którym jest Instytut Adama Mickiewicza.

W 2010 roku na fasadzie pałacyku odsłonięto tablicę upamiętniającą twórców Instytutu: Bronisława Geremka oraz Andrzeja Zakrzewskiego.

Przypisy