Papier, kamień, nożyce

SssPapier.jpgSssStein.jpgSssSchere.jpg
Papier, kamień, nożyce – papier owija kamień, kamień tępi nożyce, nożyce tną papier.
Schemat gry w papier, kamień, nożyce

Papier, kamień, nożyce – gra towarzyska dla dwóch lub więcej osób, będąca uproszczoną wersją mory. W „papier, kamień, nożyce” gra się, używając dłoni graczy.

Zasady

Gra składa się z kolejnych tur. W każdej turze obydwaj gracze, na umówiony sygnał, szybko wystawiają przed siebie dłoń, pokazującą symbol papieru, kamienia lub nożyc. Gracz, który pokazał silniejszy symbol, otrzymuje jeden punkt. W przypadku pokazania dwóch takich samych symboli następuje remis – punktu brak. Oto hierarchia symboli:

  • nożyce są silniejsze od papieru, ponieważ go tną,
  • kamień jest silniejszy od nożyc, ponieważ je tępi,
  • papier jest silniejszy od kamienia, ponieważ go owija.

Gracz, który pierwszy uzyska umówioną wcześniej liczbę punktów, wygrywa partię.

Formalna analiza

Formalnie, papier, kamień, nożyce można rozważać jako grę o sumie zerowej. Przykładowe wyniki w grze przedstawia poniższa tabela, gdzie (1,-1) oznacza zwycięstwo gracza A i przegraną gracza B (–1,1) oznacza zwycięstwo gracza B i przegraną gracza A, a (0,0) oznacza remis.

Gracz A / Gracz BPapierKamieńNożyce
Papier(0,0)(1,–1)(–1,1)
Kamień(–1,1)(0,0)(1,–1)
Nożyce(1,–1)(–1,1)(0,0)

Gra w papier, kamień, nożyce nie posiada równowagi Nasha w strategiach czystych. Znając deterministyczną strategię przeciwnika i grając optymalnie, każdy z graczy może zapewnić sobie zwycięstwo.

Gra w papier, kamień, nożyce posiada jednak równowagę Nasha w strategiach mieszanych. Ma to miejsce wówczas, gdy każdy z graczy randomizuje, wybierając każdą z dostępnych mu opcji z jednakowym prawdopodobieństwem 1/3.

Historia

Mushi-ken no zu – wczesna wersja gry w dokumencie z 1809 r.

Gra została wynaleziona w Japonii pod koniec XIX w. pod nazwą Jan-ken-pon (jap. じゃんけんぽん) lub bardziej potoczną nazwą janken (jap. じゃんけん) i rozpowszechniona po świecie w XX w. Pochodzenie nazwy nie jest znane.

Papier, kamień, nożyce, jaszczurka, Spock

Odmiana gry, która poza standardowymi trzema gestami występuje jaszczurka (palce złożone w symbol przypominające jaszczurczy pysk) oraz Spock formowany przez charakterystyczny salut wolkański z filmów serii Star Trek (mały i serdeczny palec oddzielone od środkowego i wskazującego). Gra została wymyślona przez Sama Kassa i Kerena Bryla[1]. Spopularyzowana[2] została przez serial Teoria wielkiego podrywu – zwłaszcza odcinek ósmy sezonu drugiego: The Lizard-Spock Expansion, który jest grze poświęcony[3]. Sheldon Cooper gra w nią z doktorem Koothrappalim, stale remisując na figurze Spocka. Gra lub jej reguły pojawiają się także w odcinku 20. tego sezonu, oraz w odcinku 17. sezonu piątego[4].

Zasady

Gracze na umówiony sygnał wyciągają przed siebie dłonie, pokazując jeden z pięciu symboli. Wygrywa ten, który pokazał silniejszy. W przypadku pokazania tych samych symboli następuje remis. Między symbolami zachodzą następujące relacje[1][5]:

  • kamień tępi nożyce,
  • nożyce tną papier,
  • papier zakrywa kamień,
  • kamień zgniata jaszczurkę,
  • jaszczurka truje Spocka,
  • Spock niszczy nożyce,
  • nożyce dekapitują jaszczurkę,
  • jaszczurka zjada papier,
  • papier obala Spocka,
  • Spock dezintegruje kamień.

Symbole tworzą dziesięć par. Każdy z symboli występuje w czterech parach, przy czym wygrywa w dwóch i przegrywa w pozostałych dwóch[6].

Przypisy

  1. a b Rock Paper Scissors Spock Lizard. samkass.com. [dostęp 2015-11-06]. (ang.).
  2. John Hickman: Rock, paper, scissors, lizard, Spock… and global warming policy choice. thespacereview.com. [dostęp 2016-05-26]. (ang.).
  3. The Lizard-Spock Expansion w bazie IMDb (ang.)
  4. Rock-paper-scissors-lizard-Spock. [dostęp 2016-05-26].
  5. The Lizard-Spock Expansion. Quotes. IMDb. [dostęp 2016-05-26]. (ang.).
  6. How to Play Rock Paper Scissors Lizard Spock. wikihow.com. [dostęp 2016-05-26]. (ang.).

Bibliografia

  • Lech Pijanowski, Skarbnica gier, Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1981, ISBN 83-203-0092-4, OCLC 830205881.

Media użyte na tej stronie

Rock paper scissors Polish.jpg
Autor: Mareklug, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Polsko-języczna wersja Rock_paper_scissors.jpg z angielskiej Wikipedii.
SssSchere.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
SssStein.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
SssPapier.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Mushi-ken (虫拳), Japanese rock-paper-scissors variant, from the Kensarae sumai zue (1809).jpg
Representation of mushi-ken, one of the earliest rock-paper-scissor or sansukumi-ken games. Published in the Kensarae sumai zue by Yoshinami and Gojaku. From left to right: Slug (蚰蜒 namekuji), frog (蛙 kawazu), and snake (蛇 hebi). The frog defeats the slug, the slug defeats the snake, and the snake defeats the frog