PlWiki > Paleoarchaik

Paleoarchaik
3600–3200 mln lat temu

PreЄ

Tabela stratygraficzna

poprzedni okres
eoarchaik

następny okres
mezoarchaik

Stromatolity z kratonu Pilbara, Australia Zachodnia

Paleoarchaik (ang. Paleoarchean)

w sensie geochronologicznym: druga era archaiku, trwająca 400 milionów lat (od 3600 do 3200 milionów lat temu). Paleoarchaik jest młodszy od eoarchaiku, a starszy od mezoarchaiku.
w sensie chronostratygraficznym: drugi eratem eonotemu archaicznego, wyższy od eoarchaiku a niższy od mezoarchaiku.

Zdarzenia

Z początkiem paleoarchaiku zaczął tworzyć się hipotetyczny superkontynent Walbara, złożony z kratonów Kaapvaal (południowa Afryka) i Pilbara (zachodnia Australia).
Utworzyła się formacja Apex Chert z najstarszymi znanymi skamieniałościami (około 3,465 miliarda lat).

W liczącej 3,4 mld lat formacji Strelley Pool Formation (Australia Zachodnia) w piaskowcu odnaleziono mikrostruktury powiązane z mierzonymi w mikrometrach kryształami pirytu. Na podstawie zidentyfikowanych w skamielinach strukturach ustalono, że stanowią pozostałość komórek, zaś kryształy pirytu uznano za produkty uboczne metabolizmu siarki^[1].

Przypisy

↑ David Wacey, Matt R. Kilburn, Martin Saunders, John Cliff & Martin D. Brasier. Microfossils of sulphur-metabolizing cells in 3.4-billion-year-old rocks of Western Australia. „Nature Geoscience”. 4, s. 698–702, 2011. DOI: 0.1038/ngeo1238.

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Tabela stratygraficzna opublikowana przez International Commission on Stratigraphy (2013) (ang.)

Geologiczna historia Ziemi

Prekambr (nieformalny; ok. 4,6 mld lat temu – 541 mln lat temu)

W lewych kolumnach znajdują się eony; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są ery; zwykłym tekstem zaznaczone są okresy
Hadeik (ok. 4,6 – 4 mld lat temu)	eon nieformalny
Archaik (4 – 2,5 mld lat temu)	Eoarchaik (4 – 3,6 mld lat temu) Paleoarchaik (3,6 – 3,2 mld lat temu) Mezoarchaik (3,2 – 2,8 mld lat temu) Neoarchaik (2,8 – 2,5 mld lat temu)
Proterozoik (2,5 mld lat temu – 541 mln lat temu)	Paleoproterozoik (2,5 – 1,6 mld lat temu) Sider (2,5 – 2,3 mld lat temu) Riak (2,3 – 2,05 mld lat temu) Orosir (2,05 – 1,8 mld lat temu) Stater (1,8 – 1,6 mld lat temu) Mezoproterozoik (1,6 – 1 mld lat temu) Kalim (1,6 – 1,4 mld lat temu) Ektas (1,4 – 1,2 mld lat temu) Sten (1,2 – 1 mld lat temu) Neoproterozoik (1 mld lat temu – 542 mln lat temu) Ton (1 mld lat temu – 720 mln lat temu) Kriogen (720 – 635 mln lat temu) Ediakar (635 – 541 mln lat temu)

Fanerozoik (541 – 0 mln lat temu)

Poziomo zaznaczono ery; W lewych kolumnach znajdują się okresy; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są epoki; zwykłym tekstem zaznaczone są wieki

Paleozoik (541 – 252 mln lat temu)

