Panturkizm

Współczesny zasięg geograficzny języków tureckich

Panturkizm – doktryna powstała na początku XX wieku w Turcji, głosząca jedność etniczną ludów tureckich i konieczność ich integracji kulturalnej i politycznej, od Cieśniny Bosfor do gór Ałtaju. Nadano jej miano Wielki Turan. Obowiązywała jako oficjalna doktryna państwa tureckiego za rządów młodoturków.

Z panturkizmem wiąże się ludobójstwo Ormian, gdy na polecenie rządu młodotureckiego wymordowano ok. 1,5 mln Ormian rozwiązując tzw. kwestię ormiańską. Podobny los spotkał Greków zamieszkujących dawny Pont i Jonię oraz chrześcijańskich Asyryjczyków. Eksterminacja wyżej wymienionych narodów wynikać miała z ich nietureckiego pochodzenia pod względem etnicznym oraz wielowiekowej tradycji i świadomości narodowej. Obecnie obserwuje się odrodzenie panturkizmu, szczególnie w Azji Centralnej.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Oghuzlanguages6.png
Autor: Usynn, Licencja: CC BY-SA 4.0
Oghuz Speaking Regions
Turkic language map-present range.png
Geographical distribution of Turkic-speaking peoples across Eurasia where Turkic languages are spoken today.
First Turk Khaganate(600).PNG
Autor: User:Greenvert, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Map of the First Turkic Khaganate.
Seljuk Empire locator map.svg
Autor: MapMaster, Licencja: CC BY-SA 4.0
A map showing the Great Seljuk Empire at its height, upon the death of Malik Shah I in 1092.
  • "In 1089, Malik Shah returned to the charge, occupied Bukhara, captured Sarakand, and imprisoned the Karakhanid Ahmed . . . whom he later reinstated as client-ruler. From that time forward, the Karakhanids who reigned in Bukhara and Samarkand did so as lieutenants of the Seljuk sultans. Transoxiana was now no more than a dependency of the Seljuk Empire."
    (Grousset p. 147.)
  • Other areas such as the Danishmends are not shown separately.
  • The locations of the Battle of Manzikert (1071) and the Battle of Dandanaqan (1040) are also shown.