Panika na stacji metra Niamiha w Mińsku

Panika na stacji metra Niamiha
Ilustracja
(c) Hanna Zelenko, CC BY-SA 3.0

Pomnik przed wejściem do stacji
Państwo

 Białoruś

Miejsce

Mińsk

Data

30 maja 1999

Ofiary śmiertelne

53 osoby

Ranni

ponad 250 rannych

Położenie na mapie Mińska
Mapa konturowa Mińska, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Białorusi
Ziemia53°54′19″N 27°33′09″E/53,905278 27,552500

Panika na stacji metra Niamiha – tragedia, do której doszło pod koniec piwnego święta w Mińsku w niedzielę 30 maja 1999 roku, w czasie koncertu rockowego na wolnym powietrzu (niedaleko Pałacu Sportu) zorganizowanego przez firmy Aliwaryja i Dżaz-Kraft. Podczas tego wydarzenia śmierć poniosły 53 osoby.

Opis zdarzenia

Młodzież słuchająca koncertu, chcąc schować się przed niespodziewaną burzą z gradem, ruszyła do przejścia podziemnego na stacji metra Niamiha. Z powodu deszczu schody zrobiły się bardzo śliskie i wiele osób przewracało się, a potem nie mogło się podnieść. W wyniku stratowania zginęły 53 osoby, ponad 250 zostało rannych. Większość ofiar to nastolatki[1]. Większość zmarła w wyniku uduszenia i ran. Mnóstwo ofiar miało głębokie rany kłute na ciele, zadane butami na wysokich obcasach. Według zeznań świadków, święto trwało jeszcze godzinę po tragedii.

Konsekwencje tragedii

Wkrótce po zdarzeniu podał się do dymisji przewodniczący Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego Uładzimir Jarmoszyn, jednak prezydent Alaksandr Łukaszenka dymisji nie przyjął[2]. W kraju ogłoszono dwudniową żałobę narodową[3]. Decyzją Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego i miejscowych komitetów wykonawczych, bliscy ofiar otrzymali na dwa lata prawo bezpłatnego przejazdu transportem miejskim, bezpłatnych leków i zwolnienie z opłat za usługi komunalne. Ulgi zostały zlikwidowane w 2002 roku decyzją Łukaszenki. Bliscy ofiar bezskutecznie odwoływali się od decyzji w sądzie[4].

Upamiętnianie

Na miejscu zdarzenia, obok wejścia na stację metra Niamiha, 30 maja 2002 roku odsłonięto pomnik ku czci ofiar w formie 53 róż, rozrzuconych na metaforycznych stopniach schodów, a także niewielką kapliczkę z krzyżem prawosławnym z informacją o tragedii[5].

Panika w kulturze

Wydarzenia z 1999 roku zostały opisane w książce Artura Klinaua Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca. Autor porównuje tragedię ludzi w metrze do tragedii poległych w bitwie nad Niemigą, która zdarzyła się w tym samym miejscu w 1067 roku. Metafizyczną siłę sprawczą obu tragedii przypisuje rzece Niamisze, która została w czasach sowieckich skanalizowana i wprowadzona pod ziemię:

Powtórzyła się historia sprzed blisko tysiąca lat. „Nad Niamihą kładą snopy głów, rzucają na klepiska dusze i wymłócają je z ciał. Złym ziarnem obsiano krwawe brzegi Namihy”. Przekleństwo krwawych brzegów powróciło. Powróciła rzeka, spadła z nieba, porwała dzieci Miasta i zabiła je na swoich brzegach, ale tym razem pod ziemią, bo przecież od wielu już lat Niamiha jest rzeką podziemną. Krwawe brzegi podziemnej rzeki, krwawe brzegi „Tej, która nie śpi”…[6]

