Państwowy Rezerwat Przyrody Türyançay

Państwowy Rezerwat Przyrody Türyançay
Państwo

 Azerbejdżan

Mezoregion

Wielki Kaukaz

Data utworzenia

1958

Powierzchnia

22 488 ha

Położenie na mapie Azerbejdżanu
Mapa konturowa Azerbejdżanu, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Państwowy Rezerwat Przyrody Türyançay”
Ziemia40°46′12,04″N 47°24′41,40″E/40,770011 47,411500

Państwowy Rezerwat Przyrody Türyançayrezerwat przyrody w Azerbejdżanie, na granicy rejonu Ağdaş i rejonu Şəki.

Rezerwat powstał w 1958 na powierzchni 12 344 ha na południowych odnogach łańcucha gór Bozdağ, w południowym odgałęzieniu Wielkiego Kaukazu, na prawym brzegu rzeki Türyançay[1]. Teren rezerwatu znajduje się na wysokości od 400 do 600 m n.p.m. i rozciąga się na długości 35 km ze wschodu na zachód i 5 km z północy na południe[2]. W styczniu 2003 teren rezerwatu poszerzono do obecnej powierzchni 22 488 ha[3]. Rezerwat ustanowiono w celu ochrony i odbudowy lasów i innych zasobów naturalnych oraz lokalizacji ośrodków erozji wiatrowej u podnóża gór. Są to niskie szczyty takie jak Pirseyiddağ (609 m), Nalbənddağ (437 m), Arçandağ (476 m), Ölməzdağ (544 m) i inne. Z reguły mają one strome, w niektórych miejscach zerodowane stoki i są oddzielone od siebie głębokimi wąskimi dolinami[2].

Teren rezerwatu to strefa półpustynnej suchej roślinności tworzącej rzadkie lasy, złożone głównie z pistacji, jałowców i dębów. Na terytorium rezerwatu rośnie około 60 gatunków drzew i krzewów. Występują w nim granat właściwy, jałowiec pachnący[1], jesion, wiązowiec kaukaski, wierzba i olsza[2].

W ciągu 40 lat od utworzenia rezerwatu regeneracja lasów przyniosła efekty; lasy pistacjowo-jałowcowe znacznie zwiększyły swoją powierzchnię a jednocześnie została zwiększona jakość tych drzew. Zagajniki i krzewy dobrze rozwinęły się, co znacznie zmniejsza proces erozji gleb[2].

Wśród fauny na terenie rezerwatu żyją 24 gatunki ssaków, 112 – ptaków, 20 – gadów i 3 – płazów[3]. Wśród tych pierwszych żyje tu m.in. niedźwiedź brunatny (Ursus arctos), dzik (Sus scrofa), borsuk (Meles meles), kuna leśna (Martes martes), ryś (Lynx lynx), szakal złocisty (Canis aureus) i zając szarak (Lepus europaeus)[1]. Wśród ptaków wyróżnić można takie gatunki jak: góropatwa azjatycka (Alectoris chukar kleini), sęp płowy (Gyps fulvus), sęp kasztanowaty (Aegypius monachus)[2], kuropatwa (Perdix perdix canescens) i gołąb skalny (Columba livia)[1]. Wśród gadów występują tu m.in. węże Coluber jugularis i Macrovipera lebetina obtusa, w dawnych korytach rzek i kanałach żyje żółw kaspijski (Mauremys caspica caspica), a na zboczach gór żółw śródziemnomorski (Testudo graeca)[2].

Przypisy

  1. a b c d Warunki naturalne. W: Azerbejdżan. Wyd. 1. Pruszków: Rewasz, 2014, s. 24-25. ISBN 978-83-62460-38-0.
  2. a b c d e f Turyanchay State Nature Reserve. www.eco.gov.az. [dostęp 2015-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-02)]. (ang.).
  3. a b Государственные заповедники Азербайджана. www.ksam.org. [dostęp 2015-04-01]. (ros.).

Media użyte na tej stronie

Azerbaijan relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Azerbaijan.

Equirectangular projection. Strechted by 131.0%. Geographic limits of the map:

* N: 42.0° N
* S: 38.2° N
* W: 44.5° E
* E: 51.0° E
Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.