Papieska elekcja 1153

Papieska elekcja 1153

Daty i miejsce
8 – 12 lipca 1153
Główne postacie
Dziekan	Corrado Demetri (do wyboru 12 lipca) Imar OSBCluny (od 12 lipca)
Protoprezbiter	Gregorio Centu
Protodiakon	Odone Bonecase
Wybory
Liczba elektorów • uczestnicy • nieobecni	30 5
Wybrany papież
Corrado Demetri Przybrane imię: Anastazy IV

Papieska elekcja 8-12 lipca 1153 – odbyła się po śmierci papieża Eugeniusza III i zakończyła wyborem kardynała Corrado Demetri, który przyjął imię Anastazy IV.

Śmierć Eugeniusza III

Eugeniusz III, pierwszy papież z zakonu cystersów, zmarł 8 lipca 1153 w Tivoli. W trakcie niemal całego swego pontyfikatu miał on poważne problemy z komuną miejską w Rzymie i często musiał rezydować poza Wiecznym Miastem. Liderem stronnictwa przeciwnego świeckiej władzy papieża był Arnold z Brescii. Problemy Eugeniusza III z rzymianami miały duży wpływ na sukcesję po nim.

Kardynałowie elektorzy

Za pontyfikatu Eugeniusza III doszło do formalnego ukonstytuowania Świętego Kolegium Kardynałów jako korporacyjnej struktury kościelnej, grupującej kardynałów trzech stopni: biskupów, prezbiterów i diakonów. W lipcu 1153 roku Święte Kolegium liczyło prawdopodobnie 35 kardynałów, nie wiadomo jednak ilu z nich uczestniczyło w elekcji. Na podstawie danych o zagranicznych misjach legackich w tym roku oraz innych funkcjach pozakurialnych pełnionych przez kardynałów można stwierdzić, że co najmniej pięciu kardynałów było nieobecnych, zatem maksymalna liczba wyborców następcy Eugeniusza III wynosi 30, a niewykluczone, że było ich nawet mniej^[1]:

• Konrad Demetri (nominacja kardynalska 21 lutego 1114) — kardynał biskup Sabiny; prymas Świętego Kolegium Kardynałów
• Imar OSBCluny (14 marca 1142) — kardynał biskup Tusculum
• Waryn CanReg (23 grudnia 1144) — kardynał biskup Palestriny
• Hugo OCist (22 grudnia 1151) — kardynał biskup Ostii
• Gregorio Centu (2 marca 1140) — kardynał prezbiter S. Maria in Trastevere; protoprezbiter Świętego Kolegium Kardynałów
• Guido Florentinus (2 marca 1140) — kardynał prezbiter S. Crisogono
• Ubaldo de Lucca (17 grudnia 1138) — kardynał prezbiter S. Prassede
• Manfred (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Sabina
• Ariberto (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Anastasia
• Juliusz (20 maja 1144) — kardynał prezbiter S. Marcello
• Ubaldo CanReg (20 maja 1144) — kardynał prezbiter S. Croce in Gerusalemme
• Guido Puella CanReg (23 grudnia 1144) — kardynał prezbiter S. Pudenziana
• Jordan OCarth (23 grudnia 1144) — kardynał prezbiter S. Susanna
• Ottaviano de Monticello (26 lutego 1138) — kardynał prezbiter S. Cecilia
• Astaldo degli Astalli (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Prisca
• Rolando Bandinelli (23 września 1150) — kardynał prezbiter S. Marco; kanclerz Świętego Kościoła Rzymskiego
• Gerard (3 marca 1151) — kardynał prezbiter S. Stefano al Monte Celio
• Giovanni Paparoni (18 grudnia 1143) — kardynał prezbiter S. Lorenzo in Damaso
• Cencio de Gregorio (3 marca 1151) — kardynał prezbiter S. Lorenzo in Lucina
• Giovanni da Sutri (22 lutego 1152) — kardynał prezbiter Ss. Giovanni e Paolo
• Enrico Pisano OCist (22 lutego 1152) — kardynał prezbiter Ss. Nereo ed Achilleo
• Giovanni Morrone (22 lutego 1152) — kardynał prezbiter Ss. Silvestro e Martino ai Monti
• Odone Bonecase (5 marca 1132) — kardynał diakon S. Giorgio in Velabro; protodiakon Świętego Kolegium Kardynałów
• Rudolf (18 grudnia 1143) — kardynał diakon S. Lucia in Septisolio
• Guido di Crema (20 maja 1144) — kardynał diakon S. Maria in Portico
• Giacinto Bobone (23 grudnia 1144) — kardynał diakon S. Maria in Cosmedin
• Giovanni Gaderisio CanReg (23 września 1150) — kardynał diakon Ss. Sergio e Bacco
• Ottone da Brescia (22 lutego 1152) — kardynał diakon S. Nicola in Carcere
• Gerard de Namur (22 lutego 1152) — kardynał diakon S. Maria in Via Lata
• Bernard de Rennes OCist (24 maja 1152) — kardynał diakon Ss. Cosma e Damiano