Lista ofiar
Lp.Nazwisko, imię, imię po ojcuData urodzenia, wiekMiejsce pracy, naukiMiejsce pochówku
1Ariech Wiktoria Anatolieuna1982.10.02 (16)Szkoła Średnia Nr 189 (uczennica)Draniczikowo
2Bielicka Ksenia Anatolieuna1982.02.10 (17)?cmentarz Wschodni
3Bielska Anastasija Walerjeuna1980.11.27 (18)Politechniczne technikumMołodeczno
4Bibiło Marina Pietrouna1981.03.12 (18)Białoruski Uniwersytet Państwowy, studentkacmentarz Wschodni
5Bobrikowa Olga Walerjeuna1980.08.16 (18)Białoruska Państwowa Akademia Politechniczna, studentkacmentarz Wschodni
6Brieczko Anna Mikałajeuna1977.06.29 (21)BKKU, studentkacmentarz Wschodni
7Buriec Andrej Aleksandrowicz1980.07.26 (18)BATU, studentrejon zdzięciolski
8Wisznieuska Alena Wiktarauna1981.11.07 (17)S.SZ. Nr 189, uczennicacmentarz Czyżowski
9Wodopjałowa Matriena Arefjeuna1938 (61)emerytkacmentarz Północny
10Hahanowa Olga Aleksandrauna1984.05.03 (15)Szkoła Średnia Nr 192, uczennicacmentarz Czyżowski
11Hobien Uładzimir Iwanawicz1975.06.11 (23)OMON GUWD m. Mińska, milicjantJarcewo
12Żewżik Olga Kanstancinauna1982.02.12 (17)Szkoła Średnia Nr 97, uczennicaFanipal
13Żołobowa Julia Uładzimirauna1980.09.23 (18)PO MGMI, słuchaczkaRzeczyca
14Zielenkiewicz Igor Wasiljewicz1971.03.06 (28)Nie ustalono. Rodzina nie wie.Pietrowice
15Zujebska Maria Stanisławauna1963.12.11 (35)PKOOO „Kierida”, gł. buchalterKrematorium
16Ińkowa Maria Michajłauna1983.10.18 (15)Szkoła Średnia Nr 138, uczennicacmentarz Kalwaryjski
17Karpienko Żanna Walerjeuna1981.10.09 (17)?cmentarz Czyżowski
18Kaszicka Tacjana Anatoljeuna1978.11.12 (20)Białoruski Państwowy Uniwersytet Technologiczny, studentkacmentarz Czyżowski
19Kislou Wasilij Filippowicz1957.06.24 (41)SU Nr 19, kamieniarzcmentarz Wschodni
20Kowalienok Aleksandr Mikałajewicz1980.08.24 (18)cmentarz Czyżowski
21Kołkowska Anna Iwanauna1972.05.06 (27)MAZrejon stołpecki
22Konaszenok Maryna Wiktarauna1984.07.25 (14)Szkoła Średnia Nr 191, uczennicarejon smolewicki
23Korzun Dzmicier Georgijewicz1979.02.12 (20)Swietłagorsk
24Korniejenkowa Anastasija Aleksiejeuna1981.02.14 (18)Sklep Nr 1 Cz.P. „Bigospiec”, kasjerkacmentarz Wschodni
25Kostricki Aleksandr Uładzimirawicz1980.02.12 (19)cmentarz Czyżowski
26Kułak Andrej Uładzimirawicz1983.08.25 (15)Szkoła Średnia Nr 195, uczeńcmentarz Kalwaryjski
27Łoban Swiatłana Alaksandrauna1972.08.16 (26)cmentarz Kalwaryjski
28Mielnikawa Ałła Uładzimirauna1975.07.12 (23)Szpital MSW, lekarzcmentarz Wschodni
29Moroz Tacjana Uładzimirauna1981.06.21 (17)Michanowicze
30Miadiel Pawał Iharjewicz1982.10.15 (16)Nie pracującycmentarz Północny
31Nasonawa Elena Siarhiejeuna1982.10.15 (16)Szkoła Średnia Nr 191, uczennicacmentarz Wschodni
32Nikitienko Wolha Iwanouna1983.05.19 (16)Technikum Materiałów Budowlanych, uczennicacmentarz Wschodni
33Nowakouska Aleutina Piatrouna1983.03.23 (16)?cmentarz Czyżowski
34Orieł Wolha Uładzimirauna1979.09.29 (19)Białoruski Państwowy Uniwersytet Technologiczny, studentkarejon bobrujski
35Palwinska Wolha Adrejeuna1979.06.15 (19)Belgoskonserwatoriag.p. Obol
36Płaksa Wolha Alehauna1986.01.15 (13)Szkoła Średnia Nr 62, uczennicaKołodiszcze
37Podżaraja Maria Aleksiejeuna1980.08.11 (18)Białoruska Państwowa Akademia Politechniczna, studentkaNowołukoml
38Rak Elena Mikałajeuna1983.01.24 (16)rejon smolewicki
39Romanouska Tacjana Mikałajeuna1975.03.17 (24)?cmentarz Północny
40Rusakowicz Inessa Stanisławauna1952.11.19 (46)MTZ, sekretarkaKrematorium
41Riabokoń Hienadź Witaljewicz1974.12.27 (24)OPO GUWD Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczegocmentarz Kalwaryjski
42Cauko Anastasija Wiktarauna1981.11.24 (17)Szkoła Średnia Nr 157, skończyła 11 klascmentarz Kalwaryjski
43Timoszkowa Wolha Wasiljeuna1982.10.02 (16)BPU elektronikicmentarz Północny
44Tkaczewa Elena Sławouna1982.10.15 (16)Szkoła Średnia Nr 98, uczennicaCmentarz Wschodni
45Filippowa Elena Mikałajeuna1985.09.30 (13)Szkoła Średnia Nr 11, uczennicaSiennica
46Chitrun Liliana Hienadzieuna1980.05.06 (19)Białoruski Państwowy Uniwersytet Ekonomiczny, studentkarejon lidzki
47Chikunau Siarhiej Aleksandrawicz1979.08.12 (19)Technikum Architektoniczno-Budowlanecmentarz Czyżowski
48Szajko Alaksandr Wasiljewicz1977.05.28 (22)MAZ, robotnikMichanowicze
49Szewielewa Iryna Leanidauna1980.12.17 (18)Szkoła Średnia Nr 45, uczennicarejon smolewicki
50Szyława Anna Dzimitryjeuna1981.08.15 (17)?cmentarz Czyżowski
51Szkurdze Ludmiła Alaksandrauna1976.02.20 (23)cmentarz Kalwaryjski
52Jancawa Jelena Mikałajeuna1983.10.02 (15)Szkoła Średnia Nr 174, uczennicacmentarz Wschodni
53Saładkiewicz Siarhiej Andrejewicz1980.04.19 (19)PTU Nr 23, uczeńWołożyn

Przypisy

  1. Belarus stampede kills 54. bbc.co.uk, 1999-05-31. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  2. Kto... 2000 ↓, s. 116
  3. Marina Babkina. Celebration has tragic ending. „The Free Lance-Star”, s. A4, 1999-06-01. (ang.). 
  4. Четвертая годовщина трагедии на Немиге. charter97.org, 2003-05-30. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).
  5. Открытие мемориала жертвам трагедии на Немиге. bdg.by, 2002-05-30. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).
  6. Klinau 2008 ↓, s. 79

Bibliografia

  • Centrum Naukowo-Analityczne „Białoruska Perspektywa”: Kto jest kim w Białorusi. Białystok: Podlaski Instytut Wydawniczy, 2000, seria: Biblioteka Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska – Białoruś. ISBN 83-913780-0-4.
  • Artur Klinau: Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca. Wyd. 1. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne S.C., 2008, seria: SULINA. ISBN 978-83-7536-056-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Minsk location map2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Minsk, Belarus
Belarus-Minsk-Entrance to Niamiha Metro Station.jpg
(c) Hanna Zelenko, CC BY-SA 3.0
Entrance to Niamiha Metro Station, Minsk, Belarus.