Palazzo Doria-Tursi
 Fasada pałacu w nocnej iluminacji | |
| Państwo |  Włochy |
|---|---|
| Miejscowość | Genua |
| Adres | Palazzo Tursi, Via Garibaldi 9, 16124 Genova |
| Typ budynku | pałac |
| Styl architektoniczny | manieryzm |
| Architekt | Domenico Ponzello, Giovanni Ponzello |
| Inwestor | Niccolò Grimaldi |
| Rozpoczęcie budowy | 1565 |
| Pierwszy właściciel | Niccolò Grimaldi |
| Kolejni właściciele | Giovanni Andrea Doria, Urząd Gminy Genua (od 1848) |
| Obecny właściciel | Gmina Genua |
Położenie na mapie Genui  | |
Położenie na mapie Włoch  | |
Położenie na mapie Ligurii  | |
 44°24′41,03″N 8°55′58,03″E/44,411397 8,932786 | |
| Strona internetowa | |
Palazzo Doria-Tursi lub Palazzo Niccolò Grimaldi – pałac zbudowany po roku 1565 dla genueńskiego szlachcica Niccolò Grimaldiego (stąd jego druga nazwa), przeszedł pod koniec XVI wieku w ręce Giovanniego Andrei Dorii i jego syna Carla, księcia Tursi (stąd pierwsza nazwa). Od 1848 roku jest siedzibą władz gminy Genua. Od 2004 roku część jego wnętrz jest wykorzystywana dla poszerzenia galerii Palazzo Bianco, z którym jest połączony przez ogrody tarasowe.
Położony przy ulicy Garibaldi został, wraz z innymi renesansowymi i barokowymi pałacami Genui, wpisany w 2006 roku na Listę światowego dziedzictwa UNESCO jako Genua: Le Strade Nuove i system pałaców Rolli[1].
Historia
XVI wiek
W 1564 roku genueński szlachcic Niccolò Grimaldi, noszący, z powodu swej zamożności, przydomek „il monarca” („monarcha”) nabył działkę sąsiadującą od zachodu z działką obecnego Palazzo Bianco, a od północy z klasztorem San Francesco i bastionem Castelletto[2]. Po 1565 roku zlecił braciom Domenicowi i Giovanniemu Ponzellim zbudowanie dla siebie pałacu[3]. Strome nachylenie terenu stało się okazją dla projektantów do wprowadzenia innowacyjnego rozwiązania architektonicznego, które dzięki sekwencji atrium-dziedziniec-monumentalne schody, stworzyło zaskakującą grę perspektyw[2]. Zbudowany dla Grimaldiego pałac jest najbardziej majestatycznym budynkiem przy ulicy Garibaldi i jedynym położonym na trzech działkach, z dwoma dużymi ogrodami flankującymi budynek centralny. W 1597 roku pałac nabył Giovanni Andrea Doria dla swego syna Carla, księcia Tursi, któremu zawdzięcza swoją obecną nazwę. Do pałacu dobudowano wówczas obszerne loggie z widokiem na ulicę[3].
XIX wiek
W 1820 roku pałac kupił na własne potrzeby król Sardynii, Wiktor Emanuel I. Z tej okazji nadworny architekt Randoni zbudował poza tylną ścianą wieżyczkę z zegarem[4]. Poszerzenie tylnej części pałacu stało się możliwe dzięki rozbiórce klasztoru San Francesco. Przy tej okazji zaprojektowano i urządzono romantyczny w wyrazie ogród, który odtwarza plastycznie strukturalne i dekoracyjne elementy kościoła. W 1838 roku pałac został przekształcony w kolegium[2]. Od 1848 roku jest siedzibą (ratuszem) gminy Genua. Budynek pałacu jest połączony z sąsiednim Palazzo Bianco[3].
XX wiek
W latach 1960–1965 do pałacu dobudowano od strony wzgórza Castelletto Palazzo degli Uffici, zaprojektowany przez architektów Franca Albiniego i Frankę Helg[5].
XXI wiek
Od 2004 roku część jego wnętrz jest wykorzystywana dla poszerzenia galerii Palazzo Bianco, z którym jest połączony przez ogrody tarasowe[6].
Architektura
Elewacja pałacu charakteryzuje się zastosowaniem naprzemiennie różnokolorowych materiałów: różowego kamienia z Finale Ligure, szaro-czarnego łupku i białego marmuru karraryjskiego. Główna fasada składa się z dwóch kondygnacji w różnych porządkach architektonicznych, posadowionych na solidnym przyziemiu. Pierwsze piętro ozdobione jest boniowanymi pilastrami, pomiędzy którymi znajdują się oryginalnie zaprojektowane okna. Podobny układ powtarza drugie piętro, z pilastrami w porządku doryckim. Wystroju plastycznego fasady dopełniają zwierzęce maszkarony umieszczone nad oknami obu kondygnacji. Marmurowy portal, ozdobiony herbem Genui prowadzi na podwyższony dziedziniec wewnętrzny, który tworzy atrium i schody. Pałac stanowi szczytowe osiągnięcie arystokratycznego budownictwa miejskiego[7].
