Palestyna pod panowaniem krzyżowców
 | Ten artykuł od 2018-01 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Palestyna pod panowaniem krzyżowców przebywała w okresie od 1099 do 1291 roku.
Historia
Rys ogólny
Powstanie i szybki rozwój tureckiego sułtanatu seldżuckiego spowodowało, że Turcy Seldżuccy przejęli kontrolę nad całym Bliskim Wschodem łącznie z Jerozolimą, do której w 1079 roku sułtan Sulejman zabronił wstępu chrześcijanom wszystkich wyznań.
Pobudziło to chrześcijańską Europę do zorganizowania I wyprawy krzyżowej, która była prowadzona w latach 1096-1099, głównie siłami rycerzy lotaryńskich (w Bizancjum i na Bliskim Wschodzie nazywanych „Frankami”) oraz normańskich i prowansalskich.
Zwycięzcy ustanowili chrześcijańskie Królestwo Jerozolimskie, które obejmowało dawną Fenicję, Syrię i Palestynę. Było to klasyczne państwo feudalne z systemem lennym. Było ono lennem stolicy apostolskiej.
Historia Palestyny
Fatymidzi na początku 1098 roku pokonali szybkim szturmem turecką załogę Jerozolimy i przejęli kontrolę nad tym miastem, ogłaszając jego ponowne otwarcie dla chrześcijan.
W 1099 roku krzyżowcy zdobyli Jerozolimę (15 lipca 1099). Po zdobyciu Jerozolimy krzyżowcy dokonali rzezi obrońców i mieszkańców miasta. Zabito około 40 tysięcy mieszkańców, Muzułmanów i Żydów (Żydów spalono uwięzionych w budynku synagogi[1]).
W niecały miesiąc po bitwie, 12 sierpnia 1099, krzyżowcy pokonali idącą na pomoc Jerozolimie armię fatymidzką pod Askalonem, co ostatecznie przesądziło o zwycięstwie I krucjaty.
W Palestynie zostało utworzone Królestwo Jerozolimskie, którego pierwszym władcą został Gotfryd de Bouillon.
W 1181 roku książę Antiochii, Renald de Châtillon, samowolnie zerwał zawieszenie broni z muzułmańskim sułtanem Saladynem i rozpoczął działania wojenne na Morzu Czerwonym. Między innymi napadnięto na samo serce Islamu, na Mekkę. Wywołało to natychmiastową reakcję świata muzułmańskiego, który zjednoczył się pod wodzą sułtana Saladyna.
W 1186 roku sułtan Saladyn zażądał od króla Królestwa Jerozolimskiego Gwidona z Lusignan wypłacenia odszkodowania i zwrotu łupów zagrabionych przez Renalda de Châtillon. Wobec jego odmowy rozpoczęła się wojna. Krzyżowcy ponieśli klęskę w bitwie pod Hittin (1187 r.) i utracili Tyberiadę, Akkę i Jaffę. W 1187 roku sułtan wkroczył do Jerozolimy.
Siły angielskie i francuskie (III wyprawa krzyżowa) w 1191 roku zdobyły twierdzę Akkę, a następnie pas nadmorski z Cezareą i Jaffą. Królem odbudowywanego Królestwa Jerozolimskiego ponownie został Gwidon z Lusignan. W toku dalszych działań krzyżowcy uzyskali korzystny pokój (1192 r.) z sułtanem Saladynem, dającym swobodny dostęp Chrześcijanom do miejsc świętych w Palestynie.
Wyprawa Fryderyka II odzyskała Jerozolimę w 1229 roku. W 1239 roku krzyżowcy zawarli sojusz z Syrią przeciwko Egiptowi, i wykorzystując spory pomiędzy muzułmanami przejęli kontrolę nad całą Galileą. W 1240 roku przejęli kontrolę nad Górą Tabor.
W 1244 roku nastąpiła ostateczna utrata Jerozolimy.
W 1291 upadła ostatnia twierdza krzyżowców w Palestynie, Akka. W ten sposób zakończyła się historia Królestwa Jerozolimskiego.
Kolejni władcy Królestwa Jerozolimskiego
- Gotfryd de Bouillon (lata 1099-1100)
- Baldwin I z Boulogne (lata 1100-1118) – poszerzył on terytorialnie królestwo, zdobywając Akkę, Sydon, oraz Bejrut. Podporządkował królestwu także pozostałe państwa chrześcijańskie jako lenna: Hrabstwo Edessy, które sam utworzył, Księstwo Antiochii oraz Hrabstwo Trypolisu
- Baldwin II z Bourcq (lata 1118-1131) – w 1124 zdobył i włączył do królestwa Tyr
- Melisanda i jej mąż Fulko (lata 1131-1143). Po śmierci Fulko dalej panowała jego żona
- Melisanda ze swoim synem Baldwinem III (lata 1143-1153)
- Baldwin III (lata 1143-1162)
- Amalryk I (lata 1162-1174)
- Baldwin IV Trędowaty (lata 1174-1185) – w tym czasie w Królestwie Jerozolimskim rozpoczęły się walki stronnictw o przejęcie władzy nad Królestwem
- Baldwin V (lata 1185-1186)
- Sybilla i Gwidon z Lusignan (lata 1186-1192) – krzyżowcy ponieśli klęskę w bitwie pod Hittin (1187 r.) i utracili Tyberiadę, Akkę, Jaffę i Jerozolimę
- Izabela Jerozolimska i Konrad z Montferratu (1192 rok) – Konrad został skrytobójczo zamordowany w Tyrze przez członków islamskiej sekty asasynów (28 kwietnia 1192)
- Izabela Jerozolimska i Henryk II z Szampanii (lata 1192-1197)
- Izabela Jerozolimska i Amalryk II (lata 1197-1205)
- Maria z Montferratu (lata 1205-1212)
- Jolanta Jerozolimska i Jan z Brienne (lata 1205-1225)
- Jolanta Jerozolimska i Fryderyk II (lata 1225-1228)
- Konrad II (lata 1228-1254) – w latach 1229-1244 przejściowo odzyskano Jerozolimę
- Konrad III (lata 1254-1268)
- Hugo I (lata 1268-1284)
- Karol z Anjou (lata 1277-1285)
- Jan II (lata 1284-1285)
- Henryk II Cypryjski (lata 1285-1291)
Przypisy
- ↑ Gibb, H.A.R. The Damascus Chronicle of the Crusades: Extracted and Translated from the Chronicle of Ibn Al-Qalanisi. Dover Publications, 2003 (ISBN 0-486-42519-3).
Zobacz też
| Starożytność | |
|---|---|
| Średniowiecze | |
| Nowożytność | |
| Współczesność |
- Palestyńczycy
- Palestyna
- Syropalestyna
Media użyte na tej stronie
Zdobycie Jerozolimy podczas I krucjaty (1099 r.)
Stub image for modern Palestine (West Bank and Gaza strip).
The Palestine Ensign, flown by ships registered in the British Mandate territory during the period 1927–1948. This was the only Palestine-specific flag which was not restricted to official use by a government functionary or department (see Flag of the British Mandate for Palestine).