Pacyfikał
Pacyfikał z początku XVI wieku
Pacyfikał (z łac. pacificale, od pacificus – pokój czyniący) – dawny sprzęt liturgiczny w Kościele katolickim.
Pacyfikał wprowadzono jako namiastkę pocałunku pokoju - przekazywanego wśród duchowieństwa podczas odprawiania mszy - początkowo w formie prostokątnej lub owalnej tabliczki ze stopką, bez relikwii, którą podawano wiernym do ucałowania[1].
Sprzęty te, bogato zdobione, dawniej stały w zakrystii nakryte pelerynką w odpowiednim kolorze liturgicznym, z ręczniczkiem do wycierania miejsca ucałowania[2].
Po XIII wieku pacyfikał przybrał kształt ośmiobocznej tarczy, krzyża lub monstrancji, z pojemnikiem na relikwie na awersie, stał się relikwiarzem podawanym wiernym do ucałowania[2].
Przypisy
- ↑ Leksykon liturgii 2013 ↓, s. 1189.
- ↑ a b Sztuka świata 2013 ↓, s. 116.
Bibliografia
- Bogusław Nadolski: Leksykon liturgii. Poznań: Wydawnictwo Pallottinum, 2006. ISBN 83-7014-531-0.
- Sztuka świata. Słownik terminów tom 18. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013. ISBN 978-83-213-4727-1.
Media użyte na tej stronie
WLANL - Pachango - Catharijneconvent - Paxtafel met kruisiging.jpg
Autor: Niels from Amsterdam, NL, Licencja: CC BY-SA 2.0
Paxtafel met kruisiging, Vlaanderen of Duitsland, 1500 - 1510. Tijdens de mis gaf men elkaar de vredeskus door de paxtafel te kussen en aan elkaar door te geven.
Autor: Niels from Amsterdam, NL, Licencja: CC BY-SA 2.0
Paxtafel met kruisiging, Vlaanderen of Duitsland, 1500 - 1510. Tijdens de mis gaf men elkaar de vredeskus door de paxtafel te kussen en aan elkaar door te geven.