Sześciu elektorów mianował Innocenty II, pięciu Celestyn II, siedmiu Lucjusz II, jednego Paschalis II, a pozostałych jedenastu Eugeniusz III.

Nieobecni

Co najmniej pięciu kardynałów było nieobecnych w kurii na początku lipca 1153 roku, w tym czterech legatów na misjach zagranicznych i opat Montecassino:

• Nicholas Breakspeare CanReg (17 grudnia 1149) — kardynał biskup Albano; legat papieski w Skandynawii
• Rainaldo di Collemezzo OSB (1141) — kardynał prezbiter Ss. Marcellino e Pietro; opat Montecassino
• Bernard CanReg (23 grudnia 1144) — kardynał prezbiter S. Clemente; archiprezbiter bazyliki watykańskiej; legat papieski w Niemczech
• Gregorio de Jacinto (18 grudnia 1143) — kardynał diakon S. Angelo in Pescheria; legat papieski w Niemczech
• Ildebrando Grassi CanReg (22 lutego 1152) — kardynał diakon S. Eustachio; legat papieski w Lombardii

Dwóch nieobecnych mianował Eugeniusz III, po jednym Innocenty II, Celestyn II i Lucjusz II.

Wybór Anastazego IV

Dzień po śmierci Eugeniusza III kardynałowie zebrali się w celu dokonania wyboru jego następcy. 12 lipca, czwartego dnia obrad jednogłośnie wybrali kardynała biskupa Sabiny Corrado Demetri, rodowitego rzymianina, który za pontyfikatów Innocentego II i Eugeniusza III kilkakrotnie pełnił funkcję wikariusza Rzymu i Italii i utrzymywał dobre stosunki z komuną miejską. Elekt przybrał imię Anastazy IV. Jego wybór został przyjęty przez mieszkańców Wiecznego Miasta bardzo pozytywnie i jeszcze tego samego dnia nowy papież bez żadnych problemów został intronizowany w bazylice laterańskiej.

Przypisy

Bibliografia

• Ambrogio Piazzoni "Historia wyboru papieży", Wyd. M, Kraków 2003
• Kazimierz Dopierała "Księga papieży", Wyd. Pallotinum, Poznań 1996
• Ian Stuart Robinson, The Papacy 1073-1198. Continuity and Innovation, Cambridge University Press 1990
• Philipp Jaffé, Regesta pontificum Romanorum ab condita Ecclesia ad annum post Christum natum MCXCVIII, vol. II, Lipsk 1888
• J.M. Brixius, Die Mitglieder des Kardinalkollegiums von 1130-1181, Berlin 1912

Uzupełniające źródła internetowe

• George William Greenaway, Arnold of Brescia, s. 147
• S. Miranda: papieska elekcja 1153