Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu

Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu
gimnazjum / liceum ogólnokształcące
Państwo

 II Rzeczpospolita

Miejscowość

Zbaraż

Data założenia

1910

Patron

Henryk Sienkiewicz

brak współrzędnych

Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu – polska szkoła z siedzibą w Zbarażu w okresie II Rzeczypospolitej, od 1938 o statusie gimnazjum i liceum ogólnokształcącego.

Społeczność gimnazjum po zakończeniu pierwszego roku nauki (lipiec 1911)
Klasztor oo. bernardynów w Zbarażu

Historia

Pierwotnie w okresie zaboru austriackiego szkoła (gimnazjum rządowe) została założona w 1789, a w 1805 została przeniesiona do Brzeżan (zob. gimnazjum w Brzeżanach)[1][2]. Pod władzą rosyjską przed kongresem wiedeńskim funkcjonowała państwowa szkoła średnia od 1809 do 1815[2].

W 1910 Towarzystwo Szkoły Średniej założyło w Zbarażu prywatne gimnazjum realne[1][2]. Przyjęto prawo publiczności[1]. 1 lipca 1911 rozdano świadectwa uczniom za pierwszy rok nauczania[1]. Władze austriackie przyjęły do zatwierdzenia przekształcenie Prywatnego Gimnazjum Realnego z polskim językiem nauczania Towarzystwa Szkoły Średniej w gimnazjum w roku szkolnym 1911/1912[3]. Pomieszczenie dla nowej szkoły udostępnił o. gwardian Szpila w miejscowym klasztorze Bernardynów[1].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości władze II Rzeczypospolitej upaństwowiły gimnazjum 1 listopada 1923[2]. Szkole nadano patronat Henryka Sienkiewicza[2]. W połowie lat 20. Państwowe Gimnazjum Koedukacyjne im. Henryka Sienkiewicza było prowadzona w typie humanistycznym[2]. W 1926 w gimnazjum prowadzono osiem klas w 8 oddziałach, w których uczyło się 191 uczniów płci męskiej i 117 płci żeńskiej[2].

W latach 20. szkoła funkcjonowała w najmowanych pomieszczeniach klasztoru ojców bernardynów w Zbarażu (parter i piętro w lewym skrzydle), opiekujących się zakładem[2][4][5].

Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciecha Świętosławskiego z 23 lutego 1937 „Państwowe Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu” zostało przekształcone w „Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu” (państwową szkołę średnią ogólnokształcącą, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), a po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter koedukacyjny, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym[6].

Dyrektorzy

  • Alojzy Steiner[2]
  • Henryk Krzyżanowski (kier.)[7][8][9][2]
  • Franciszek Sołtysik[2]
  • Antoni Pabijan[2]
  • Edward Pawłowski[2]
  • Stanisław Krysowski (kier., od 1924 dyr.[10], do 1.XI.1926)[2][11]
  • Dominik Pytel (kier. od 01.XI.1926, dyr. od 07.XII.1926[12], do 26.IV.1928[13]
  • Franciszek Niewolak (dyr. form. od 01.XII.1927, urlop. do 24.IV.1928, objął stanowisko 26.IV.1928)[14]
  • Michał Wołłowicz (Minister W. R i O. P. rozporządzeniem z 5 września 1928 Nr. II-10468/28 przeniósł go jako dyrektora gimnazjum im. Stefana Batorego w Wołkowysku na równorzędne stanowisko do Zbaraża)[15].

Absolwenci

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Polskie gimnazyum na wschodnich kresach. „Nowości Illustrowane”. Nr 28, s. 3-4, 15 lipca 1911. 
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 167-168, 173.
  3. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1911/12. Zbaraż: 1912, s. 9a.
  4. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1926/27. Zbaraż: 1927, s. 3-4.
  5. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1927/28. Zbaraż: 1928, s. 5.
  6. ↑ Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 264, 30 czerwca 1938. 
  7. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1911/12. Zbaraż: 1912, s. 1.
  8. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1912/13. Zbaraż: 1913, s. 57, 59.
  9. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Prywatnego Gimnazyum z polskim językiem wykładowym w Zbarażu za rok szkolny 1913/14. Zbaraż: 1914, s. 3, 5.
  10. ↑ Ruch służbowy. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 16, s. 252, 15 października 1924. 
  11. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1926/27. Zbaraż: 1927, s. 3.
  12. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1926/27. Zbaraż: 1927, s. 1, 3.
  13. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1927/28. Zbaraż: 1928, s. 4-5.
  14. ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Zbarażu za rok szkolny 1927/28. Zbaraż: 1928, s. 1, 4.
  15. ↑ Wiadomości osobiste. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. R. XXXII. 10, s. 425 [457], 1928.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of Poland (1928–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Flag of Poland (1927–1980).svg
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Zbaraz21.JPG
Autor: Tomasz Leśniowski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Zbaraż, kościół oo. bernardynów
People of Gymnasium in Zbaraż (1911).jpg
Społeczność gimnazjum w Zbarażu (1911)