Pachyptila

Pachyptila[1]
Illiger, 1811[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – petrelek szerokodzioby (P. vittata)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

rurkonose

Rodzina

burzykowate

Rodzaj

Pachyptila

Typ nomenklatoryczny

Procellaria forsteri Latham, 1790 (= Procellaria vittata G. Forster, 1777)

Synonimy
Gatunki

7 gatunków – zobacz opis w tekście

Pachyptila – rodzaj ptaka z rodziny burzykowatych (Procellariidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące na wyspach i oceanach półkuli południowej oraz na Antarktydzie[11].

Morfologia

Długość ciała 25–30 cm, rozpiętość skrzydeł 56–66 cm; masa ciała 90–237 g[12].

Systematyka

Etymologia

  • Prion: gr. πριων priōn, πριονος prionos „piła”[13]. Gatunek typowy: wyraźnie nieokreślony (Lacépède, 1799); Procellaria vittata G. Forster, 1777 (Lesson, 1828).
  • Pachyptila: gr. παχυς pakhus „gęsty, gruby”; πτιλον ptilon „pióro, upierzenie”[14].
  • Priamphus: gr. πριων priōn, πριονος prionos „piła”; ῥαμφος rhamphos „dziób”[15]. Nowa nazwa dla Prion Lacépède, 1799.
  • Pseudoprion: gr. ψευδος pseudos „fałszywy”; rodzaj Prion Lesson, 1829[16]. Gatunek typowy: Prion turtur Gould, 1844 (= Procellaria turtur Kuhl, 1820).
  • Fulmariprion: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Fulmarus Stephens, 1826 i Prion Lesson, 1829[17]. Gatunek typowy: Pseudoprion turtur crassirostris Mathews, 1912.
  • Heteroprion: gr. ἑτερος heteros „różny, inny”; rodzaj Prion Lesson, 1829[18]. Gatunek typowy: Heteroprion belcheri Mathews, 1912.
  • Attaprion: gr. αττα atta „jakiś rodzaj”; rodzaj Prion Lesson, 1829[19]. Gatunek typowy: Procellaria desolata J.F. Gmelin, 1789.
  • Salviprion: Osbert Salvin (1835–1898), angielski ornitolog; rodzaj Prion Lesson, 1829[20]. Gatunek typowy: Prion uittatus salvini Mathews, 1912.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[21]:

  • Pachyptila vittata (G. Forster, 1777) – petrelek szerokodzioby
  • Pachyptila macgillivrayi (Mathews, 1912) – petrelek amsterdamski
  • Pachyptila salvini (Mathews, 1912) – petrelek subantarktyczny
  • Pachyptila desolata (J.F. Gmelin, 1789) – petrelek antarktyczny
  • Pachyptila belcheri (Mathews, 1912) – petrelek cienkodzioby
  • Pachyptila turtur (Kuhl, 1820) – petrelek krótkodzioby
  • Pachyptila crassirostris (Mathews, 1912) – petrelek grubodzioby

Przypisy

  1. ↑ Pachyptila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 274. (łac.).
  3. ↑ B.G. de Lacépède: Discours d’ouverture et de clôture du cours d’histoire naturelle, donné dans le Muséum national d’Histoire naturelle, l’an VII de la République, et tableaux méthodiques des mammifères et des oiseaux. Paris: Plassan, 1799, s. 14. (fr.).
  4. ↑ C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 72. (fr.).
  5. ↑ R.-P. Lesson: Manuel d’ornithologie, ou description des genres et des principales espèces d’oiseaux. Paris: Roret, 1828, s. 399. (fr.).
  6. ↑ E. Coues. Critical Review of the Family Procellariidæ: Part IV; Embracing the Æstrelateæ and the Prioneæ. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 1866, s. 164, 1866. (ang.). 
  7. ↑ Mathews 1912–1913 ↓, s. 215.
  8. ↑ Mathews 1912–1913 ↓, s. 222.
  9. ↑ G.M. Mathews. A description of a new genus of Whale-bird. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 54, s. 25, 1933. (ang.). 
  10. ↑ G.M. Mathws: G.M. Mathews & E.J.L. Hallstrom: Notes on the Order Procellariiformes. Verity Hewitt Bookshop: Canberra, 1943, s. 27. (ang.).
  11. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-10-12]. (ang.).
  12. ↑ D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Shearwaters and Petrels (Procellariidae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020, DOI: 10.2173/bow.procel3.01 [dostęp 2022-10-11] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Prion [dostęp 2022-10-12].
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pachyptila [dostęp 2022-10-12].
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Priamphus [dostęp 2022-10-12].
  16. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Pseudoprion [dostęp 2022-10-12].
  17. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Fulmariprion [dostęp 2022-10-12].
  18. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Heteroprion [dostęp 2022-10-12].
  19. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Attaprion [dostęp 2022-10-12].
  20. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Salviprion [dostęp 2022-10-12].
  21. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Procellariidae Leach, 1820 - burzykowate - Petrels & Shearwaters (Wersja: 2022-08-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-10-12].

Bibliografia

  • G.M. Mathews: The Birds of Australia. Cz. 2. London: H.F. & G. Witherby, 1912–1913, s. 1–504. (ang.).
  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World [online], S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Closed Access logo alternative.svg
Autor: Jakob Voß, influenced by original art designed at PLoS, modified by Wikipedia users Nina and Beao, Licencja: CC0
Closed Access logo, derived from PLoS Open Access logo. Alternative version.