Pandit (tytuł)
Pandit (dewanagari पण्डित, trl. paṇḍita, trb. pandita, uczony, tybet. pan-czen) – sanskrycki tytuł nadawany erudytom hinduistycznym, jak również indyjskim profesjonalistom w jakiejkolwiek dyscyplinie teoretycznej. Współcześnie niewielki procent braminów staje się panditami, najczęściej w zakresie literatury sanskryckiej[1] . Spoczywa na nich obowiązek prezentowania wykładni z pism religijnych w sposób wiążący[2]. Współcześnie holenderska Arja Samadź uznaje w funkcjach panditów kobiety[3]. Bywali też tak tytułowani nauczyciele w Indiach Brytyjskich[4]. We współczesnej angielszczyźnie pundit oznacza eksperta politycznego, publicystę, np. Rusha Limbaugha.
Przykłady zastosowań
Osoby świeckie
- Pandit Nehru (też Panditdźi) – używane wobec Jawaharlal Nehru
- Pandita Ramabai – reformatorka nawrócona na chrześcijaństwo, pierwsza Induska, która otrzymała zachodnie wykształcenie
Wybitni muzycy
- Pandit Rawi Śiankar – kompozytor i wirtuoz gry na sitarze, jeden z najsłynniejszych muzyków indyjskich na świecie
- Pandit Shivkumar Sharma – kompozytor i wirtuoz gry na santur
Hinduistyczne imiona guru
- Pandit Rajmani Tigunait – autor książki Tantra ujawniona. Kuszenie sił ducha i materii
- Pandit Bhagawana Ganguli – którego uczniem był Baba Lokenath Brahmaćari
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Buddyzm i hinduizm w nauczaniu Jana Pawła II (1978-1999). Zebrali i opracowali Sabina Lach, Zdzisław J.Kijas OFMCon. Wyd. 1. Kraków: Papieska Akademia Teologiczna w Krakowie, 2000, s. 135, seria: Biblioteka Ekumenii i Dialogu. Tom 10. ISBN 83-87681-44-X.
- ↑ Autorytety. Pandit. W: Monika Tworuschka, Udo Tworuschka: Religie świata. Michał Dobrzański (tł.), Grzegorz Polak (uzup.). Wyd. 1. T. V: Hinduizm. Warszawa: Agora SA, 2009, s. 61, seria: Biblioteka Gazety Wyborczej. ISBN 978-83-7552-558-8.
- ↑ Hinduizm w Surinamie i Holandii. Zmiany w kulturze religijnej. W: Monika Tworuschka, Udo Tworuschka: Religie świata. Michał Dobrzański (tł.), Grzegorz Polak (uzup.). Wyd. 1. T. V: Hinduizm. Warszawa: Agora SA, 2009, s. 176, seria: Biblioteka Gazety Wyborczej. ISBN 978-83-7552-558-8.
- ↑ II.8 Nasilenie komunalizmu. W: Durga Das: Indie. Od Cruzona do Nehru i później. Wstęp Zakir Husain. Wyd. 1. Warszawa: India EU Council, 2009, s. 123. ISBN 978-83-9289-490-2.
Bibliografia
- Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 2. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 114. ISBN 83-7132-370-0.
- Wstęp. Problemy terminologiczne. W: Piotr Balcerowicz: Historia klasycznej filozofii indyjskiej. Część pierwsza: początki, nurty analityczne i filozofia przyrody. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2003, s. 26, seria: Świat Orientu. ISBN 83-88938-55-X.