Papros

Papros

wieś
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	inowrocławski
Gmina	Kruszwica
Liczba ludności (III 2011)	68[1]
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	88-150[2]
Tablice rejestracyjne	CIN
SIMC	0089773
Położenie na mapie gminy Kruszwica Papros
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Papros
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Papros
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego Papros
52°42′33″N 18°28′53″E/52,709167 18,481389

Papros (dawniej Paproś) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Demografia

Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 68 mieszkańców^[1]. Jest 44. co do wielkości miejscowością gminy Kruszwica.

Historia wsi

Średniowiecze

Wieś pierwotnie należała do kapituły kruszwickiej.

Wiek XIX

W 2. połowie XIX w. żyło tu 137 osób, w tym 14 osób w wydzielonym okręgu Czajeczka, gdzie znajdowała się karczma. Z ogólnej liczby mieszkańców było tu: 120 katolików i 17 protestantów. Papros znalazł się na pograniczu zaboru rosyjskiego i pruskiego.

Wiek XX

W czasie powstania wielkopolskiego mieszkańcy wsi czynnie uczestniczyli w rozbrajaniu niemieckich oddziałów wojskowych. W Paprosie naczelnikiem Straży Ludowej był Józef Spychalski. W styczniu 1919 r. z siekierami w rękach zdobyli budynek Urzędu Celnego w Paprosie, na którym siekierą rozbito pruskiego orła. W budynku Straż Ludowa zaopatrzyła się w 8 szt. broni krótkiej. We współpracy ze Strażami Ludowymi z sąsiednich wsi rozbrajano Niemców w najbliższej okolicy. W starciach z większym oddziałem Grenzschutzu powstańcy uzyskali wsparcie Straży Ludowej z Dobrego uzbrojonej w karabiny maszynowe. W walkach pod Gniewkowem powstańcy uzyskali pomoc 5 Pułku Piechoty Wielkopolskiej.

W Książce Adresowej Polski z roku 1929 w Paprosie wymienieni byli właściciele ziemscy: Barczak B. (104 ha), Fiutak M. (55 ha), Patyk P. (66 ha), Spychalska J. (52 ha) i Spychalski Jan (55 ha) oraz kołodziej – Nowak A., kowal – Paluch K., właściciel młyna – Tarnogrodzki T. i prowadzący wyszynk trunków – Przybysz I. Wieś w tym czasie zamieszkiwało 220 osób.

Oświata

Papros należy do obwodu szkolnego w Woli Wapowskiej. Na budowę w latach 1988-1997 nowej Szkoły Podstawowej w Woli Wapowskiej cegiełki wykupili następujący mieszkańcy Paprosa: Barczak Jan, Brzozowski Józef, Filipiak Michał, Góralski Ryszard, Michalak Bogdan, Nowakowska Elżbieta, Olejniczak Bożena, Pastecka Kinga i Teresa, Patyk Józef, Roszak Zofia, Smokowska Władysława, Stolarski Stanisław i Wiatrowski Marek.

Obiekty zabytkowe

W Paprosie jest zachowany, wybudowany z czerwonej cegły XIX-wieczny budynek Urzędu Celnego.

Przypisy

Bibliografia i źródła

• "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Tom VII, Warszawa, 1886.
• Książka Adresowa Polski 1929
• "Szkoła Podstawowa im. Wincentego Witosa w Woli Wapowskiej, IX długich lat 1988-1997", Wola Wapowska, 1 września 1997.
• Archiwum rodzinne.

Linki zewnętrzne

• Paproś, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 851 .