Paprotkowce

Paprotkowce
Ilustracja
Paprotka zwyczajna
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadatelomowe
Gromadanaczyniowe
Klasapaprocie
Podklasapaprotkowe
Rządpaprotkowce
Nazwa systematyczna
Polypodiales Link
Hort. Berol. 2: 5. Jul–Dec 1833[3]

Paprotkowce (Polypodiales Link) – rząd paproci szeroko rozprzestrzenionych na różnych kontynentach.

Morfologia

Do cech charakterystycznych dla paproci z rzędu paprotkowców należą: zawijka zredukowana lub nieobecna u wielu linii rozwojowych poza tym rozwijająca się bocznie lub centralnie, trzonki zarodni często dość długie i zbudowane z 1–3 szeregów komórek, zarodnie opatrzone są niepełnym, pionowym pierścieniem otaczającym je z wyjątkiem stomium i trzonka. Gametofity są zielone i zwykle kształtu sercowatego, rzadko u niektórych epifitów są taśmowate[3].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Smitha i in. (2006)[3] i PPG I (2016)[2]

Grupa siostrzana dla olbrzymkowców w obrębie paproci. W różnych systemach do grupy tej stosowano w całości lub części następujące nazwy teraz mające status synonimów: Aspidiales, Aspleniales, Athyriales, Blechnales, Davalliales, Dennstaedtiales, Dryopteridales, Lindsaeales, Lonchitidales, Monachosorales, Negripteridales, Parkeriales, Platyzomatales, Pteridales, Saccolomatales, Thelypteridales.

paprotkowe

długoszowce Osmundales




rozpłochowce Hymenophyllales




glejcheniowce Gleicheniales




szparnicowce Schizaeales




salwiniowce Salviniales




olbrzymkowce Cyatheales



paprotkowce Polypodiales








Podział rzędu i relacje filogenetyczne między rodzinami[4][5][2]
paprotkowce


Saccolomataceae




Cystodiaceae




Lonchitidaceae



Lindsaeaceae







Pteridaceae – orliczkowate




Dennstaedtiaceae





Cystopteridaceae – paprotnicowate





Rhachidosoraceae




Diplaziopsidaceae




Desmophlebiaceae




Aspleniaceae – zanokcicowate



Hemidictyaceae








Thelypteridaceae – zachylnikowate




Woodsiaceae – rozrzutkowate





Onocleaceae – onokleowate



Blechnaceae – podrzeniowate




Athyriaceae – wietlicowate









Didymochlaenaceae




Hypodematiaceae




Dryopteridaceae – nerecznicowate





Nephrolepidaceae – nefrolepisowate



Lomariopsidaceae





Tectariaceae




Oleandraceae




Davalliaceae – dawaliowate



Polypodiaceae – paprotkowate













Klasyfikacja rzędu z uwzględnieniem taksonów pomocniczych

Rząd paprotkowców obejmuje następujące rodziny[4][6][7][2] (układ odpowiedni do relacji filogenetycznych zgodnie z kladogramem poniżej).

podrząd Saccolomatineae Hovenkamp 2016[2]

podrząd Lindsaeineae Lehtonen & Tuomisto 2016[2]

podrząd Pteridineae J.Prado & Schuettp. 2016[2]

  • Pteridaceae E.D.M.Kirchn. 1831 – orliczkowate
    • podrodzina Cryptogrammoideae S.Linds. 2009 (=) Cryptogrammaceae Pic. Serm. 1963
    • podrodzina Ceratopteridoideae (J.Sm.) R.M.Tryon 1986 (=) Ceratopteridaceae Underw. 1900
    • podrodzina Pteridoideae C.Chr. ex Crabbe, Jermy & Mickel 1975
    • podrodzina Cheilanthoideae W.C.Shieh 1973 (=) Cheilanthaceae B.K.Nayar 1970
    • podrodzina Vittarioideae (C.Presl) Crabbe, Jermy & Mickel 1975(=) Adiantoideae (C.Presl) R.M.Tryon 1986

podrząd Dennstaedtiineae Schwartsb. & Hovenkamp 2016[2]

podrząd Aspleniineae H.Schneid. & C.J.Rothf. 2016[2] (Eupolypods II wg Smitha i in. (2006))

podrząd Polypodiineae Dumort.[2] (Eupolypods I wg Smitha i in. (2006))

  • Didymochlaenaceae Ching ex Li Bing Zhang & Liang Zhang, 2015[2]
  • Hypodematiaceae Ching 1975
  • Dryopteridaceae Herter 1949 – nerecznicowate
    • podrodzina Polybotryoideae H.M.Liu & X.C.Zhang, 2016
    • podrodzina Dryopteridoideae Link, 1841
    • podrodzina Elaphoglossoideae (Pic.Serm.) Crabbe, Jermy & Mickel 1975
  • Lomariopsidaceae Alston 1956
  • Nephrolepidaceae Pic.Serm. 1975 – nefrolepisowate
  • Tectariaceae Panigrahi 1986
  • Oleandraceae Ching ex Pic.Serm. 1965 (=) Olandraceae
  • Davalliaceae M.R.Schomb. 1848 – dawaliowate
  • Polypodiaceae J.Presl & C.Presl 1822 – paprotkowate
    • podrodzina Loxogrammoideae H.Schneid. 2011
    • podrodzina Drynarioideae Crabbe, Jermy & Mickel 1975
    • podrodzina Platycerioideae B.K.Nayar 1970
    • podrodzina Microsoroideae B.K.Nayar 1970
    • podrodzina Polypodioideae B.K.Nayar 1970
    • podrodzina Grammitidoideae Parris & Sundue 2016[2]

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l The Pteridophyte Phylogeny Group, A community-derived classification for extant lycophytes and ferns, „Journal of Systematics and Evolution”, 54 (6), 2016, s. 563–603, DOI: 10.1111/jse.12229.
  3. ↑ a b c Smith, A. R., K. M. Pryer, E. Schuettpelz, P. Korall, H. Schneider & P. G. Wolf. A classification for extant ferns. „Taxon”. 55 (3), s. 705–731, 2006 (ang.). 
  4. ↑ a b c Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851. 
  5. ↑ Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012. 
  6. ↑ Maarten J. M. Christenhusz, Xian-Chun Zhang, Harald Schneider. A linear sequence of extant families and genera of lycophytes and ferns. „Phytotaxa”. 19, s. 7–54, 2011. 
  7. ↑ a b Maarten J. M. Christenhusz, Harald Schneider. Corrections to Phytotaxa 19: Linear sequence of lycophytes and ferns. „Phytotaxa”. 28, s. 50–52, 2011. 

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
DSCN3854 resize.JPG
Paprastoji šertvė (Polypodium vulgare)

Fam. Polypodiaceae

Foto: Algirdas, 2005 m.