Państwowe Muzeum Motocykli w Irbicie

Państwowe Muzeum Motocykli w Irbicie

Ирбитский государственный музей мотоциклов

Państwo	Rosja
Miejscowość	Irbit
Data założenia	25 czerwca 2004
Zakres zbiorów	motocykle
Wielkość zbiorów	ponad 120 egzemplarzy[1]
Dyrektor	Aleksander Bułanow (Александр Буланов)
Położenie na mapie obwodu swierdłowskiego Państwowe Muzeum Motocykli w Irbicie
Położenie na mapie Rosji Państwowe Muzeum Motocykli w Irbicie
57°39′47,5″N 63°05′19,4″E/57,663194 63,088722
Strona internetowa

Państwowe Muzeum Motocykli w Irbicie (ros. Ирбитский государственный музей мотоциклов) – jedyne w Rosji państwowe muzeum^[2] gromadzące i prezentujące motocykle, znajdujące się w Irbicie w obwodzie swierdłowskim, powstałe na bazie kolekcji irbickiej fabryki IMZ-Ural w 2004 roku^[3].

Historia

Początki kolekcji sięgają 1940 roku, gdy jedna z moskiewskich fabryk zaczęła gromadzić zagraniczne modele motocykli w celu ich badania, a następnie ewentualnego przeszczepiania na grunt sowiecki^[4]. Po agresji Niemiec na Związek Radziecki w 1941 roku, zimą tego samego roku zostały one ewakuowane na wschód do Irbitu, gdzie już pozostały^[4]. Przez dziesięciolecia rosła liczba motocykli nie tylko wytwarzanych w irbickich zakładach motocyklowych, ale także sprowadzanych z zagranicy^[1]. Nie były one jednak stale eksponowane, lecz przechowywane w magazynach fabryki. Rozpad Związku Radzieckiego i przemiany gospodarcze, jakie następowały w Federacji Rosyjskiej w latach 90. XX wieku sprawiły, że fabryka pozbawiona wsparcia finansowego władz centralnych zaczęła podupadać^[1]. Po serii przekształceń własnościowych, nowe władze zakładów zaczęły rozważać sprzedaż kolekcji motocyklów, co spotkało się z reakcją lokalnej społeczności^[1]. Doprowadziło to do sporu pomiędzy zarządem fabryki a pracownikami i miłośnikami motocykli i motoryzacji, którzy chcieli nie dopuścić do rozbicia kolekcji i sprzedaży najcenniejszych egzemplarzy^[3]. W ratowanie zbiorów zaangażowali się także przedstawiciele władz samorządowych, naukowcy z wyższych uczelni regionu oraz lokalni biznesmeni^[1]. Sprawa otarła się o prokuraturę federalną^[4]. Batalia nie dotyczyła tylko walki o prawo do własności zabytkowych motocykli, które ostatecznie zostały uznane za dobro o znaczeniu narodowym^[1], ale także do ustanowienia pełnoprawnej placówki muzealnej, w której mogłyby one być stale prezentowane. Ostatecznie znalazły one miejsce w dawnym przyfabrycznym budynku muzeum poświęconym pracy socjalistycznej^[3].

Prace przygotowawcze trwały kilka lat, które poświęcono na pozyskiwanie funduszy, zarówno od władz państwowych, jak i prywatnych ofiarodawców i sponsorów^[4]. W 2003 roku prace zostały ukończone^[4], a oficjalne otwarcie placówki nastąpiło 25 czerwca 2004 roku^[2]. Dyrektorem muzeum został Aleksander Bułanow, były pracownik biura projektowego IMZ-Ural, a także mistrz Rosji w sportach motorowych, dwukrotnie wpisany do Księgi rekordów Guinnessa^[1]. Był on osobą najbardziej zaangażowaną w ratowanie irbickiej kolekcji oraz tworzenie placówki muzealnej, więc jego wybór na dyrektora nastąpił niejako naturalnie^[3]. 19 czerwca 2005 roku decyzją gubernatora obwodu swierdłowskiego Irbickie Muzeum Motocykli otrzymało status placówki państwowej^[5]. Muzeum zostało uznane za ważny ośrodek na kulturalnej mapie regionu, który nie tylko musi być zachowany przy wsparciu obwodowych środków finansowych, lecz także promowany jako ważna atrakcja turystyczna^[5].

Kolekcja

Kolekcja liczy ponad 120 motocykli pochodzących z różnych krajów świata, m.in. ze Związku Radzieckiego, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Niemiec i Japonii^[2]. Egzemplarze te były produkowane w latach 1936–1985^[4]. Najstarszym modelem, otrzymanym w ramach paktu Ribbentrop - Mołotow od hitlerowskich Niemiec w celu przeszczepienia zachodniej technologii na rynek sowiecki jest BMW R 71^[3]. Na bazie tego motocykla powstał jego sowiecki odpowiednik - motocykl M-72^[4]. W muzeum znajduje się także m.in. kolejny niemiecki BMW R 75. Irbickie muzeum przechowuje rzecz jasna motocykle produkowane w lokalnej fabryce, a także prototypy, które nigdy nie weszły do seryjnej produkcji, a są teraz prezentowane na muzealnych wystawach^[4]. Szczególną uwagę zwraca motocykl wyprodukowany na potrzeby jednego z rosyjskich cyrków, specjalnie zaopatrzony w różnego rodzaju elementy związane z tą formą rozrywki^[4]. Muzeum organizuje warsztaty edukacyjne, specjalne pokazy sportów motorowych oraz raz do roku dzień motocyklisty^[2].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Historia Irbickich Zakładów Motocyklowych