Paproć drzewiasta

Nowozelandzka paproć Cyathea medullaris

Paprocie drzewiaste – paprocie wykształcające pień, który u współczesnych roślin osiąga do 20 m (rzadko nawet do 25 m) wysokości i 0,5 m średnicy. Pień jest zwykle nierozgałęziony lub słabo rozgałęzia się na szczycie, w każdym wypadku zakończony jest pióropuszem pierzasto podzielonych liści[1], co przypomina pokrojem kłodzinę palm. W odróżnieniu jednak od pnia palm i innych roślin nasiennych jest on nie tylko zdrewniałą łodygą, lecz pionowo rosnącym kłączem, nierzadko okrytym gęstymi korzeniami przybyszowymi[2].

Paprocie drzewiaste były obecne w okresie karbonu i permu, przy czym dominowały wówczas paprocie strzelichowe (Marattiopsida), np. dorastająca do 10 m wysokości Asterotheca arborescens oraz Megaphyton[3]. Później, w okresie triasu pojawiły się drzewiaste paprocie z rzędu olbrzymkowców (Cyatheales), których liczni przedstawiciele także w czasach współczesnych wykształcają pionowo rosnące kłącza. Do tego też rzędu należą wszystkie współczesne paprocie drzewiaste przekraczające 1,5 m wysokości. Paprocie o wzniesionym kłączu występują także u przedstawicieli innych rzędów (długoszowców Osmundales i paprotkowców Polypodiales), jednak są to rośliny rzadko przekraczające 1 m wysokości[2].

Największe rozmiary osiągają paprocie z rodziny olbrzymkowatych (Cyatheaceae) – nowozelandzka paproć Cyathea medullaris. Nieco niższe są gatunki diksoniowatych (Dicksoniaceae). Przedstawicielką tej rodziny jest Dicksonia antarctica uprawiana w Europie środkowej jako roślina doniczkowa.

Przypisy

  1. ↑ Z. Podbielkowski, I. Rejment-Grochowska, A. Skirgiełło: Rośliny zarodnikowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1986. ISBN 83-01-04394-6.
  2. ↑ a b Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006 (ang.). 
  3. ↑ Richard Harder: Systematyka. W: Botanika: podręcznik dla szkół wyższych. Eduard Strasburger (red.). Wyd. 2 pol. według 28. oryg.. Warszawa: PWRiL, 1967, s. 710.

Media użyte na tej stronie

Cyathea-med2.jpg
Cyathea medullaris, Mamaku, tree ferns growing in the Waitakere Ranges, near Auckland, New Zealand