Panoplozaur

Panoplozaur
Panoplosaurus
Lambe, 1919
Ilustracja
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadazauropsydy
Podgromadadiapsydy
Nadrząddinozaury
Rząddinozaury ptasiomiedniczne
Podrządtyreofory
Infrarządankylozaury
Rodzinanodozaury
Rodzajpanoplozaur
Gatunki
  • P. mirus Lambe, 1919

Panoplozaur (Panoplosaurus) – rodzaj tyreofora z rodziny nodozaurów (Nodosauridae) żyjącego w późnej kredzie na terenie Ameryki Północnej. Został opisany w 1919 roku przez Lawrence'a Lambe'a w oparciu o niekompletny szkielet odkryty przez Charlesa Mortrama Sternbrega w 1917 roku w osadach formacji Judith River w kanadyjskiej prowincji Alberta. Lambe zauważył podobieństwa pomiędzy zębami panoplozaura i Palaeoscincus costatus – ankylozaura opisanego na podstawie jednego zęba – jednak spostrzegł, że zęby panoplozaura były mniejsze i miały niższe korony[1]. W 1921 roku Sternberg rozwinął wstępny opis sporządzony przez Lambe'a o opis szkieletu pozaczaszkowego panoplozaura[2]. Oprócz holotypu (NMC 2759) w Albercie odnaleziono także szczątki kilku innych osobników. Długość odkrytych czaszek panoplozaurów wynosi od 35,5 cm u holotypu do 44,5 cm u TMP 85.25.2. Ich kształty są zróżnicowane, NMC 2795 miał krótką i głęboką czaszkę, podczas gdy ROM 1215 i TMP 85.25.2 – podłużną, bardziej typową dla nodozaurów. Szkielety pozaczaszkowe tych okazów nie wykazują różnic, co może sugerować, że krótszy pysk jest cechą osobników młodocianych lub przejawem dymorfizmu płciowego. Ogólną budową panoplozaur przypominał edmontonię – innego późnokredowego nodozaura z Ameryki Północnej; Edmontonia bywała niekiedy uznawana za młodszy synonim panoplozaura. Kończyny przednie przedstawicieli obu tych rodzajów były niemal identyczne. Panoplosaurus i Edmontonia różniły się jednak budową pancerza czaszkowego i tułowiowego, podniebienia, kręgów i być może nadgarstków[3]. Panoplozaur jest jedynym ankylozaurem, u którego odnaleziono gastrolity bezpośrednio połączone ze szkieletem[4]. Nazwa Panoplosaurus oznacza „w pełni opancerzony jaszczur”[1].

Przypisy

  1. ↑ a b Lawrence Lambe. Description of a new genus and species (Panoplosaurus mirus) of an armoured dinosaur from the Belly River Beds of Alberta. „Royal Society of Canada Transactions”. 13, s. 39–50, 1919 (ang.). 
  2. ↑ Charles M. Sternberg. Suplementary study of Panoplosaurus mirus. „Royal Society of Canada Transactions”. 15, s. 93–102, 1921 (ang.). 
  3. ↑ Kenneth Carpenter: Ankylosaur systematics: example using Panoplosaurus and Edmontonia (Ankylosauria: Nodosauridae). W: Kenneth Carpenter, Philip J. Currie (red.): Dinosaur Systematics: Approaches and Perspectives. Cambridge University Press, 1990, s. 281–298. ISBN 0-521-36672-0. (ang.)
  4. ↑ Frank Sanders, Kim Manley, Kenneth Carpenter: Gastroliths from the Lower Cretaceous Sauropod Cedarosaurus weiskopfae. W: Darren Tanke, Kenneth Carpenter (red.): Mesozoic Vertebrate Life. New Research Inspired by the Paleontology of Philip J. Currie. Bloomington: Indiana University Press, 2001, s. 166–180. ISBN 0-253-33907-3. (ang.)
Dinozaury
Infrarzędy dinozaurów
Era dinozaurów
Dyscypliny powiązane

Spinosaurus BW2.png

Media użyte na tej stronie

Spinosaurus BW2.png
Autor: , Licencja: CC BY 2.5
Spinosaurus aegyptiacus, a spinosaurid from the Middle Cretaceous of Egypt
Panoplosaurus.jpg
Panoplosaurus mirus skull.