Pałecznica (województwo małopolskie)

Artykuł

50°17′18″N 20°18′7″E

- błąd

39 m

WD

50°18'0.0"N, 20°19'0.1"E

- błąd

14 m

Odległość

1761 m

Pałecznica
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

proszowicki

Gmina

Pałecznica

Liczba ludności (2022)

517[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

32-109[2]

Tablice rejestracyjne

KPR

SIMC

0259614

Położenie na mapie gminy Pałecznica
Mapa konturowa gminy Pałecznica, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Położenie na mapie powiatu proszowickiego
Mapa konturowa powiatu proszowickiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pałecznica”
Ziemia50°17′18″N 20°18′07″E/50,288333 20,301944

Pałecznicawieś w południowej Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, siedziba gminy Pałecznica.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.
Integralne części miejscowości: Besek, Organy, Piwniczyska, Wnuków, Wysiołek[3].
Przez wieś przebiega szlak Małopolska Droga św. Jakuba.

Historia

Pierwszy raz Pałecznica pojawia się w przekazach historycznych w 1325 jako wieś królewska. Na dwór odprowadzano z niej artykuły spożywcze. W XV wieku na potrzeby wojska rozwinęło się rzemiosło i kowalstwo. Wzmianka historyczna o Pałecznicy pojawia się też w „Liber Beneficjum” Jana Długosza. W okresie rozwoju reformacji na ziemiach polskich podkomorzy łęczycki Stanisław Lasocki w 1551 r. przekształcił kościół w zbór kalwiński. W 1584 r. kościół przekształcony na zbór braci polskich stał się jednym z najważniejszych ośrodków tego ruchu w Polsce. Został on zwrócony katolikom 33 lata później w okresie kontrreformacji[4]. Pod koniec XVI wieku – parafia znajdowała się w dekanacie wrocimowicki, wieś w powiecie proszowickim województwa krakowskiego[5]. Opis miejscowości z 1887 r. wymienia: Wieś, folwark i dobra nad rzeką Łoszówką, powiat miechowski, gmina i parafia Pałecznica, w pobliżu drogi bitej ze Skalbmierza do Proszowic posiada kościół parafialny murowany i szkołę gminną. W końcu XIX w. Pałecznica stała się siedzibą gminy.

"W nieokreślonym bliżej czasie, w każdym razie w pierwszej ćwierci XIX w., nabył Ludwik Morstin od Dobińskich dobra Pałecznica w powiecie proszowskim, a wraz z majątkiem dostał mu się zbiór archiwalno-biblioteczny" (K. Muszyńska, Katalog Rękopisów BN, t. VII, Warszawa 1969, s. IX). Obecnie zbiory te znajdują się w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

Zabytki

Znane osoby związane z Pałecznicą

Geografia

Pałecznica stanowi część Płaskowyżu Proszowickiego, będącego fragmentem Wyżyny Małopolskiej. Wysoka bonitacja gleb predestynuje ten obszar do produkcji rolnej. Odległość od Proszowic 12 km na północ, od Krakowa 38 km na północny wschód.

Zobacz też

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 916 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. GUS. Rejestr TERYT
  4. Pałecznica. Turystyka
  5. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 53.
  6. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022.

Bibliografia

  • Słownik Geograficzny Królestwa Polski, tom IX, 1887 r.

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
POL gmina Pałecznica COA.jpg
Herb wsi i gminy Pałecznica.
Pałecznica - wieś 1.jpg
Autor: Krkpr, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałecznica - wieś
Pałecznica - kościół 2.jpg
Autor: Krkpr, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałecznica - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła
Pałecznica - kościół 1.jpg
Autor: Krkpr, Licencja: CC BY-SA 4.0
Pałecznica - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. św. Jakuba Apostoła