Kambr (542 – 488,3 mln lat temu)	Terenew (541 – 521 mln lat temu) Fortun (541 – 529 mln lat temu) wiek 2 (529 – 521 mln lat temu) Epoka 2 (521 – 509 mln lat temu) wiek 3 (521 – 514 mln lat temu) wiek 4 (514 – 509 mln lat temu) Miaoling (509 – 497 mln lat temu) Wuliuan (509 – 504,5 mln lat temu) Drum (504,5 – 500,5 mln lat temu) Gużang (500,5 – 497 mln lat temu) Furong (497 – 485,4 mln lat temu) Paib (497 – 494 mln lat temu) Dziangszan (494 – 489,5 mln lat temu) wiek 10 (489,5 – 485,4 mln lat temu)
Ordowik (485,4 – 443,4 mln lat temu)	Wczesny ordowik (485,4 – 470,0 mln lat temu) Tremadok (485,4 – 477,7 mln lat temu) Flo (477,7 – 470,0 mln lat temu) Ordowik środkowy (470,0 – 458,4 mln lat temu) Daping (470,0 – 467,3 mln lat temu) Darriwil (467,3 – 458,4 mln lat temu) Ordowik późny (458,4 – 443,4 mln lat temu) Sandb (458,4 – 453,0 mln lat temu) Kat (453,0 – 445,2 mln lat temu) Hirnant (445,2 – 443,4 mln lat temu)
Sylur (443,4 – 419,2 mln lat temu)	Landower (443,8 – 433,4 mln lat temu) Ruddan (443,8 – 440,8 mln lat temu) Aeron (440,8 – 438,5 mln lat temu) Telicz (438,5 – 433,4 mln lat temu) Wenlok (433,4 – 427,4 mln lat temu) Szejnwud (433,4 – 430,5 mln lat temu) Homer (430,5 – 427,4 mln lat temu) Ludlow (427,4 – 423,0 mln lat temu) Gorst (427,4 – 425,6 mln lat temu) Ludford (425,6 – 423,0 mln lat temu) Przydol (423,0 – 419,2 mln lat temu)
Dewon (419,2 – 358,9 mln lat temu)	Wczesny dewon (419,2 – 393,3 mln lat temu) Lochkow (419,2 – 410,8 mln lat temu) Prag (410,8 – 407,6 mln lat temu) Ems (407,6 – 393,3 mln lat temu) Dewon środkowy (393,3 – 382,7 mln lat temu) Eifel (393,3 – 387,7 mln lat temu) Żywet (387,7 – 382,7 mln lat temu) Dewon późny (382,7 – 358,9 mln lat temu) Fran (382,7 – 372,2 mln lat temu) Famen (372,2 – 358,9 mln lat temu)
Karbon (358,9 – 298,9 mln lat temu)	Missisip (358,9 – 323,2 mln lat temu) Wczesny missisip/Turnej (358,9 – 346,7 mln lat temu) Środkowy missisip/Wizen (346,7 – 330,9 mln lat temu) Późny missisip/Serpuchow (330,9 – 323,2 mln lat temu) Pensylwan (323,2 – 298,9 mln lat temu) Wczesny pensylwan/Baszkir (323,2 – 315,2 mln lat temu) Środkowy pensylwan/Moskow (315,2 – 307,0 mln lat temu) Późny pensylwan (307,0 – 298,9 mln lat temu): Kasimow (307,0 – 303,7 mln lat temu) Gżel (303,7 – 298,9 mln lat temu)
Perm (298,9 – 251,9 mln lat temu)	Cisural (298,9 – 272,3 mln lat temu) Assel (298,9 – 293,52 mln lat temu) Sakmar (293,52 – 290,1 mln lat temu) Artinsk (290,1 – 283,5 mln lat temu) Kungur (283,5 – 272,3 mln lat temu) Gwadalup (273,0 – 259,9 mln lat temu) Road (273,0 – 268,8 mln lat temu) Word (268,8 – 265,1 mln lat temu) Kapitan (265,1 – 259,8 mln lat temu) Loping (259,1 – 252,2 mln lat temu) Wucziaping (259,1 – 254,14 mln lat temu) Czangsing (254,14 – 251,90 mln lat temu)