Palczewo (województwo pomorskie)
wieś | |
Wiatrak w Palczewie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności | 331 |
Strefa numeracyjna | 55 |
Tablice rejestracyjne | GND |
SIMC | 0154111 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
54°10′16″N 18°51′28″E/54,171111 18,857778 |
Palczewo (niem. Palschau) – wieś w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie nowodworskim, w gminie Ostaszewo na obszarze Żuław Wiślanych.
Historia
Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1321 r. Prawa chełmińskie nadał wsi wielki mistrz krzyżacki Ludolf König von Wattzau w 1344 roku osadzając na 40 włókach ziemi Dythericha Schoteisa wraz z towarzyszami. Przez Palczewo biegł w XIV wieku trakt handlowo-komunikacyjny z Gdańska do Elbląga. Istniała też przeprawa promowa do Steblewa, zlikwidowana w 1945 r. Obecnie wieś liczy 286 mieszkańców.
Wieś królewska położona była w II połowie XVI wieku w województwie malborskim[1].
Palczewo leży nad Wisłą, tuż przy wale przeciwpowodziowym, 14 km od Tczewa i 24 km od Malborka. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie elbląskim.
Zabytki
W Palczewie znajdują się następujące obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków[2]:
- Drewniano-ceglany wiatrak "holender", przemiałowy z przełomu XVIII i XIX w. Jest dużą atrakcją turystyczną wsi. Już przed drugą wojną światową obiekt został uznany za zabytek techniki, używany był jednak jeszcze przez kilka lat po wojnie. Posiada konstrukcję drewniano-ceglaną, z ceglaną, przejezdną podstawą, w której znajdują się pomieszczenia magazynowe. Ośmioboczne ściany oraz obracana czapa pokryte są gontem. Czapa wiatraka obraca się w stronę wiatru za pomocą zamontowanego w niej wiatraczka[3]. Wewnątrz wiatraka zachowały się niektóre urządzenia młynarskie. Obiekt 6-kondygnacyjny (parter - 93 m kw., I piętro - 75, II piętro - 62, III piętro - 46, IV piętro - 36, V piętro - 36 m kw.).
- Poewangelicki drewniany kościół Matki Bożej Częstochowskiej zbudowany w 1712. Jest to jedyny drewniany kościół na Żuławach. Na dwuspadowym dachu pokrytym gontem umieszczona jest wieżyczka. Wewnątrz kościoła znajdują się niezwykle cenne barokowe organy z 1687 r., ołtarz z 1754 r. oraz polichromowane ściany.
Galeria
Przypisy
- ↑ Prusy Królewskie w drugiej połowie XVI wieku : suplement. Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2021, k. 1.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2018-01-27] .
- ↑ Wiatrak i kościół w Palczewie
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa gminy Ostaszewo, Polska
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Palczewo, kościół ewangelicki, ob. rzym.-kat. fil. p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej, 1712, 1896
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Palczewo, wiatrak holender, XIX
Autor: Tomasz Plocke, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Palczewo, wiatrak holender, XIX
Autor:
Mapa powiatu nowodworskiego, Polska