Palmiarnia Łódzka

Palmiarnia Łódzka

Budynek Palmiarni
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Dzielnica	Park Źródliska
Adres	al. Piłsudskiego 61, 90-329 Łódź
Powierzchnia	0,11[a][1] ha
Data założenia	1956
Położenie na mapie Łodzi Palmiarnia Łódzka
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Palmiarnia Łódzka
Położenie na mapie województwa łódzkiego Palmiarnia Łódzka
51°45′37,253″N 19°28′48,450″E/51,760348 19,480125
Strona internetowa

Palmiarnia Łódzka – jedna z najnowocześniejszych w Europie palmiarni i jeden z najciekawszych budynków w Łodzi. Otaczający ją Park Źródliska (wpisany do rejestru zabytków) jest najstarszym parkiem miejskim w Łodzi, powstałym na początku XIX w. z części okolicznych lasów.

Udostępniona po raz pierwszy dla zwiedzających w 1956 roku. Spadkobierczyni kolekcji roślin – przede wszystkim palm – z oranżerii fabrykantów i carskich urzędników. Zawiera ok. 4,5 tys. okazów należących do ponad 1100 taksonów (czyli gatunków i odmian) z 65 rodzin, a unikalna kolekcja ogromnych palm ściśle wiąże się z dziejami miasta.

Historia

Budynek Palmiarni w Łodzi - wejście

Wraz z gwałtownym rozwojem przemysłowym w drugiej połowie XIX wieku obok fabryk włókienniczych powstawały w Łodzi pałace fabrykantów i ogrody z rzadkimi, cieplarnianymi roślinami. Kryzys gospodarczy w latach 20. ubiegłego wieku doprowadził do likwidacji oranżerii, i oddawania roślin szklarniom miejskim. Trafiły tam także zbiory pozostawione w czasach I wojny światowej przez uciekających z Łodzi carskich urzędników.

Wraz z upływem czasu rośliny przestawały się mieścić w szklarniach. Zdecydowano więc w 1955 r. o adaptacji budynku dawnej stołówki w parku Źródliska. Podwyższono o kilka metrów dach, a donice z najwyższymi roślinami zagłębiono w grunt. Po remoncie 1 września 1956 roku palmiarnia została udostępniona publiczności.

Kolejna modernizacja i podwyższenie dachu miało miejsce w 1970 roku, ponieważ rosnące rośliny napierały na dach. Została też przeszklona górna kondygnacja.

Ostatni remont odbył się w latach 1999-2003. Został przeprowadzony na wniosek Wydziału Ochrony Środowiska, łódzkich przyrodników i dyrekcji Łódzkiego Ogrodu Botanicznego (który wraz z palmiarnią tworzy odrębną jednostkę), ze względu na katastrofalny stan budynku. Starą budowlę obudowano przeszkloną konstrukcją stalową, do której zamontowano po raz pierwszy w Polsce zewnętrzną, tzw. zintegrowaną ścianę grzewczą (połączenie ściany osłonowej z systemem grzewczym, gdzie w ramach okiennych płynie glikol). Autorami projektu byli Przemysław Cymerman i Jacek Dynarek z zespołem Galbeksu, a kurtynę dostarczyła niemiecka firma Gartner. Dopiero po wykonaniu tych prac rozebrano stare mury, ze względu na konieczność pozostawienia w modernizowanym obiekcie najstarszych roślin, zakorzenionych w podłożu. Całkowity koszt budowy wyniósł 31,6 mln zł.

Nowy obiekt nie tylko zapewnił optymalne warunki dla roślin, zmienił również całkowicie komfort pobytu zwiedzających. Wytyczono alejki wyłożone kostką (jedna z nich prowadzi przez mostek), są zatoczki z ławeczkami, na których oglądający mogą odpocząć, są ciekawie zaaranżowane oczka wodne, strumień i grota, którą zbudowano z oryginalnych tufów wulkanicznych. Jest sala dydaktyczna umożliwiająca prowadzenie zajęć edukacyjnych, jest przestronny hall oraz kawiarenka na piętrze z widokiem na kolekcję śródziemnomorską. Można popatrzeć na ryby w akwariach. Działa również kwiaciarnia, w której można kupić egzotyczne rośliny.

