Pacyficzka okopcona

Pacyficzka okopcona
Pomarea fluxa[1]
Murphy & Mathews, 1928
ilustracja
(c) Sardon, CC BY 3.0
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

monarki

Rodzaj

Pomarea

Gatunek

pacyficzka okopcona

Synonimy

Pomarea iphis fluxa Murphy & Mathews, 1928

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 EX pl.svg

Pacyficzka okopcona[3] (Pomarea fluxa) – gatunek małego ptaka z rodziny monarek (Monarchidae). Zasiedlał niezamieszkaną wyspę Eiao w Polinezji Francuskiej. Uznany za wymarły.

Taksonomia

Po raz pierwszy gatunek opisali Robert Cushman Murphy i Gregory Mathews w 1928 na łamach American Museum Novitates. Nadali mu nazwę Pomarea iphis fluxa, uznając go za podgatunek pacyficzki żałobnej (Pomarea iphis)[4]. Obecnie (2021) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny uznaje pacyficzkę okopconą za odrębny, monotypowy gatunek[5]. Holotyp został odłowiony 27 września 1922. Na Eiao pozyskano również inne okazy, także w październiku[4].

Morfologia

Długość ciała wynosi około 17 cm[6]. Wymiary szczegółowe dla 7 samców i 5 samic: długość skrzydła 79–86 mm, długość ogona 69–77 mm, długość górnej krawędzi dzioba 10–10,8 mm, długość skoku 26–27 mm, długość środkowego palca z pazurem 16,5–18 mm[4]. U samca większość upierzenia czarna i połyskliwa. Na grzbiecie występują miejscami białe pióra, podobnie jak w niższej części piersi i na brzuchu. Pokrywy podogonowe czarne. Dziób ciemny, szaroniebieski. Nogi czarne. Samica z wierzchu jasnobrązowa, miejscami występują białe pióra; kantarek rdzawobrązowy. Spód ciała biały. Na gardle widoczne są czarne pasy. Osobniki młodociane podobne do samic, ale z intensywniejszym paskowaniem[6].

Zasięg występowania, ekologia

Endemit Eiao (Polinezja Francuska)[7]. Występowały na niskich wysokościach w suchych lasach, żywiły się owadami[6].

Status

IUCN uznaje pacyficzkę okopconą za gatunek wymarły (EX, Extinct). Do wymarcia mogły przyczynić się zdziczałe koty, szczury polinezyjskie (Rattus exulans) i najprawdopodobniej szczury śniade (Rattus rattus). Wymarcie pacyficzek okopconych zbiegło się w czasie z introdukcją na wyspę mniszek przepasanych (Lonchura castaneothorax); być może zaraziły pacyficzki obcą dla nich chorobą. Suche lasy rosnące na niskich wysokościach zostały zniszczone przez wypas owiec, wprowadzonych na wyspę w latach 80. XIX wieku. Po raz ostatni pacyficzkę okopconą zaobserwowano w 1977; poszukiwania prowadzone w 1987 i w latach późniejszych zakończyły się niepowodzeniem, gatunek uznano za wymarły[7].

Przypisy

  1. Pomarea fluxa, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. Pomarea fluxa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  3. P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Monarchidae Bonaparte, 1854 - monarki - Monarchs (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-01].
  4. a b c Robert Cushman Murphy & Gregory M. Mathews. Birds Collected During the Whitney South Sea Expedition. „The American Museum Novitates”. 337, 1928. Nowy Jork: American Museum of Natural History. 
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Monarchs. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-01]. (ang.).
  6. a b c Julian P. Hume, Michael Walters: Extinct Birds. A&C Black, 2012, s. 243. ISBN 978-1-4081-5861-6.
  7. a b Eiao Monarch Pomarea fluxa. BirdLife International. [dostęp 2017-03-20].

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 EX pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Eiao.jpg
(c) Sardon, CC BY 3.0
Eaio (Marquesas Island, French Polynesia) western coast