Pałka południowa

Pałka południowa

Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	pałkowate
Rodzaj	pałka
Gatunek	pałka południowa
Nazwa systematyczna
Typha domingensis Pers. Syn. Pl. 2: 532 1807[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]
najmniejszej troski

Kwiatostan

Pałka południowa^[5] (Typha domingensis Pers.) – gatunek rośliny należący do rodziny pałkowatych (Typhaceae). Obecnie jest bardzo szeroko rozprzestrzeniony na kuli ziemskiej. Z wyjątkiem Antarktydy występuje na wszystkich kontynentach oraz na wielu wyspach. Nie wszędzie jednak rośnie. W Europie występuje tylko w jej części południowej i zachodniej. W Polsce nie występuje w stanie dzikim^[6] jednak bywa uprawiana jako roślina ozdobna^[5].

Morfologia

Łodyga

Prosta, o rurkowatej budowie, wzniesiona, sztywna. Ma wysokość 2,5-4 m i grubość 3-4 mm^[7].

Liście

Równowąskie o unerwieniu równoległym, płaskie, wzniesione. Mają szerokość do 15 mm i długość do 4 m i obejmują pochwiasto łodygę na znacznej długości. W miejscu styku liścia z łodyga wydzielany jest śluz, którego zadaniem jest zmniejszyć tarcie podczas kołysania pędów pałki przez wiatr^[7].

Kwiaty

O okwiecie zredukowanym do wieńca szczecinek otaczających 3 pręciki (w kwiecie męskim) lub 1 słupek (w kwiecie żeńskim). Kwiatostan typu kolba o średnicy ok. 2 cm i długości 1- 8 cm. Roślina jednopienna, rozdzielnopłciowa^[7].

Owoce

Jednonasienne orzeszki, opatrzone włoskami okwiatu w formie puchu kielichowego^[7].

Biologia i ekologia

Hydrofit, helofit. Rośnie w wodach stojących, często tworzy duże, jednogatunkowe łany^[7]. Kwitnie w lipcu i sierpniu^[5]. Kwiaty zapylane są przez wiatr. Nasiona opatrzone aparatem lotnym przenoszone są przez wiatr, czasami również przez wodę. Rozmnaża się głównie przez nasiona, rozmnażanie wegetatywne przez kłącze odgrywa mniejszą rolę. Wytwarza fitotoksyny hamujące wzrost i wydzielanie chlorofilu u innych roślin^[7].

Uprawa

Wymaga stanowisk słonecznych. Rośnie w płytkiej wodzie (do 30 cm głębokości). W warunkach środkowoeuropejskich zimą wymaga ochrony przed mrozami^[5].

Udział w kulturze

• Przez niektórych botaników i znawców Biblii pałka południowa i pałka szerokolistna są uważane za rośliny biblijne. Według F. N. Heppera opisane w Księdze Wyjścia (13,18 i 14,21-22) przejście Żydów w czasie ucieczki z Egiptu nie odbyło się przez Morze Czerwone, lecz przez podmokle szuwary na jego obrzeżach. Powołuje się przy tym na występujące w tych cytatach hebrajskie słowa jam-sûp, które dosłownie znaczą morze trzcin lub morze pałki^[8].
• Na niektórych obrazach stojący przed Poncjuszem Piłatem Jezus Chrystus w ręce trzyma kwiatostan pałki. Znawcy roślin biblijnych odrzucają taką możliwość. Co prawda pałka południowa rośnie w Jerozolimie, ale sąd nad Jezusem odbył się wiosną (marzec-kwiecień), a kwiatostany pałki powstają w lipcu^[8].

Przypisy