Palczewo (województwo pomorskie)

Palczewo
wieś
Ilustracja
Wiatrak w Palczewie
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

nowodworski

Gmina

Ostaszewo

Liczba ludności 

331

Strefa numeracyjna

55

Tablice rejestracyjne

GND

SIMC

0154111

Położenie na mapie gminy Ostaszewo
Mapa konturowa gminy Ostaszewo, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Palczewo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Palczewo”
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego
Mapa konturowa powiatu nowodworskiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Palczewo”
Ziemia54°10′16″N 18°51′28″E/54,171111 18,857778

Palczewo (niem. Palschau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Ostaszewo na obszarze Żuław Wiślanych.

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1321 r. Prawa chełmińskie nadał wsi wielki mistrz krzyżacki Ludolf König von Wattzau w 1344 roku osadzając na 40 włókach ziemi Dythericha Schoteisa wraz z towarzyszami. Przez Palczewo biegł w XIV wieku trakt handlowo-komunikacyjny z Gdańska do Elbląga. Istniała też przeprawa promowa do Steblewa, zlikwidowana w 1945 r. Obecnie wieś liczy 286 mieszkańców.

Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[1].

Palczewo leży nad Wisłą, tuż przy wale przeciwpowodziowym, 14 km od Tczewa i 24 km od Malborka. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie elbląskim.

Zabytki

W Palczewie znajdują się następujące obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków[2]:

  • Drewniano-ceglany wiatrak "holender", przemiałowy z przełomu XVIII i XIX w. Jest dużą atrakcją turystyczną wsi. Już przed drugą wojną światową obiekt został uznany za zabytek techniki, używany był jednak jeszcze przez kilka lat po wojnie. Posiada konstrukcję drewniano-ceglaną, z ceglaną, przejezdną podstawą, w której znajdują się pomieszczenia magazynowe. Ośmioboczne ściany oraz obracana czapa pokryte są gontem. Czapa wiatraka obraca się w stronę wiatru za pomocą zamontowanego w niej wiatraczka[3]. Wewnątrz wiatraka zachowały się niektóre urządzenia młynarskie. Obiekt 6-kondygnacyjny (parter - 93 m kw., I piętro - 75, II piętro - 62, III piętro - 46, IV piętro - 36, V piętro - 36 m kw.).
  • Poewangelicki drewniany kościół Matki Bożej Częstochowskiej zbudowany w 1712. Jest to jedyny drewniany kościół na Żuławach. Na dwuspadowym dachu pokrytym gontem umieszczona jest wieżyczka. Wewnątrz kościoła znajdują się niezwykle cenne barokowe organy z 1687 r., ołtarz z 1754 r. oraz polichromowane ściany.

Galeria

Przypisy

  1. Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2018-01-27].
  3. Wiatrak i kościół w Palczewie

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Ostaszewo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Ostaszewo, Polska
Palczewo Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej (1).jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Palczewo, kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej, 1712, 1896
Wiatrak w Palczewie.jpg
Autor: Tomasz Plocke, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Palczewo, wiatrak holender, XIX
Powiat nowodworski (województwo pomorskie) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu nowodworskiego, Polska