Pantera sundajska

Pantera sundajska
	Neofelis diardi
	(G. Cuvier, 1823)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	kotowate
Podrodzina	pantery
Rodzaj	pantera
Gatunek	pantera sundajska
Synonimy
	Felis diardi G. Cuvier, 1823; Neofelis nebulosa diardi (G. Cuvier, 1823);
	Felis diardi G. Cuvier, 1823; Neofelis nebulosa diardi (G. Cuvier, 1823);
Podgatunki
	N. d. diardi (G. Cuvier, 1823); N. d. borneensis Wilting, Buckley-Beason, Feldhaar, Gadau, O’Brien & Linsenmair, 2007;
	N. d. diardi (G. Cuvier, 1823); N. d. borneensis Wilting, Buckley-Beason, Feldhaar, Gadau, O’Brien & Linsenmair, 2007;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania

Pantera sundajska^[5] (Neofelis diardi) – gatunek ssaka z podrodziny panter (Pantherinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Występuje na Sumatrze i Borneo. Od swoich kontynentalnych krewniaków różni się umaszczeniem i rozłożeniem cętek na futrze.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1823 roku francuski przyrodnik Georges Cuvier, nadając mu nazwę Felis diardi^[2]. Holotyp pochodził z Jawy^[6].

Przez długi czas N. diardi traktowany był jako podgatunek N. nebulosa^[7], zidentyfikowany w 2007 na podstawie badań DNA jako nowy gatunek^[8]^[9]^[10]^[3]^[11], który oddzielił się od N. nebulosa 1,4 miliona lat temu. Na podstawie analizy genetycznej wyróżniono dwa podgatunki N. diardi^[3]^[11]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki^[6].

Etymologia

Neofelis: gr. νεος neos „nowy”; rodzaj Felis Linnaeus, 1758 (kot)^[12].
diardi: Pierre-Medard Diard (1794–1863), francuski zoolog, odkrywca, kolekcjoner z Holenderskich Indii Wschodnich z lat 1819–?1863^[13].
borneensis: Borneo, Indonezja^[3].

Zasięg występowania

Pantera sundajska występuje w Indonezji, zamieszkując w zależności od podgatunku^[3]^[11]^[6]:

Neofelis diardi borneensis – pantera borneańska^[5] – Borneo.
Neofelis diardi diardi – pantera sumatrzańska^[5] – Sumatra i Wyspy Batu.

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 70–105 cm, długość ogona 60–85 cm; masa ciała 10–25 kg; dorosłe samice są mniejsze i lżejsze od dorosłych samców^[14].

Status

Szacuje się, że w lasach Indonezji istnieje ok. 18 000 sztuk pantery sundajskiej. Specjaliści oceniają, że na Borneo żyje od 5 do 11 tysięcy Neofelis diardi, a na Sumatrze kolejne 3 do 7 tysięcy.

Status zagrożenia w zależności od podgatunku.

Nazwa łacińska	Status IUCN
N. d. borneensis	EN^[15]
N. d. diardi	EN^[16]