Fasada
Schody
Atrium
Strop sali reprezentacyjnej
Zbiory
Pierwsza część muzeum poświęcona sztuce figuratywnej, obejmującej okres od XVI do XVIII wieku, w tym arcydzieła malarskie Gregoria De Ferrari, prekursora malarstwa rokokowego oraz Alessandra Magnasco, którego Piknik w ogrodach Albaro jest zgodnie uznawany za jeden z najbardziej znaczących obrazów XVIII-wiecznej Europy. W dziale rzeźby znajduje się jedno z najbardziej znaczących dzieł Antonia Canovy, stworzona po 1790 roku Magdalena pokutująca. Kolejne sale galerii poświęcone są różnym aspektom historii i kultury dawnej Republiki Genui: handlowi i finansom (kolekcja monet), życiu codziennemu, rzemiosłu (kolekcja miar i wag) oraz sztuce dekoracyjnej związanej z wyposażeniem rezydencji (XVII-wieczne gobeliny, przetykane złotem i srebrem). Kolejny dział stanowi kolekcja ceramiki z Genui, Savony i Albisoli, w tym obszerny zbiór naczyń farmaceutycznych z dwóch genueńskich szpitali, Pammatone i Incurabili, a także jeden z najważniejszych zbiorów europejskiej ceramiki aptecznej. Obok salonów reprezentacyjnych burmistrza znajdzie się sala Paganiniana, poświęcona pamiątkom po skrzypku Niccolò Paganinim, w tym jego słynne skrzypce, skonstruowane przez Giuseppe Guarneri del Gesù[5].
Malarstwo
Alessandro Magnasco, Piknik w ogrodach Albaro, ok. 1740
Alessandro Magnasco, Scena z żołnierzami
Bartolomeo Guidobono, Wizja św. Małgorzaty
Domenico Parodi, Portret szlachcianki w błękicie
Gregorio De Ferrari, Samarytanka przy studni
Rzeźba
Antonio Canova, Magdalena pokutująca
Posąg Giuseppe Mazziniego
Popiersie Camilla Cavoura
Giuseppe Benetti, Posąg Marii Brignole Sale De Ferrari, księżnej Galliery
Jeden z posągów w atrium
Zbiory ceramiczne
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Talerz z manufaktury Conrada Bacile w Albisoli, XVII w.
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Talerz z manufaktury Grosso w Albisoli, 1650–1700
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Talerz z Savony, 1650–1700
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Amfora z Savony, XVII w.
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Liguria, wazon farmaceutyczny, XVII w.
Zbiory numizmatyczne
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Dwa srebrne skudy, 1610
Moneta „genovino”, 1280
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Medal Andrei Doria
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Medal genueński
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0Medal genueński, 1698
Matteo de' Pasti, medal Sigismonda Pandolfa Malatesty, 1446
Różne
Herb Republiki Genui, poł. XVI w., pochodzący z klasztoru San Francesco di Castelletto
Odważniki
Miary objętości płynów
(c) I, Lucarelli, CC-BY-SA-3.0Skrzypce Niccolò Paganiniego
Przypisy
- ↑ UNESCO World Heritage Centre: Genoa: Le Strade Nuove and the system of the Palazzi dei Rolli (ang.). whc.unesco.org. [dostęp 2016-11-02].
- ↑ a b c ViaggiArt: PALAZZO DORIA-TURSI - Edificio storico (wł.). www.viaggiart.com. [dostęp 2016-11-07].
- ↑ a b c Palazzi dei Rolli: 16. Palazzo Grimaldi Nicolò, Palazzo Tursi (Comune di Genova) Via Garibaldi, 9 (wł.). www.palazzideirolli.it. [dostęp 2016-11-07].
- ↑ Genova: le Strade Nuove e il sistema dei palazzi dei Rolli: 16. Grimaldi Nicolò – Palazzo Tursi – via Garibaldi, 9 (wł. • ang.). www.rolliestradenuove.it. [dostęp 2016-11-07].
- ↑ a b Touring Club Italiano: Musei di Strada Nuova-Palazzo Doria Tursi (wł.). www.touringclub.it. [dostęp 2016-11-07].
- ↑ Comune di Genova: I musei di Genova (wł.). www.visitgenoa.it. [dostęp 2016-11-22].
- ↑ I palazzi dei Rolli di Genova: Via Garibaldi 9 - Nicolò Grimaldi (wł.). www.irolli.it. [dostęp 2016-11-07].
Media użyte na tej stronie
Autor: NordNordWest, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Italy (Commons photos) → en-Wikipedia Italy.
Autor: Sailko, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: Postcrosser, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0
Albisola, manifattura conrado, bacile, xvii secolo
Autor: Alessandro.di, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2015. See authorisations.
Autor: Alessandro Magnasco , Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: Sailko, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: Mazzucco S. Maurizio, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
(c) I, Lucarelli, CC-BY-SA-3.0
Violin "Il Cannone" (Guarneri del Gesù), played by Niccolò Paganini. Exhibited in Palazzo Doria Tursi, Genova, Italy
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0
Liguria, vaso farmaceutico per acqua di luppolo, xvii sec.
Autor: Menelik, Licencja: CC BY-SA 4.0
Giuseppe Benetti, Statua in bronzo di Maria Brignole Sale, duchessa di Galliera, esibita in Palazzo Doria-Tursi a Genova. La duchessa fu l'ultima proprietaria di Palazzo Bianco e di Palazzo Rosso a Genova, che alla sua morte lasciò in eredità alla cittadinanza, con tutte le opere d'arte in essi contenute.
Autor: Camillo Ferrari, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: , Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
(c) I, Sailko, CC BY-SA 3.0
Albisola, manifattura grosso, piatto, 1650-1700
Autor: Maurizio Beatrici, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: Postcrosser, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
.jpg)
Autor: Maurizio Beatrici, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: Mongolo1984, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor:
- Map_of_region_of_Liguria,_Italy.svg: User:Vonvikken
- derivative work: Shadowxfox (talk)
Location map of Liguria region (Italy)
Autor: Mongolo1984, Licencja: CC BY-SA 3.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2014. See authorisations.
Autor: Alessandro.di, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2015. See authorisations.
Autor: MaxMXS, Licencja: CC BY-SA 4.0
This is a photo of a monument which is part of cultural heritage of Italy. This monument participates in the contest Wiki Loves Monuments Italia 2015. See authorisations.
