Pamięć epizodyczna

Pamięć epizodyczna (pamięć zdarzeń) – rodzaj pamięci deklaratywnej przechowującej epizody z życia jednostki, czyli ślady pamięciowe na temat zdarzeń mających swoją lokalizację przestrzenną i czasową[1]. W tym systemie pamięci przechowywane są także informacje na temat wzajemnych relacji między zdarzeniami. Porządkowane są one chronologiczne, co zachodzi prawdopodobnie tylko w umysłach ludzi[2].

Przykłady informacji zgromadzonych w pamięci epizodycznej.

  • Pamiętam jak wyglądały moje 18 urodziny.
  • Pamiętam co robiłem wczoraj o godzinie 16.
  • Pamiętam mój pierwszy pocałunek.

Model pamięci epizodycznej zaproponowany został przez Endela Tulvinga w 1972 roku[2][1]. Zdaniem badacza pamięć epizodyczna:

  • odpowiedzialna jest za poczucie tożsamości i ciągłości psychicznej;
  • przechowuje informacje wraz ze stemplem czasu - odpowiadające za orientowanie się, czy dane zdarzenie miało miejsce dawno, czy niedawno;
  • wydobycie informacji z pamięci epizodycznej wymaga wysiłku i czasu;
  • informacje przechowywane są tutaj wraz z kontekstem;
  • dostęp do tych informacji ma charakter świadomy i dowolny, a odtwarzanie opiera się na osobistej refleksji.

Według Daniela Schactera pamięć epizodyczna może funkcjonować dzięki poczuciu ja, do którego dołączane są wspomnienia[2]. W niektórych ujęciach poza jawną pamięcią epizodyczną, gdy przywołuje się świadomie wspomnienia, wyróżnia się także jej aspekt niejawny, gdy wydarzenia z przeszłości bez przywołania ich do świadomości zmieniają sposób myślenia lub działania jednostki[3].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Zimbardo 1999 ↓, s. 355.
  2. ↑ a b c Ramachandran 2012 ↓, s. 304.
  3. ↑ Stępnik 2017 ↓, s. 54.

Bibliografia