Przypisy

↑ Neofelis diardi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d G. Cuvier: Recherches sur les ossemens fossiles, où l’on rétablit les caractères de plusieurs animaux dont les révolutions du globe ont détruit les espèces. Wyd. Nouvelle édition. T. 4. Paris et Amsterdam: chez G. Dufour et E. d’Ocagne, 1823, s. 437. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e A.A. Wilting A.A. i inni, Clouded leopard phylogeny revisited: support for species and subspecies recognition, „Frontiers in Zoology”, 4, 2007, s. 15, DOI: 10.1186/1742-9994-4-1 (ang.).
↑ A.A. Hearn A.A. i inni, Neofelis diardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).
↑ ^a ^b ^c W.W. Cichocki W.W. i inni, Polskie nazewnictwo ssaków świata, Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 138, ISBN 978-83-88147-15-9 (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.), Subspecies ''Neofelis nebulosa diardi'', [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [online], Johns Hopkins University Press, 2005 [dostęp 2020-08-13] .
↑ V.A.V.A. Buckley-Beason V.A.V.A. i inni, Molecular Evidence for Species-Level Distinctions in Clouded Leopards, „Current Biology”, 16, 2006, s. 2371-2376, DOI: 10.1016/j.cub.2006.08.066 (ang.).
↑ A.C.A.C. Kitchener A.C.A.C., D. Richardson & M.A.D.R.& M.A. Beaumont D. Richardson & M.A.D.R.& M.A., A new old clouded leopard, „Cat News”, 46, 2006, s. 26-27 (ang.).
↑ A.A. Wilting A.A. i inni, Two modern species of clouded leopards: a molecular perspective, „Cat News”, 47, 2007, s. 10-11 (ang.).
↑ ^a ^b ^c A.A. Wilting A.A. i inni, Geographical variation in and evolutionary history of the Sunda clouded leopard (''Neofelis diardi'') (Mammalia: Carnivora: Felidae) with the description of a new subspecies from Borneo, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 58 (2), 2011, s. 317–328, DOI: 10.1016/j.ympev.2010.11.007 (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 453, 1904. (ang.).
↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 110. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
↑ M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 127. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
↑ A.A. Hearn A.A. i inni, Neofelis diardi ssp. borneensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).
↑ J. Sanderson & A. WiltingJ.S.& A.W. Sunarto J. Sanderson & A. WiltingJ.S.& A.W., Neofelis diardi ssp. diardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).

[itis-1] Neofelis diardi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[Cuvier-2] G. Cuvier: Recherches sur les ossemens fossiles, où l’on rétablit les caractères de plusieurs animaux dont les révolutions du globe ont détruit les espèces. Wyd. Nouvelle édition. T. 4. Paris et Amsterdam: chez G. Dufour et E. d’Ocagne, 1823, s. 437. (fr.).

[Wilting&innib-3] A.A. Wilting A.A. i inni, Clouded leopard phylogeny revisited: support for species and subspecies recognition, „Frontiers in Zoology”, 4, 2007, s. 15, DOI: 10.1186/1742-9994-4-1 (ang.).

[iucn-4] A.A. Hearn A.A. i inni, Neofelis diardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).

[Cichocki&inni-5] W.W. Cichocki W.W. i inni, Polskie nazewnictwo ssaków świata, Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 138, ISBN 978-83-88147-15-9 (pol. • ang.).

[Burgin&inni-6] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 398. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.), Subspecies ''Neofelis nebulosa diardi'', [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [online], Johns Hopkins University Press, 2005 [dostęp 2020-08-13] .

[Buckley-Beason&inni-8] V.A.V.A. Buckley-Beason V.A.V.A. i inni, Molecular Evidence for Species-Level Distinctions in Clouded Leopards, „Current Biology”, 16, 2006, s. 2371-2376, DOI: 10.1016/j.cub.2006.08.066 (ang.).

[Kitchener&inni-9] A.C.A.C. Kitchener A.C.A.C., D. Richardson & M.A.D.R.& M.A. Beaumont D. Richardson & M.A.D.R.& M.A., A new old clouded leopard, „Cat News”, 46, 2006, s. 26-27 (ang.).

[Wilting&innia-10] A.A. Wilting A.A. i inni, Two modern species of clouded leopards: a molecular perspective, „Cat News”, 47, 2007, s. 10-11 (ang.).

[Wilting&innic-11] A.A. Wilting A.A. i inni, Geographical variation in and evolutionary history of the Sunda clouded leopard (''Neofelis diardi'') (Mammalia: Carnivora: Felidae) with the description of a new subspecies from Borneo, „Molecular Phylogenetics and Evolution”, 58 (2), 2011, s. 317–328, DOI: 10.1016/j.ympev.2010.11.007 (ang.).

[Palmer-12] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 453, 1904. (ang.).

[Beolens&inni-13] B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 110. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).

[Sunquist-14] M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 127. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).

[iucn1-15] A.A. Hearn A.A. i inni, Neofelis diardi ssp. borneensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).

[iucn2-16] J. Sanderson & A. WiltingJ.S.& A.W. Sunarto J. Sanderson & A. WiltingJ.S.& A.W., Neofelis diardi ssp. diardi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2008 [online], wersja 2022-1 [dostęp 2022-03-24] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne