Pak węglowy

Eksperyment kropli paku” ukazujący lepkość paku lub smoły. Jest ona około 2,3×1011 większa od lepkości wody[1]

Pak węglowy – bezpostaciowa masa (w rzeczywistości ciecz o bardzo dużej lepkości[1]) stanowiąca pozostałość po destylacji smoły pogazowej (50–60% wyjściowej masy). Ma czarną barwę, szklisty połysk na przełamie, daje czarną rysę na papierze. Jego gęstość wynosi ok. 1,3 g/cm³. Jest mieszaniną wielu związków, głównie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (również alkiloaromatycznych i fenoli)[2].

Rodzaje

Podstawą klasyfikacji jest temperatura mięknienia[2]:

  • pak miękki – poniżej 65 °C
  • pak normalny – 65–75 °C
  • pak twardy – powyżej 75 °C
  • pak specjalny – >150 °C (o przełamie muszlowatym)

Destylacja smoły pogazowej daje 50-60% paku.

Zastosowanie

Stosowany jest m.in. do produkcji brykietów węglowych, wyrobu smół preparowanych i (poprzez odgazowanie w ok. 1100 °C) koksu pakowego[2].

Frakcja mięknąca w ok. 100 °C stosowana jest do wiązania koksu naftowego przy produkcji grafitu reaktorowego (pak wiążący)[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b R Edgeworth, B J Dalton, T Parnell. The pitch drop experiment. „Eur. J. Phys”. 5 (4), s. 198–200, 1984. DOI: 10.1088/0143-0807/5/4/003. 
  2. a b c Encyklopedia techniki CHEMIA. Warszawa: WNT, 1965.
  3. Ryszard Szepke: 1000 słów o atomie i technice jądrowej. MON, 1982.

Media użyte na tej stronie

University of Queensland Pitch drop experiment-white bg.jpg
Autor: , Licencja: CC-BY-SA-3.0
Picture of the Pitch Drop Experiment at the University of Queensland, with 9-volt battery for size comparison