Pakoszówka
| Artykuł | 49°37′28″N 22°6′4″E |
|---|---|
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°39'N, 22°3'E |
| - błąd | 19418 m |
| Odległość | 374 m |
| wieś | |
.jpg) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | 968[1] |
| Strefa numeracyjna | 13 |
| Kod pocztowy | 38-507[2] |
| Tablice rejestracyjne | RSA |
| SIMC | 0359474[3] |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy wiejskiej Sanok") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |
 49°37′28″N 22°06′04″E/49,624444 22,101111 | |
Pakoszówka – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok[3][4]. Leży w dolinie pomiędzy wzniesieniami nie przekraczającymi 400 m n.p.m. o nazwach Babi dział i Koci Zamek w paśmie Krzemienica, a górą Wroczeń (502 m n.p.m.), nad bezimiennym potokiem wpływającym do potoku Różowy.
Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 886 do Rzeszowa i Sanoka.
Wieś należy do rzymskokatolickiej parafii św. Jana Chrzciciela należącej do dekanatu Grabownica[5].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.
Części wsi
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0359480 | Dołoszyce | część wsi |
| 0359497 | Koszary | część wsi |
| 0359505 | Kuczmiaki | część wsi |
| 0359511 | Mazury | część wsi |
Historia
Okolice Pakoszówki zgodnie z najnowszymi badaniami archeologicznymi zasiedlone były już w okresie wpływów rzymskich[6].Tereny te były zamieszkane przez Wandalów na przełomie II/III w. n.e. Świadczą o tym wykopaliska archeologiczne z ostatnich lat[7]. Jak wynika z informacji historycznych wieś ta została założona w 1348 przez Mikołaja Pakosza, który otrzymał te ziemie od króla Kazimierza za zasługi wojenne, a od nazwiska którego wieś otrzymała swoją nazwę[8].
We wsi urodzili się Petro Kocyłowski (1845–1920), poseł Sejmu Krajowego Galicji III kadencji (1870–1876) i jego syn, biskup przemyski greckokatolicki, błogosławiony męczennik Jozafat Kocyłowski (1876–1947).
W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej w Pakoszówce byli spadkobiercy Giebułtowskiego i współwłaściciele[9]. Na początku XX wieku właścicielem wsi był Paweł Tyszkowski (w 1905 posiadał we wsi obszar 604,7 ha[10], w 1911 posiadał 604 ha[11]), który zapisał wieś w testamencie Polskiej Akademii Umiejętności. W 1900 zostało utworzone Kółko Rolnicze, sześć lat później Ochotnicza Straż Pożarna. W roku 1911 a więc trzy lata przed wybuchem I wojny światowej na terenie miejscowości powstaje Drużyna Bartoszowa. Tuż po zakończeniu I wojny światowej powstała kapela wiejska, która dała zaczątek orkiestrze dętej OSP. Powstanie orkiestry datuje się na 1921, a jej pierwszy koncert galowy na 1926 w Sanoku[12]. W 1922 na terenie wsi powstało Koło Gospodyń Wiejskich, jako jedne z pierwszych na terenie powiatu sanockiego[13].
W czasie okupacji niemieckiej na terenie wsi działał ruch oporu, którego członkowie po dekonspiracji przez gestapo zostali rozstrzelani 20 marca 1944 w Falejówce. Byli to: Antoni i Władysław Dąbrowscy, Stanisław Pisula, Tadeusz Ciupa, Stanisław Winnicki i Ludwik Błaszczak.Wraz z nimi zginęli mieszkańcy Falejówki: Mieczysław Batruch i Ryszard Beseman[14]. Bohaterzy zostali uczczeni pomnikiem, który znajduje się w centrum miejscowości. Obok ich nazwisk widnieją jeszcze inni polegli: Julian Latoś, Kazimierz Ciupa i Władysława Oleniacz.
W 1891 roku został postawiony pierwszy drewniany budynek szkoły, a w 1924 roku dobudowano drugą salę szkolną. Kolejny budynek oddano do użytku w 1961, który funkcjonuje do dziś. W latach 1977 - 2008 nosiła imię sowieckiego oficera kpt Aleksandra Pawłowicza-Hulewicza[15]. Od 2010 Szkoła Podstawowa w Pakoszówce nosi imię Ignacego Łukasiewicza[16] Przedszkole zostało utworzone w 1957 roku, a jego nowy budynek oddano do użytku w 1994[17].
Po II wojnie światowej na terenie wsi funkcjonował Państwowy Ośrodek Hodowli Zarodowej, który wiódł prym w hodowli bydła rasy simentalskiego. W 1979 gospodarstwo odwiedził ówczesny I Sekretarz PZPR Edward Gierek. Ośrodek zakończył swoją działalność w 1995. Pakoszówka była siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej w latach 1954-1969 obejmując sołectwa: Pakoszówka, Strachocina oraz Lalin (od 1960).
W 2008 roku założono Klub Sportowy Victoria Pakoszówka.
Przypisy
- ↑ Raport o stanie gminy Sanok za 2021 rok, Biuletyn Informacji Publicznej Urząd Gminy Sanok, 12 maja 2022, s. 4 [dostęp 2022-07-22] (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 901 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Dekanat na stronie archidiecezji
- ↑ Rocznik Przemyski” tom 42, z. 2, Archeologia, Przemyśl 2006 R. Madyda-Legutko, E. Pohorska-Kleja, J. Rodzińska-Nowak. Osada z okresu rzymskiego w Pakoszówce, stan. 1, pow. Sanok.
- ↑ Archeolodzy odkryli w Pakoszówce cmentarzysko Wandalów. Groby są bogato wyposażone w broń, biżuterię i przedmioty codziennego użytku (FILM, ZDJĘCIA), „eSanok.pl” [dostęp 2018-01-02] (pol.).
- ↑ W. Makarski, Nazwy miejscowości dawnej ziemi sanockiej, Lublin 1986, s. 122., 2 stycznia 2018.
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 155.
- ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
- ↑ Skorowidz powiatu sanockiego wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 14.
- ↑ Aktualność - Orkiestra Dęta z Pakoszówki świętuje w niedziele 90 lat istnienia - iSanok, „iSanok” [dostęp 2018-01-02] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-03] (pol.).
- ↑ „Święto Kół Gospodyń Wiejskich – 90 lat Koła Gospodyń Wiejskich z Pakoszówki”, „eSanok.pl” [dostęp 2018-01-02] (pol.).
- ↑ Oddali hołd i uczcili pamięć bohaterów z Falejówki i Pakoszówki (ZDJĘCIA), „eSanok.pl” [dostęp 2018-01-02] (pol.).
- ↑ W hołdzie radzieckiemu oficerowi. Szkole podstawowej w Pakoszówce nadano imię A. Hulewicza. „Nowiny”, Nr 255 z 9 listopada 1977, s. 1.
- ↑ Uroczystość nadania imienia Szkole Podstawowej w Pakoszówce ZDJĘCIA, „eSanok.pl” [dostęp 2018-01-02] (pol.).
- ↑ Urocze występy przedszkolaków, dużo radości i wyjątkowa atmosfera. Przedszkole w Pakoszówce ma już 60 lat (ZDJĘCIA), „eSanok.pl” [dostęp 2018-01-02] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Pakoszówka, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 823.
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Integralne. części wsi |
|
| Była wieś |
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 50.9 N
- S: 48.95 N
- W: 21.03 E
- E: 23.66 E
Flaga województwa podkarpackiego
Herb gminy Sanok