21 marca 2013, w pierwszym dniu kalendarzowej wiosny, przed wejściem do Palmiarni uroczyście odsłonięto pomnik Wróbelka Ćwirka, będący siódmą rzeźbą stworzoną w ramach projektu Łódź Bajkowa^[2].

Rośliny

Sanchezia szlachetna

Liwistona chińska

Cała palmiarnia została podzielona na trzy niezależne części - pawilon śródziemnomorski, tropikalny oraz pomieszczenie z bogatą kolekcją kaktusów. Każda z tych części posiada odmienne warunki klimatyczne, za które odpowiada komputer (który automatyczne steruje nawet otwieraniem lub zamykaniem okien). Przed wejściem do każdego z pomieszczeń wisi elektroniczna tablica z temperaturą i wilgotnością powietrza, jaka jest w następnym pomieszczeniu.

W pawilonie dla roślinności twardolistnej, głównie śródziemnomorskiej, oglądać można m.in. ponad 130-letnie palmy, cytrusy, wawrzyny, rozmaryny, laury i laurowiśnie, gardenie, mirty, araukarie czy lawendy. W kolejnym z roślinnością tropikalną prezentowane są bromelie, liany, palmy kokosowe, pandany, figowce, filodendrony, duża kolekcja storczyków i paproci. Ostatnie pomieszczenie to zbiór roślinności pustynnej - kaktusy i inne sukulenty, kilkumetrowe opuncje, aloesy, pałczaki, kliwie, kalle czy sansewierie.

W całych zbiorach palmiarni jest ok. 4,5 tys. okazów roślin należących do ponad 1100 taksonów (gatunków i odmian) z 65 rodzin botanicznych, m.in.:

• kaktusowate,
• wilczomleczowate,
• gruboszowate,
• begoniowate,
• obrazkowate (gatunki z rodzaju filodendron i anturium),
• marantowate
• pieprzowate (m.in. 45 taksonów z rodzaju peperomia),
• storczykowate (ponad 300 taksonów)
• paprotniki (42 gatunki).

Kolekcja ponad 130-letnich palm obejmuje 18 gatunków (niektóre z nich osiągnęły wysokość 18 m). Wiek największych sagowców szacowany jest na około 90 lat.

Ogródek dydaktyczny

Ogród dydaktyczny Palmiarni Łódzkiej

W połowie września 2006 roku oddano dla zwiedzających, tuż obok palmiarni, ogródek dydaktyczny, przypominający ogród angielski. Na terenie 3,5 tys. m² można oglądać w nim m.in. sekwoje, metasekwoje, dawidia chińska (zwana drzewem chusteczkowym), kryptomerię japońską, rzadkie odmiany sosen i świerków, miłorzęby dwuklapowe, a także kolekcję wrzosów, wrzośców, rododendronów i azalii.

Ogródek dydaktyczny powstał w parku Źródliska już w latach 20. XX wieku. Początkowo był własnością wydziału oświaty łódzkiego magistratu, a następnie należał do Uniwersytetu Łódzkiego. W 2005 roku został przekazany Łódzkiemu Ogrodowi Botanicznemu. W czasie renowacji zmieniono układ alejek, zbudowano fontannę, altankę i postawiono zabytkowe latarnie. Ogródek dydaktyczny jest dostępny tylko dla zwiedzających palmiarnię (wejście przez pawilon dla roślinności twardolistnej).

Godziny otwarcia

Palmiarnia jest czynna codziennie oprócz poniedziałków oraz ostatniego tygodnia marca i lipca (intensywne zabiegi pielęgnacyjne).

Godziny otwarcia:

• od kwietnia do września - 10.00 - 18.00 (kasa czynna do 17.30)
• od października do marca - 9.00 - 16.00 (kasa czynna do 15.30)

Zobacz też

• Park Źródliska w Łodzi
• Łódzki Ogród Botaniczny

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Strona palmiarni
• zdjęcia ciekawych okazów