Pałeczka zapalenia płuc
 Śluzowy wygląd kolonii na agarze MacConkeya | |
| Systematyka | |
| Domena | bakterie |
|---|---|
| Typ | proteobakterie |
| Klasa | Gammaproteobacterie |
| Rząd | Enterobacteriales |
| Rodzina | Enterobacteriaceae |
| Rodzaj | Klebsiella |
| Gatunek | Klebsiella pneumoniae |
| Nazwa systematyczna | |
| Klebsiella pneumoniae (Schroeter 1886) Trevisan 1887 | |
Pałeczka zapalenia płuc (Klebsiella pneumoniae, dawniej nazywana pałeczką Friedländera[1]) – otoczkowa, nieprzetrwalnikująca, bezrzęskowa bakteria Gram ujemna o dużej zjadliwości. Została opisana po raz pierwszy przez Friedländera w 1883 roku[2]. Wchodzi w skład flory fizjologicznej skóry, jamy ustnej i jelit[3]. Jest przyczyną około 8% zakażeń szpitalnych.
Fizjologia i profil biochemiczny
Pałeczki Klebsiella pneumoniae wytwarzają ureazę, fermentują laktozę, glukozę; potrafią wykorzystać kwas malonowy i cytrynian sodu jako źródło węgla. Hodowla odbywa się na agarze zwykłym, agarze z krwią oraz podłożu MacConkeya. Śluzowy wygląd kolonii w trakcie hodowli pozwala na kwalifikację do prawidłowego rodzaju, dalsza identyfikacja wymaga testów biochemicznych[2]. Mikroskopowo przyjmują wygląd pałeczek.
Chorobotwórczość
Pałeczka zapalenia płuc występuje bardzo często w drogach oddechowych i przewodzie pokarmowym u pacjentów przebywających w szpitalu (u 1–6% zdrowych osób i u około 20% hospitalizowanych)[4]. Może spowodować zapalenie płuc z wykrztuszaniem gęstej, podbarwionej krwią, lepkiej plwociny[5], zakażenia w obrębie przewodu pokarmowego, kości, stawów lub układu moczowego, przy czym zakażenie tego ostatniego prowadzi czasami do sepsy. U noworodków jest ponadto czynnikiem etiologicznym zapalenia opon mózgowych.
Leczenie i oporność na antybiotyki
Bakteria posiada wrodzoną oporność na antybiotyki z grupy penicylin związaną z wytwarzaniem penicylinazy, przy czym także penicyliny z inhibitorem wykazują niezadowalającą aktywność. Część szczepów – w Polsce jest to około 60% – wytwarza enzym rozkładający antybiotyki o szerokim spektrum substratowym (ESβL), który wyklucza stosowanie cefalosporyn wszystkich generacji. Pierwsze szczepy oporne wyizolowano w 1983, a ich selekcja jest jednym z negatywnych skutków stosowania antybiotyków o szerokim spektrum działania. Część pałeczek jest ponadto oporna na aminoglikozydy. W 1996 po raz pierwszy w Stanach Zjednoczonych opisano szczepy Klebsiella pneumoniae produkujące karbapenemazy[6].
Aktywność zachowują: kolistyna, kotrimoksazol i fluorochinolony.
Przypisy
- ↑ Franciszek Kokot, Choroby Wewnętrzne, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1991, s. 152, ISBN 83-200-1551-0.
- ↑ a b Podstawy mikrobiologii lekarskiej : podręcznik dla studentów. Leon Jabłoński (red.). Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1979, s. 265–269. ISBN 83-200-0181-1.
- ↑ Kenneth J. Ryan, C. L. Ray, John C. Sherris: Sherris medical microbiology: an introduction to infectious diseases. New York: McGraw-Hill, 2004. ISBN 0-8385-8529-9.
- ↑ Mikrobiologia lekarska. Maria Lucyna Zaremba i Jerzy Borowski. Wydawnictwo PZWL, wydanie III (dodruk). ISBN 83-200-2896-5. Strona 207
- ↑ Gabriel Virella, Mikrobiologia i choroby zakaźne, Paweł S Berezowicz (tłum.), Piotr Bogumił Heczko (red.), Wrocław: Urban & Partner, 2000, s. 181, ISBN 83-85842-59-4, OCLC 749874380.
- ↑ K. Tegmark Wisell, S. Haeggman, L. Gezelius, O. Thompson i inni. Identification of Klebsiella pneumoniae carbapenemase in Sweden. „Euro Surveill”. 12 (12), s. E071220.3, 2007. PMID: 18179763.
Bibliografia
- Danuta Dzierżanowska: Antybiotykoterapia praktyczna. Wyd. IV. Bielsko-Biała: [Alfa]-Medica Press, 2008, s. 326–327. ISBN 978-83-7522-013-1.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.ID #6689. This inoculated MacConkey agar culture plate cultivated colonial growth of Gram-negative, small rod-shaped and facultatively anaerobic Klebsiella pneumoniae bacteria. K. pneumoniae bacteria are commonly found in the human gastrointestinal tract, and are often the cause of hospital acquired, or nosocomial infections involving the urinary and pulmonary systems.